Gemeenten: andere aanpak kostendelersnorm
Een grote meerderheid van 92 procent van de respondenten vindt dat de kostendelersnorm niet in de huidige vorm zou moeten blijven bestaan.
Bij gemeenten is er weinig enthousiasme meer voor de kostendelersnorm, een regel die volgens hen kan bijdragen aan dakloosheid. De meeste gemeenten willen de regeling aanpassen en een behoorlijk aantal wil die zelfs het liefst volledig schrappen.
De kostendelersnorm bepaalt dat een bijstandsuitkering steeds lager wordt naarmate de ontvanger met meer mensen op één adres woont. Gemeenten signaleren dat de regeling tot financiële problemen leidt en een oplossing voor dakloosheid in de weg kan staan. Zo goed als alle gemeenten willen daarom dat de wet wordt aangepast.
Afschaffen
Dat blijkt uit een rondgang bij gemeenten door Binnenlands Bestuur. Daarvoor werden alle 44 centrumgemeenten (die een regierol hebben in de aanpak van dakloosheid) benaderd. Daarvan reageerden 25 gemeenten, waaronder Amsterdam, Den Haag en Rotterdam en Utrecht (de G4). Een grote meerderheid van 92 procent van de respondenten vindt dat de kostendelersnorm niet in de huidige vorm zou moeten blijven bestaan. Het grootste deel van de gemeenten (58 procent) is voorstander van een alternatieve invulling van de regel, maar ook een aanzienlijk aandeel – een derde van de respondenten – wil de kostendelersnorm het liefst helemaal afschaffen.
Dakloos
Het belangrijkste bezwaar tegen de regeling is dat de kostendelersnorm kan leiden tot dakloosheid. De regeling kan er namelijk voor zorgen dat ouders hun volwassen kinderen (de kostendelersnorm geldt vanaf 21 jaar) het huis uit moeten sturen omdat ze zich geen korting op de bijstandsuitkering kunnen veroorloven. De wet gaat ervan uit dat huisgenoten kunnen delen in de kosten van de woning en het huishouden, maar in de praktijk is dat vaak niet zo, zien gemeenten.
Ontwrichte gezinnen
‘Regelmatig worden jongeren door ouders uit de woning gezet als zij de 21-jarige leeftijd bereiken’, zegt de gemeente Venlo bijvoorbeeld. ‘Dit heeft te maken met te hoge kosten voor ouders waardoor zij vinden dat de jongere op eigen benen dient te gaan staan.’ Amsterdam bevestigt dat beeld: ‘De kostendelersnorm kan leiden tot dakloosheid, vermoeden we.’ En Rotterdam laat weten: ‘Wij worden dagelijks met de negatieve effecten van de kostendelersnorm geconfronteerd, zoals problematische schulden, ontwrichte gezinnen en dakloosheid.’
Leeftijdsgrens
Om dit soort problemen te voorkomen, zijn er aanpassingen van de kostendelersnorm denkbaar. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) wil bijvoorbeeld de leeftijdsgrens van de kostendelersnorm verhogen naar 27 jaar, om te voorkomen dat jongeren op straat komen te staan. Ook onder andere respondenten van de rondgang bestaat er animo voor die optie.
Medebewonersnorm
Ongeveer net zoveel gemeenten zien een oplossing in de zogeheten medebewonersnorm. Daarbij wordt de korting op de uitkering voor de hoofdbewoner geschrapt, maar krijgt de medebewoner een grotere korting dan nu het geval is. De hoofdbewoner gaat er dus niet op achteruit bij het delen van de woning, maar de medebewoner des te meer. Toch betekent dat volgens de gemeente Den Haag – een van de voorstanders van deze optie – een ‘de facto afschaffing’ van de kostendelersnorm. Het zorgt er in ieder geval voor dat hoofdbewoner geen prikkel meer heeft om medebewoners te weren of uit huis te zetten.
Ellende
Zo’n 60 procent van de ondervraagde gemeenten zou de kostendelersnorm het liefst aanpassen, waarbij de medebewonersnorm en de verhoging van de leeftijdsgrens tot 27 jaar de meest genoemde varianten zijn. Daar bovenop ziet een derde van de respondenten, waaronder Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Tilburg, de kostendelersnorm het liefst helemaal verdwijnen. ‘De kostendelersnorm zorgt voor meer ellende dan dat deze aan besparingen oplevert’, concludeert de gemeente Tilburg.
Dit is het eerste artikel in een serie over hoe gemeenten omgaan met de kostendelersnorm en de jongerennorm in de bijstand. In het volgende deel: in hoeverre kunnen gemeenten maatwerk toepassen om dakloosheid te voorkomen?
Reacties: 7
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Inderdaad. Het hele denken rond de kostendelersnorm is nog gebaseerd op het Kostwinnersbeleid uit de jaren '50 en '60, maar door de verregaande marktwerking in het publieke domein door talloze incompetente kabinetten heeft dit flink onder druk gezet. Kosten voor de burgers blijven jaarlijks stijgen, maar tegemoetkomingen blijven steeds meer uit.
Gelukkig blijven er altijd honderden miljarden vrij voor klimaatgekte, grenzeloze immigratie en het verrijken van het hele buitenland.
Maar alleen de overhead kosten doet stijgen van het ambtelijke controle apparaat, één elke die denkt een oplossing te hebben gevonden voor de schrijnende ellende en dat zij mensen met een uitkering en hun kinderen helpen en of daarvan te hebben verlost is één illusie armer.
Want het is niet alleen de kostendelersnorm die hier de ellende veroorzaakt, maar ook de belastingdienst, die bij mensen met recht op huurtoeslag het gehele inkomenshuis van een uitkeringsgerechtigde en thuiswonend kinderen plundert c.q op nul zet.
Door te stellen dat ondanks dat je geen fiscaal partner bent, ze wel als zodanig worden behandeld en gezien voor de huurtoeslag en daar heet deze samenleving ineens gezamenlijk huishouden wat is het verschil. Minder rechten dan een fiscaal partner maar wel de plichten opgelegd van gezamenlijkheid.
Dus de hoofdbewoner word niet alleen gekort op zijn uitkering, maar ook nog eens gekort op de huurtoeslag, wat kan uitlopen op dat men geen recht meer heeft op huurtoeslag, ondanks dat er al een korting is toegepast op de uitkering en verliezen zij ook dit recht, door de hoogte van het inkomen (gezamenlijk inkomen) van het kind. Dit geld ook voor kinderen die mantelzorger zijn voor hun ouder, zodat en omdat deze ouder dan langer thuis kan/moet blijven wonen.
Waarbij ook nog eens een wrang detail naar bovenkomt, dat mocht de hoofdbewoner komen te overlijden of anderszins er niet meer kunnen blijven wonen, dan heeft het inwonende kind geen enkel recht op de woning, m.a.w. binnen een maand vertrekken, terwijl hij wel vanaf geboorte bij zijn ouders is gebleven en al die jaren is meegerekend op allerlei manier tot het inkomen van de ouder/hoofdbewoner.
Ook hier wringt het een en ander, dus het is niet alleen het uitkeringsrecht wat niet klopt, ook bij de huurtoeslag en het woonrecht gaan zaken scheef en of dubbel tellen. Wat zorgt voor gigantische overhead kosten zorgt binnen het ambtelijk apparaat, maar daar praat men liever niet over binnen de controle staat Nederland
Daarnaast zorgt het ook nog eens voor een grotere woningnood en vraag naar allerlei andere zaken, zoals thuiszorg en meer.
Maar het is wel weer duidelijk dat kortzichtigheid van bestuurlijk Nederland deze ellende niet oplost maar juist veroorzaakt, Wat ik in het verleden al vaker heb aangekaart binnen de gemeente waar ik woon, zowel op politiek vlak als op ambtelijk/bestuurlijk niveau. Maar helaas horende doof en ziende blind blijft men voortgaan op de ingeslagen doodlopende weg. Met als excuus zo'n vaart zal het wel niet lopen en mocht het fout gaan, kunnen we dat bijtijds corrigeren. Dus graven we een nieuwe put om om de oude te dempen dat is een aardige cirkelredenatie lijkt mij die al vele jaren geld.
Ik kan nog wel meer benoemen maar wil het voorlopig hier bij laten.
Maar eerlijk delen zit er blijkbaar niet in: zet een muur om Nederland heen en alles is opgelost? Trump had dat ook al bedacht, maar die heeft het gelukkig maar één termijn volgehouden. Eerlijk delen dat is de kern. En dat ga je nooit doen wanneer je de groep mensen die hun vermogen niet achter lucratieve belastingvoordeeltjes kunnen stoppen keer op keer laat bloeden. Een kat in het nauw maakt rare sprongen en dat is wat we steeds vaker zien in de langzaam maar zeker ontmantelde verzorgingsstaat.