Advertentie
sociaal / Nieuws

Gemeenten: andere aanpak kostendelersnorm

Een grote meerderheid van 92 procent van de respondenten vindt dat de kostendelersnorm niet in de huidige vorm zou moeten blijven bestaan.

11 juni 2021
huis-verlaten---Shutterstock.jpg

Bij gemeenten is er weinig enthousiasme meer voor de kostendelersnorm, een regel die volgens hen kan bijdragen aan dakloosheid. De meeste gemeenten willen de regeling aanpassen en een behoorlijk aantal wil die zelfs het liefst volledig schrappen. 

De kostendelersnorm bepaalt dat een bijstandsuitkering steeds lager wordt naarmate de ontvanger met meer mensen op één adres woont. Gemeenten signaleren dat de regeling tot financiële problemen leidt en een oplossing voor dakloosheid in de weg kan staan. Zo goed als alle gemeenten willen daarom dat de wet wordt aangepast.

Afschaffen

Dat blijkt uit een rondgang bij gemeenten door Binnenlands Bestuur. Daarvoor werden alle 44 centrumgemeenten (die een regierol hebben in de aanpak van dakloosheid) benaderd. Daarvan reageerden 25 gemeenten, waaronder Amsterdam, Den Haag en Rotterdam en Utrecht (de G4). Een grote meerderheid van 92 procent van de respondenten vindt dat de kostendelersnorm niet in de huidige vorm zou moeten blijven bestaan. Het grootste deel van de gemeenten (58 procent) is voorstander van een alternatieve invulling van de regel, maar ook een aanzienlijk aandeel – een derde van de respondenten – wil de kostendelersnorm het liefst helemaal afschaffen.

Dakloos
Het belangrijkste bezwaar tegen de regeling is dat de kostendelersnorm kan leiden tot dakloosheid. De regeling kan er namelijk voor zorgen dat ouders hun volwassen kinderen (de kostendelersnorm geldt vanaf 21 jaar) het huis uit moeten sturen omdat ze zich geen korting op de bijstandsuitkering kunnen veroorloven. De wet gaat ervan uit dat huisgenoten kunnen delen in de kosten van de woning en het huishouden, maar in de praktijk is dat vaak niet zo, zien gemeenten.

Ontwrichte gezinnen
‘Regelmatig worden jongeren door ouders uit de woning gezet als zij de 21-jarige leeftijd bereiken’, zegt de gemeente Venlo bijvoorbeeld. ‘Dit heeft te maken met te hoge kosten voor ouders waardoor zij vinden dat de jongere op eigen benen dient te gaan staan.’ Amsterdam bevestigt dat beeld: ‘De kostendelersnorm kan leiden tot dakloosheid, vermoeden we.’ En Rotterdam laat weten: ‘Wij worden dagelijks met de negatieve effecten van de kostendelersnorm geconfronteerd, zoals problematische schulden, ontwrichte gezinnen en dakloosheid.’

Leeftijdsgrens

Om dit soort problemen te voorkomen, zijn er aanpassingen van de kostendelersnorm denkbaar. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) wil bijvoorbeeld de leeftijdsgrens van de kostendelersnorm verhogen naar 27 jaar, om te voorkomen dat jongeren op straat komen te staan. Ook onder andere respondenten van de rondgang bestaat er animo voor die optie.

Medebewonersnorm
Ongeveer net zoveel gemeenten zien een oplossing in de zogeheten medebewonersnorm. Daarbij wordt de korting op de uitkering voor de hoofdbewoner geschrapt, maar krijgt de medebewoner een grotere korting dan nu het geval is. De hoofdbewoner gaat er dus niet op achteruit bij het delen van de woning, maar de medebewoner des te meer. Toch betekent dat volgens de gemeente Den Haag – een van de voorstanders van deze optie – een ‘de facto afschaffing’ van de kostendelersnorm. Het zorgt er in ieder geval voor dat hoofdbewoner geen prikkel meer heeft om medebewoners te weren of uit huis te zetten.

Ellende
Zo’n 60 procent van de ondervraagde gemeenten zou de kostendelersnorm het liefst aanpassen, waarbij de medebewonersnorm en de verhoging van de leeftijdsgrens tot 27 jaar de meest genoemde varianten zijn. Daar bovenop ziet een derde van de respondenten, waaronder Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Tilburg, de kostendelersnorm het liefst helemaal verdwijnen. ‘De kostendelersnorm zorgt voor meer ellende dan dat deze aan besparingen oplevert’, concludeert de gemeente Tilburg.
 



Dit is het eerste artikel in een serie over hoe gemeenten omgaan met de kostendelersnorm en de jongerennorm in de bijstand. In het volgende deel: in hoeverre kunnen gemeenten maatwerk toepassen om dakloosheid te voorkomen? 

Reacties: 7

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

Mw. A.T,C.W. Rommen van der kroft / afgekeurd 80-100%/ex-mantelzorger
De leeftijd verhogen zoals bij enkele gemeentes klinkt, is gewoon het probleem verschuiven. Of er dan wel een woning voor de betreffende jongere is. Er zijn gemeentes waar de wachttijd op een woning inmiddels is opgelopen tot 18-20 jaar. Dus die leeftijd verhogen...... , daarbij zolang je kind bij je thuis woont is die ook gebonden aan de regels van de bijstand/anw waar die ook geld dus mag hij/zij een max aan spaargeld hebben €6295,= dus een eigen huis kopen gaat niet gebeuren voor ze. Is de ouder invalide zoals in mijn geval en heeft deze een lage wao-uitkering ondanks dat het afkeuring- percentage 80-100% voor al het werk. (Dit is mogelijk als degene zoals in mijn geval voor een plotseling overlijden komt te staan, van de enige in leven zijn ouder. Waar de mv geh. zoon/broer nog thuis woonde, en daar de zorg op zich neemt. In die betreffende periode was mijn lichamelijke conditie nog niet zo slecht. En was de officiële diagnose nog niet gesteld. Ik ben minder gaan werken omdat het ging en ik zo beter de zorg voor mijn broer kon regelen en op mij nemen. En tegelijk voor onze dochter die wat start problemen had. En daar ik mijn broer samen met mijn partner niet in de crisisopvang wou hebben, en hem dus niet iedere wou laten verhuizen. Wat extreem slecht voor hem zou zijn geweest ivm zijn Zware epilepsie/autisme , wouden we wachten op een goede plek bij ons in de buurt. We hebben 1x een proef-plaatsing gedaan, waarvan we direct genezen waren. Totaal geen rekening met zijn autisme, en toen ik zei dat het misschien verstandig was om de huisarts voor mijn broer te bellen. Moest ik mijn mond houden, dat heb ik dus niet gedaan. Ik heb mijn broer meegenomen en we zijn direct naar het ziekenhuis gegaan. Daar heeft die 8 weken mogen verblijven wegens een diepe veneuze trombose in zijn bovenbeem, longembolie en en een dubbele longontsteking. En zijn mitraalklep was ook niet in orde. zijn schildklier ontregeld en ga maar door. Mijn echtgenoot en ik hebben samen besloten dat we niet wouden dat mijn broer er onder door zou gaan. En dat die bij ons thuis zou blijven wonen. Zo gezegd zo gedaan, ondertussen zelf een aantal heftige valpartijen gehad. En op een morgen in 2001 vond ik mijn echtgenoot dood in de woning. Tja en toen begon de ellende, ik kreeg een uitkering van de anw voor een verzorgingsrelatie, ( deze komt overeen met de kostendelernorm) ik moest verder met mijn dochter en mijn mv.gehandicapte broer. Voedeselbank, want ja de kostendelernorm daar kan je niet van leven. En ja mijn broer had weliswaar een uitkering, echter ging die op aan voedingsupplementen, extra steeklakens, luiers, andere zaken die niet vergoed werden. kleding daar hij volleding incontinent was. De auto daar ik hem zelf naar de dagbesteding moest brengen, hij zat eerst op een dagbesteding waar ze het normaal vonden de groep alleen te laten, waar meerdere met zware epilepsie zaten en hartfalen. Mijn broer kreeg daar op het moment dat de groep alleen was een grandmall. Tja na wat hulpgeroep, kwam er begeleiding en die kwakte hem terug in zijn rolstoel zonder verder na hem te kijken. Hij heeft 8 weken in het gips gezeten, ik koos daarna voor een andere dagbesteding, alleen moest ik hem zelf brengen en halen. Daar de zorgverzekering een bedrag voor de hele dag voor vervoer uitkeerde van €17.00 en de rolstoeltaxi €50.00 pd vroeg. Dus ja de auto moest ook onderhouden worden. In 2015 is mijn broer na 26 jaar voor hem gezorgd te hebben met hulp van geweldig meiden/vrouwen van TSN. Zonder hun had ik het nooit kunnen klaar spelen overleden aan de gevolgen van een zware dubbele longontsteking met longembolie. Daarna ging ik verder voor de kostendelernorm. Dus ik ontvang maandelijks €380 bruto anw, en €254 wao daar mag ik het van doen. Mijn dochter is chr.ziek leverfalen, en moeders heeft inmiddels de diagnose gekregen cervale myelopathie, hydrosyringomyelia, parese aan de onderbenen en polyneuropathie. Ik kan steeds minder en minder, mijn dochter kan niet volop werken. En helaas ontvang ik ook geen huurts meer. We wonen in een wmo-woning, en mocht ik komen te overlijden staat mijn dochter op straat. Of we komen samen op straat, de zorgkosten zijn hoog voor mij alleen al. En ik smokkel steeds meer om de kosten te drukken door geen medicijnen te nemen. Ik weet niet welke gedachte er achter zit om de korting op de hoofdbewoner te geven. Stapeling van uitkeringen? welke stapeling.... Mijn kind werkt in deeltijd, vrijdags naar de voedselbank. Energiearmoede, weinig tot niet stoken, Is het nu werkelijk de bedoeling mensen de armoede en schulde in te drijven? En dan komt WB Hoestra dat er nog maar eens gekort moet worden op de uitkeringen, geen vakantietoeslag, en oja een boete 5% voor als je langer dan 3 jaar een bijstandsgelateerde uitkering hebt.( deze gaat ook gelden voor de kostendelernorm) Waar zijn we mee bezig.
Fred Fens / Geen
Dan moet deze ook afgeschaft worden voor gehuwden e.d. want die hebben eigenlijk ook te maken met de kostendelersnorm.. Dus alle gehuwden AOW'ers een uitkering voor alleenstaanden!!
Rob
@Fred :

Inderdaad. Het hele denken rond de kostendelersnorm is nog gebaseerd op het Kostwinnersbeleid uit de jaren '50 en '60, maar door de verregaande marktwerking in het publieke domein door talloze incompetente kabinetten heeft dit flink onder druk gezet. Kosten voor de burgers blijven jaarlijks stijgen, maar tegemoetkomingen blijven steeds meer uit.



Gelukkig blijven er altijd honderden miljarden vrij voor klimaatgekte, grenzeloze immigratie en het verrijken van het hele buitenland.
Andre Jansen / ex vz lid clientenraad W&I Rotterdam
Het is niet alleen de kostendelersnorm de tot dakloosheid lijd en andere problemen in gezinnen met een of meerdere uitkeringen/ inkomens. Eerder hete de kostendelersnorm nog voordeurdelersregeling (what's in the name) en nu wil men hem weer een ander naampje geven voor een regeling die niets toevoegt waar hij voor bedoeld zou zijn, namelijk een technische bezuiniging.

Maar alleen de overhead kosten doet stijgen van het ambtelijke controle apparaat, één elke die denkt een oplossing te hebben gevonden voor de schrijnende ellende en dat zij mensen met een uitkering en hun kinderen helpen en of daarvan te hebben verlost is één illusie armer.



Want het is niet alleen de kostendelersnorm die hier de ellende veroorzaakt, maar ook de belastingdienst, die bij mensen met recht op huurtoeslag het gehele inkomenshuis van een uitkeringsgerechtigde en thuiswonend kinderen plundert c.q op nul zet.



Door te stellen dat ondanks dat je geen fiscaal partner bent, ze wel als zodanig worden behandeld en gezien voor de huurtoeslag en daar heet deze samenleving ineens gezamenlijk huishouden wat is het verschil. Minder rechten dan een fiscaal partner maar wel de plichten opgelegd van gezamenlijkheid.



Dus de hoofdbewoner word niet alleen gekort op zijn uitkering, maar ook nog eens gekort op de huurtoeslag, wat kan uitlopen op dat men geen recht meer heeft op huurtoeslag, ondanks dat er al een korting is toegepast op de uitkering en verliezen zij ook dit recht, door de hoogte van het inkomen (gezamenlijk inkomen) van het kind. Dit geld ook voor kinderen die mantelzorger zijn voor hun ouder, zodat en omdat deze ouder dan langer thuis kan/moet blijven wonen.



Waarbij ook nog eens een wrang detail naar bovenkomt, dat mocht de hoofdbewoner komen te overlijden of anderszins er niet meer kunnen blijven wonen, dan heeft het inwonende kind geen enkel recht op de woning, m.a.w. binnen een maand vertrekken, terwijl hij wel vanaf geboorte bij zijn ouders is gebleven en al die jaren is meegerekend op allerlei manier tot het inkomen van de ouder/hoofdbewoner.



Ook hier wringt het een en ander, dus het is niet alleen het uitkeringsrecht wat niet klopt, ook bij de huurtoeslag en het woonrecht gaan zaken scheef en of dubbel tellen. Wat zorgt voor gigantische overhead kosten zorgt binnen het ambtelijk apparaat, maar daar praat men liever niet over binnen de controle staat Nederland

Daarnaast zorgt het ook nog eens voor een grotere woningnood en vraag naar allerlei andere zaken, zoals thuiszorg en meer.



Maar het is wel weer duidelijk dat kortzichtigheid van bestuurlijk Nederland deze ellende niet oplost maar juist veroorzaakt, Wat ik in het verleden al vaker heb aangekaart binnen de gemeente waar ik woon, zowel op politiek vlak als op ambtelijk/bestuurlijk niveau. Maar helaas horende doof en ziende blind blijft men voortgaan op de ingeslagen doodlopende weg. Met als excuus zo'n vaart zal het wel niet lopen en mocht het fout gaan, kunnen we dat bijtijds corrigeren. Dus graven we een nieuwe put om om de oude te dempen dat is een aardige cirkelredenatie lijkt mij die al vele jaren geld.



Ik kan nog wel meer benoemen maar wil het voorlopig hier bij laten.
Corrie
Waarom niet de norm zak- en kleedgeld toepassen? Medebewoners, vaak kinderen, hebben een dak boven hun hoofd en eten mee.
B. Janssen / Ambtenaar
@Rob: waarom er o.a. grenzeloze immigratie er bij betrekken? Heel vreemd xenofoob gedrag is dat, terwijl het hier om een serieus vraagstuk gaat waarin heel veel mensen ten onrechte worden gedupeerd.

Maar eerlijk delen zit er blijkbaar niet in: zet een muur om Nederland heen en alles is opgelost? Trump had dat ook al bedacht, maar die heeft het gelukkig maar één termijn volgehouden. Eerlijk delen dat is de kern. En dat ga je nooit doen wanneer je de groep mensen die hun vermogen niet achter lucratieve belastingvoordeeltjes kunnen stoppen keer op keer laat bloeden. Een kat in het nauw maakt rare sprongen en dat is wat we steeds vaker zien in de langzaam maar zeker ontmantelde verzorgingsstaat.
H. Wiersma / gepens.
Een volledige herijking in samenhang met andere wetgeving (AOW, minimumloon e.d.) van dit onderwerp is dringend noodzakelijk. Ook hier heeft het Kabinet Rutte weinig tot geen initiatief getoond.
Advertentie