Het moerasrisico

Tijdens het laatste VVD congres ging de applausmachine weer aan. Toch leek het minder gezellig dan anders bij ‘de Blauwen’. De achterban heeft nog steeds een beetje last van een nare nasmaak van de ‘nazorg’ rond het bruggen-slaan-akkoord met de PvdA.

Plaats van handeling, de Brabanthallen; dezelfde plek waar een paar weken eerder de socialisten – ‘de Rooien’- het nivelleringsfeest vierden, met in de hand nota bene datzelfde akkoord!
 
Natuurlijk is ‘de nieuwe ploeg’ aan de slag gegaan; en na het eerste rondje bijstellen lijkt de ergste kou even uit de lucht. De prijs die de VVD daarvoor betaalt: 250 miljoen minder voor asfalt en openbaar vervoer, is de zure conclusie. Maar ja, dat zeg je als VVD’er niet, je fluistert het, want je wilt toch met opgeheven hoofd je boodschappen doen, bij Albert Heijn. Daar gaat partijleider Rutte in ieder geval voor zorgen, beloofde hij zijn achterban.

Rutte en Samsom spraken bij de akkoord presentatie nog van een wedstrijd met een evenwichtige uitkomst. Het spel van uitruilen leverde beide partijen zowel winst als verlies op, zonder elkaar te hoeven binden aan een gemeenschappelijke visie op de toekomst van Nederland. Gelet op de onderlinge verschillen ook een weinig aantrekkelijke gedachte want waarom zouden we het gevecht om het morele gelijk opzoeken.

Dus verdelen we geluk en verdriet een beetje; maar, dat laten we ze zelf kiezen, moeten de informateurs pragmatisch hebben bedacht. Wat niemand verwachtte, was dat die vergadertafel 0-0, die evenwichtige uitkomst, de opmaat zou zijn voor een heus gevecht. In feite is de wedstrijd Rood-Blauw nu pas echt begonnen.

Immers: het gaat er niet om hoe het op papier staat, maar wat het voor de mensen betekent!
En wie het boekwerkje even doorbladert, ziet dat het akkoord vol staat met maatregelen die uitnodigen tot verzet, zowel voor Rood als voor Blauw, inderdaad evenwichtig verdeeld. Het wordt spannend op straat, want wat de achterban van de VVD kan, kunnen anderen ook. Dus dat belooft wat, sterker nog, we zien al mobiliserende bewegingen. De huidige tussenstand - Rood versus Blauw - lijkt een op een voorsprong voor Rood. Maar ook hier geldt de oude voetbalwijsheid; het is pas gespeeld als het eindsignaal heeft geklonken. En dat is hier nog heel ver weg.

Dus nu is het aan ons, burgers van Nederland, om te bedenken wat we wel en wat we niet willen veranderen, wat het kost en wie het betaalt. Het loven en bieden kan beginnen, de stellingen kunnen betrokken worden.
Eén waarschuwing/spelregel daarbij: het gaat niet om de winst maar om het evenwicht tussen ‘als ik wat van jou afsnoep, kun jij wat van mij krijgen’. Van ruilen komt huilen, toch?
En wat daarna nog overblijft? Een gevaarlijk moeras waarin zowel Rood als Blauw kan verzinken. En dat moerasrisico geldt zeker ook voor Wajongers, jongeren met een beperking, en andere groepen op de reservebank van de samenleving. Want wat hebben zij eigenlijk te ruilen en met wie?

Hans Spigt

Meer columns van Hans Spigt leest u hier.