Oproep van Blokhuis: geef lange indicaties jeugdzorg af

Gemeenten moeten langdurige indicaties voor jeugdzorg afgeven aan jongeren waarvan duidelijk is dat ze die zorg lange tijd nodig hebben. Deze ‘urgente oproep’ doet staatssecretaris Paul Blokhuis (VWS, jeugdzorg) aan alle jeugdwethouders.

Uitzonderlijk

Veel gemeenten geven kortdurende indicaties af aan jongeren, ook als duidelijk is dat de problematiek blijvend is. Mede op verzoek van de Tweede Kamer doet Blokhuis nu een appel op deze gemeenten om ‘beschikkingen met een meer passende duur af te geven’. Dat doet hij in een brief aan alle jeugdwethouders. ‘Met deze brief richt ik mij dan ook rechtstreeks tot u als verantwoordelijke wethouder om hier gehoor aan de geven.’ Het is vrij uitzonderlijk dat een bewindspersoon zich in een brief rechtstreeks tot gemeenten richt. Jeugdzorg valt sinds de decentralisatie in 2015 onder verantwoordelijkheid van gemeenten.   

Belastend

Kortdurende beschikkingen voor jongeren en hun gezinnen met een langdurige zorgvraag leveren voor hen onzekerheid op, stelt Blokhuis. Het is daarnaast belastend voor hen om telkens weer hetzelfde verhaal te vertellen. Langere indicaties scheelt voor alle partijen ook een hoop administratieve rompslomp. Gemeenten zijn echter vrij om zelf te bepalen voor welke duur zij indicaties afgeven. Blokhuis hoopt desondanks dat gemeenten die nog kortdurende indicaties aangeven aan jongeren met een zogeheten levenslange en levensbrede zorgvraag, waaronder jongeren met psychische aandoeningen, hun beleid gaan aanpassen.

Grip

Juridisch staat gemeenten niets in de weg om langdurige indicaties af te geven, benadrukt de staatsecretaris. Jeugdwethouders hoeven ook niet bang te zijn dat ze alle grip kwijtraken. Zij kunnen nog steeds sturen op inhoud en omvang van de beschikking. ‘Het college is altijd bevoegd tussentijds zorgvuldig en in samenspraak met de jeugdige, het gezin en de betrokken hulpverleners te onderzoeken of de voorziening nog passend en toereikend is.’ Voor het persoonsgebonden budget (pgb) is dat expliciet in de Jeugdwet vastgelegd.

Wet langdurige zorg

De Tweede Kamer had liever gezien dat deze groep jongeren geen beroep meer op de Jeugdwet zou hoeven te doen, maar onder de Wet langdurige zorg (Wlz) zouden komen te vallen. Het gaat de Kamer daarbij vooral om jongeren met complexe psychische problematiek, die behoefte hebben aan continue en stabiele zorg. Blokhuis heeft de Kamer onlangs laten weten geleden laten weten dat het nu niet verantwoord is de Wlz open te stellen voor jongeren met een psychische stoornis. Het is onder meer niet goed in te schatten om hoeveel jongeren het gaat en daarmee of de ‘operatie’ budgetneutraal uitpakt. Dat waren enkele van de voorwaarden die de Kamer had gesteld aan de gedeeltelijke openstelling van de Wlz voor deze groep jongeren. Blokhuis gaf ook aan dat openstelling van de Wlz voor deze jongeren geen garantie biedt tot een passend zorgaanbod.

Doorn in het oog

Ieder(in), netwerk voor mensen met een beperking of chronische ziekte, pleit al lang voor langlopend beschikken voor kinderen en gezinnen, bij wie sprake is van een levensbrede, chronische en langdurige zorgvraag. Ultrakorte beschikkingen zijn Ieder(in) een ‘fikse doorn in het oog’, stelde directeur Illya Soffer maandag op LinkedIn. ‘Juist als er een flinke zorgvraag is, en ouders chronisch overbelast zijn, moeten gemeentelijke beschikkingen lang genoeg lopen, om tot een duurzaam evenwicht in een zorgintensief gezin te komen. Nu moeten ouders vaak elke paar maanden (!) opnieuw een aanvraag doen. Steeds weer moeten ze 'knokken' voor voldoende ondersteuning en rust in de tent! Terwijl het autisme of de verstandelijke beperking, ècht niet voorbijgaan in die paar maanden.’