Toegankelijkheid en preventie voorop in sociaal domein

Gemeenten en (regionale) sociale diensten zijn meer gaan investeren in preventie en het toegankelijker maken van sociale voorzieningen, concludeert Berenschot uit de tweede Benchmark Sociaal Domein die het onderzoeksbureau heeft uitgevoerd.

Lichte hulpverlening vaker in eigen hand

Zo’n dertig sociale diensten en (vooral middelgrote) gemeenten gaven zich op voor de benchmark sociaal domein.  Daaruit blijkt onder meer dat het aantal gemeenten dat in het kader van de Jeugdwet en de Wmo lichte hulpverlening zelf of met een samenwerkingspartner uitvoerde, flink is gestegen. Vorig jaar koos een kwart van de deelnemende gemeenten ervoor om lichte jeugdhulp niet uit te besteden. Dit jaar is dat rond de 40 procent. In de Wmo is volgens Berenschot een vergelijkbare ontwikkeling gaande; daar steeg het percentage deelnemende gemeenten dat zelf lichte hulp aanbiedt van nul naar 25 procent. Preventieve taken in de jeugdhulp werden juist wél vaker uitbesteed. In de Wmo bleven die percentages ruwweg gelijk.  

Uitvoering, overhead, beleid, regie

In de benchmark geeft Berenschot ook een plaatje van de gemiddelde kosten van de sociale voorzieningen. Daarvan zit het leeuwendeel nog altijd in uitvoeringstaken als toegang, casemanagement en administratie. In de jeugdhulp (gemiddeld 956 euro per beschikking) gaat twee derde naar de uitvoering, en bestaat het restant op aan overheadkosten, beleid en regietaken zoals inkoop en contractmanagement. Een soortgelijke opbouw is ook te zien bij de kosten van de Wmo (in totaal gemiddeld 592 euro per beschikking). In de bijstand en de schuldhulpverlening maakt de uitvoering relatief een groter deel uit van het kostenplaatje. In de bijstandsverlening is de uitvoering goed voor 80 procent van de kosten (in totaal gemiddeld 2.883 euro per uitkering). In de schuldhulpverlening is dat driekwart van de totale gemiddelde kosten (5.744 euro per 1000 inwoners).