Gemeenten houden miljoenen over aan opvang Oekraïners

Gemeenten in Gelderland, Overijssel en Flevoland houden tientallen miljoenen euro’s over aan de opvang van Oekraïense vluchtelingen. Dat blijkt uit onderzoek van de Stentor. Het gaat waarschijnlijk om bijna 44 miljoen euro over het afgelopen jaar. Soms wordt het restant besteed aan zaken die niets met Oekraïners te maken hebben.

De regionale krant bevroeg 36 gemeenten in de provincies Gelderland, Overijssel en Flevoland. Rijssen-Holten en Zwartewaterland wilden geen gegevens verstrekken. Hieruit blijkt dat de overschotten fors zijn. ‘Zo denkt Apeldoorn, dat 1070 Oekraïners opvangt, rond de 8 miljoen euro over te houden. Zwolle, goed voor ruim 700 vluchtelingen in de gemeentelijke opvang, rekent met een overschot van ruim 10 miljoen euro. Ook Epe (4 miljoen), Noordoostpolder (3,9), Lochem (3), Elburg (2,9) en Bronckhorst (2,6) houden miljoenen over’, is te lezen in het dagblad.

Bijstellen

Gemeenten krijgen voor elke opvangplek een vergoeding van het rijk – ook als het bed uiteindelijk niet wordt gebruikt. In het jaar van de Russische invasie van Oekraïne (2022) werd 100 euro per opvangplek per dag vergoed. Toen bleek dat gemeenten miljoenen overhielden is dit bedrag bijgesteld. Afgelopen jaar kregen gemeenten 83 euro per opvangplek. Maar dat blijkt wederom aan de ruime kant te zijn. Zodoende blijven er opnieuw tientallen miljoenen over.

Teruggeven

Een woordvoerder van het ministerie van Justitie en Veiligheid laat aan de Stentor weten dat gemeenten het overschot kunnen besteden ‘aan hun publieke taak’. ‘Ook mogen ze het teruggeven’, zegt ze. Van de onderzochte gemeenten heeft, voor zover bekend, alleen Nijkerk dit gedaan. ‘De meeste gemeenten stoppen het overschot in een spaarpotje om toekomstige kosten voor opvang van oorlogsvluchtelingen te dekken. Veel gemeenten verwachten ook dit jaar weer extra opvangplekken te moeten openen’, schrijft de krant. Enkele gemeenten stoppen het overschot in de zogeheten ‘algemene middelen’, waardoor het geld mogelijk wordt besteed aan zaken die niets met Oekraïners te maken hebben.

Opsparen

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) adviseert haar leden om overschotten op te sparen. ‘Voor het geval dat de jaarlijkse vergoeding volgend jaar naar beneden gaat. De regeling voor opvang van vluchtelingen uit Oekraïne loopt nog tot 2025’, zegt een VNG-woordvoerder tegen de Stentor. Over 2024 is het geldbedrag voor Oekraïense vluchtelingen opnieuw bijgesteld. Gemeenten ontvangen dit jaar 61 euro per dag per gerealiseerde opvangplek.