Optie overslaan gemeentelijke schuldhulp weinig bekend

Eind december besloot de Rechtbank Noord-Holland een schuldenares toe te laten tot de Wettelijke schuldsanering (Wsnp), zonder dat zij haar schuldeisers eerst een aanbod tot Minnelijke schuldsanering (Msnp) had gedaan. In de regel moet dit wel. De mogelijkheid om de Msnp over te slaan bestaat al langer en is sinds 1 juli vorig jaar expliciet opgenomen in de wet. Toch is het maar de vraag of cliënten daarvan altijd op de hoogte zijn, zegt jurist André Moerman.

Toelating Wsnp

Moerman is gespecialiseerd in de juridische aspecten van schulden. Met de website schuldinfo.nl stelt hij juridische informatie voor hulpverleners beschikbaar. Zo valt op zijn website bijvoorbeeld te lezen dat toelating tot de Wsnp enkel mogelijk is wanneer een minnelijk traject niet lukt. Bij het verzoek tot toelating van het wettelijke traject moet daarom een verklaring van het college van B&W worden gevoegd waarin staat dat er geen reële mogelijkheden zijn om tot een minnelijke schuldregeling te komen.

Amendement Kat

Sinds 1 juli vorig jaar is er, via een amendement van D66 Kamerlid Hülya Kat, ook expliciet in de wet opgenomen dat voor de afgifte van deze verklaring niet eerst een poging hoeft te zijn gedaan om tot een dergelijke regeling te komen. Dat wil zeggen: Ook zonder de schuldeisers eerst een aanbod te hebben gedaan voor een minnelijk traject kan worden bepaald dat er geen reële mogelijkheden zijn. Bijvoorbeeld wanneer iemand over helemaal geen aflossingsmogelijkheden beschikt. In dat geval lijkt de poging om een aflossingsregeling te treffen immers kansloos.

Zonder aflossing van schulden af

Toch is het maar de vraag hoe, ook nu de Faillissementswet de mogelijkheid geeft, gemeenten in de praktijk ermee omgaan, aldus Moerman. ‘Meestal wordt er ook zonder afloscapaciteit alsnog een voorstel gedaan. Dat is ook nog steeds het standpunt van de NVVK, de brancheorganisatie voor schuldhulpverlening. Iemand met een bijstandsuitkering moet in de praktijk in een Msnp traject 64 euro per maand betalen, terwijl dezelfde persoon met hetzelfde inkomen in de Wsnp meestal niks betaalt. Als cliënten volgens de wet zonder aflossing van hun schulden af kunnen komen, wanneer er geen zicht is op verbetering van de inkomenspositie zelfs al in dertien maanden, vind ik dat je hen dat als schuldhulpverlener moet aanbieden.’

Voor- en nadelen

Moerman benadrukt dat het niet zwart-wit is. De Wsnp heeft voor cliënten voor- en nadelen. ‘Ik kan me allereerst voorstellen dat schuldenaren het minnelijke traject anders ervaren dan de Wsnp omdat ze in dat eerste geval zelf vrijwillig komen tot een regeling. Daarnaast is er bij de Wsnp sprake van een postblokkade, en wordt de regeling ook gepubliceerd. Cliënten moeten al deze voor- en nadelen kunnen afwegen.’ Voor de schuldeisers heeft deze keuze ook gevolgen. Wanneer een cliënt een Wsnp traject doorloopt krijgen zij niets.