Schuldhulpverlening Kredietbank Rotterdam flink verbeterd

De gemeentelijke Ombudsman van Rotterdam geeft de Kredietbank Rotterdam een “dikke voldoende” voor de huidige aanpak van de schuldhulpverlening. Maar er zijn ook zorgen voor de toekomst.

Opmerkelijke resultaten
Na een uiterst kritisch rapport in 2011 van gemeentelijke Ombudsman Anne Mieke Zwaneveld over schuldhulpverlening van de Kredietbank Rotterdam, is zij in haar vandaag verschenen rapport een stuk positiever. De Kredietbank gooide het roer om na ernstige klachten over de dienstverlening. En dat heeft opmerkelijke resultaten, vindt ze. Achterstanden zijn weggewerkt en dat heeft geleid tot rust op alle fronten en goede resultaten. Veel Rotterdammers met problematische schulden kunnen rekenen op snelle en effectieve hulp bij het oplossen van hun ergste financiële nood.

Aantal klachten fors verminderd
Als een schuldhulpverleningstraject wordt ingezet komt in 51 procent van de gevallen een regeling tot stand. Landelijk is dat gemiddeld 38 procent. In 73 procent van de gevallen wordt vervolgens na drie jaar een schone lei bereikt. Landelijk is dat 69 procent. Ketenpartners zoals Sociaal Raadslieden, stichting Mee, stichting Dock en het Centrum voor Dienstverlening zijn tevreden over de samenwerking met de Kredietbank. Het aantal officiële klachten van cliënten bij de Kredietbank verminderde aanzienlijk: van 555 in 2010 tot 154 in 2013. Het aantal klachten over de Kredietbank bij de gemeentelijke ombudsman daalde van 83 in 2010 tot 34 in 2013.

Betere communicatie en werkprocessen
Het succes van de Kredietbank is volgens Zwaneveld vooral te danken aan betere communicatie met cliënten en goede werkafspraken met andere hulporganisaties. 'Clienten weten beter wat hun eigen verantwoordelijkheden zijn, van wie ze hulp kunnen verwachten bij het compleet maken van hun dossier en wat de Kredietbank voor hen kan betekenen. De werkprocessen bij de Kredietbank zijn op orde en de medewerkers pakken hun werk professioneel en voortvarend op', concludeert ze.

Maatwerk in de wijken

Bj de Kredietbank kwam speciale oriëntatie- en inleverspreekuren. Met een pilot in een aantal deelgemeenten via VraagWijzers en Servicepunten kwam de schuldhulpverlening meer naar de wijken. Bij de integrale intake keek de bank niet alleen naar de financiële situatie, maar ook naar andere aspecten die van invloed kunnen zijn op het inkomsten- en uitgavenpatroon, zoals psychosociale problemen, relatieproblemen, de woon- en gezinssituatie, gezondheid en verslaving.

Beleid en praktijk verschillen
De ombudsman wijst erop dat het beleid en de praktijk in Rotterdam niet synchroon lopen. De Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs) verplicht iedere gemeente een beleidsplan op te stellen voor de aanpak van schulden. Het Rotterdamse beleidsplan legt sterk de nadruk op eigen kracht en eigen verantwoordelijkheid van Rotterdammers. De gemeente is afgestapt van het streven iedereen een schuldenvrije toekomst te bieden. Maar in de praktijk zet Rotterdam wel alles op alles om voor zoveel mogelijk mensen een "schone lei regeling" te realiseren, constateert Zwaneveld. De instroom ging in 2013 dan ook niet omlaag, wat een van de prestatie-indicatoren was, maar omhoog.

Tweederde aankloppers haakt af

De ombudsman constateert niettemin dat niet alle mensen met problematische schulden in aanmerking komen voor een schuldregeling. Er is een groep schuldenaren waar dit niet mogelijk is, bijvoorbeeld omdat er (uitkerings)fraude is gepleegd. De situatie van deze huishoudens is soms tot in lengte van jaren volstrekt uitzichtloos. De ombudsman wil dat de gemeente bekijkt of er toch niet een zekere ondersteuning kan worden geboden. Uit het onderzoek van Zwaneveld blijkt verder dat tweederde van de mensen met schulden die bij de Kredietbank voor hulp aankloppen na korte tijd afhaakt. Zwaneveld wil graag weten waar dat aan ligt. 

Zorgen voor de toekomst

Ondanks de lofzang op de recente ontwikkelingen bij de Kredietbank heeft de ombudsman haar zorgen over de toekomst van de schuldhulpverlening in Rotterdam. Zwaneveld stelt vast dat de ketenpartners een adequate, onmisbare schakel zijn in het huidige stelsel van de Rotterdamse schuldhulpverlening. Zij pleit voor voldoende middelen om het werk van deze organisaties op een professionele wijze voort te zetten. Dat geldt ook voor de schuldbemiddelaars bij de Kredietbank zelf, die te maken hebben met hoge werkdruk en intensief werk. Tot slot moet de Kredietbank eenduidige kwaliteitseisen stellen aan medewerkers die zich bij de VraagWijzers met schuldhulpverlening bezig houden.