Hulpvraag zelfstandigen verschilt per gemeente

In sommige gemeenten herstellen zelfstandig ondernemers sneller van de eerste klappen van de coronacrisis dan in andere. Dat suggereren cijfers met betrekking tot de steunmaatregelen voor zelfstandigen.

Versoepeling
In de eerste maanden van de coronacrisis deden zo’n 374.000 zelfstandigen een beroep op de Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (Tozo). Deze eerste regeling, Tozo 1, bood inkomensondersteuning van maart tot en met mei. De verlenging daarvan, Tozo 2, geldt voor vier maanden: van juni tot en met september. Het aantal aanvragen voor die regeling is landelijk 23 procent van het aantal aanvragen voor Tozo 1.

Dat heeft voor een deel te maken met de strengere regels voor Tozo 2, maar geeft ook aan dat een deel van de ondernemers na de eerste maanden van de crisis weer hun eigen broek kunnen ophouden. Sommige hebben door de versoepeling van de maatregelen hun oude werk weer kunnen oppakken (denk bijvoorbeeld aan horecapersoneel en kappers), anderen hebben wellicht een andere bron van inkomsten gevonden.

Regionale verschillen
Wat opvalt, is dat er grote regionale verschillen zijn. In de gemeente Tilburg was het aantal ondernemers dat na 31 mei nog financiële ondersteuning nodig had, slechts 17 procent van het aantal dat vóór die datum behoefte had aan de steunmaatregel. In de gemeenten Son en Breugel en Nuenen ging het om 18 procent.

De gemeente Amsterdam, daarentegen, zag 48 procent van het aantal aanvragen voor Tozo 1 terug bij Tozo 2. De regionale arbeidsmarkt werd daar dan ook harder geraakt dan in andere delen van het land, omdat relatief veel mensen in krimpsectoren werken. De Tozo-ondernemers in Amsterdam zijn overwegend jong, middelbaar opgeleid, en werkzaam in de sectoren cultuur, sport en vervoer, bleek onlangs uit onderzoek van de gemeente.



Deze cijfers horen bij een artikel in Binnenlands Bestuur nummer 16. Lees hier het volledige verhaal.

Wat doen gemeenten om de groep mensen die hun baan door de coronacrisis kwijtraakten weer aan het werk te helpen? Twee wethouders lichten de strategie toe.

Esmah Lahlah, wethouder Tilburg (arbeidsparticipatie en bestaanszekerheid, partij-onafhankelijk)
'Tijdens de vorige economische crisis hebben we vooral ingezet op mensen die direct bemiddelbaar waren, die makkelijk weer aan het werk konden. De andere groep, met een wat grotere afstand tot de arbeidsmarkt, hebben we met rust gelaten. Maar dat "met rust laten" was eigenlijk "in de steek laten", bleek achteraf. Laten we vooral niet in dezelfde valkuil trappen.'

'Gemeenten staan onder druk, vooral in het sociaal domein, en het is dan ook erg logisch om het laaghangend fruit te kiezen. Maar uiteindelijk zie je die kwetsbare groep via andere wegen toch terugkomen in je begroting, op het gebied van gezondheid en schulden bijvoorbeeld. Dus niet alleen voor de inwoner is het goed om hierin te investeren, maar ook voor de financiën.'

Linda Voortman, wethouder Utrecht (werk en inkomen, GroenLinks)
'Wij verwachten dat er de komende tijd veel jongeren en veel zzp'ers instromen. Met jongeren willen we meteen aan de slag. Jongeren die gisteren in de horeca werkten, kunnen bijvoorbeeld prima morgen in een distributiecentrum beginnen.'

'Daarvoor hebben we wel meer middelen en experimenteerruimte nodig. De ene bijstandsgerechtigde is de andere niet, daarom is maatwerk belangrijk. Zeker bij zzp'ers willen we per persoon kunnen kijken wat er nodig is. De budgetten voor begeleiding zijn een knelpunt. Die zijn gedaald van 4500 naar 1500 euro per bijstandsgerechtigde. Daar kun je echt niemand van aan het werk krijgen. Dat kon voor corona niet, en nu al helemaal niet.'