Arbeidsgehandicapten dupe van desinteresse

Barendrecht helpt te weinig inwoners met een arbeidsbeperking aan een garantiebaan of beschut werk. De gemeente voldoet niet aan het door het rijk opgelegde quotum voor 2019. Dat ligt deels aan de moeilijk te plaatsen doelgroep, ‘maar nog meer aan de desinteresse van de gemeente voor deze doelgroep’. Dat stelt de Rekenkamer Barendrecht in haar vandaag verschenen rapport ‘In gebreke gebleven. Onderzoek naar beleid arbeidsgehandicapten’.

Quotum

Van de 86 geïndiceerde inwoners hadden er slechts 28 eind vorig jaar een garantiebaan (33 procent) en per augustus dit jaar hadden pas 3 inwoners een beschutte werkplek van gemiddeld 21 uur per week. De gemeente moet van het rijk dit jaar minimaal 7 beschutte werkplekken van 31 uur per week realiseren. De gemeente heeft daarmee tot nu toe 29 procent van het quotum gerealiseerd. Uit schattingen van de rekenkamer zijn daarnaast mogelijk 90 niet-uitkeringsgerechtigde arbeidsgehandicapte inwoners volledig buiten beeld van de gemeente. Het gros daarvan betreft waarschijnlijk jongeren tot 27 jaar. De gemeente Barendrecht moet meer doen om deze groep in beeld te krijgen, vindt de rekenkamer.

Onvoldoende inzicht

Een van de oorzaken van het niet halen van het quotum is dat de gemeente onvoldoende inzicht heeft in de omvang en de samenstelling van de doelgroep arbeidsgehandicapten. De gemeente onderneemt daarnaast te weinig om niet-uitkeringsgerechtigde arbeidsgehandicapten te bereiken. Er wordt onder meer weinig samengewerkt met de wijkteams, het team Wmo en zorginstellingen.

Arbeidsfit

Het schort daarnaast aan het ‘job-ready’ maken van arbeidsgehandicapten, concludeert de rekenkamer. Een groot deel van de cliënten met een indicatie voor een garantiebaan is er nog niet klaar voor om aan het werk te gaan. Dit komt omdat de werkervaringsplaatsen vaak niet geschikt zijn, wat tot uitval leidt. Uitkeringsgerechtigden krijgen daarnaast geen indicatie voor Wmo-dagbesteding. Een deel daarvan zou juist daardoor arbeidsfit kunnen worden, stelt de rekenkamer. De gemeente zou dagbesteding moeten aanbieden als mogelijk voortraject, luidt een van de aanbevelingen. Ook zou de gemeente de mogelijkheden moeten onderzoeken tot de oprichting van een eigen leerwerkbedrijf. Een andere optie is verbetering van de samenwerking met bestaande leerwerkbedrijven.

Moeizaam

De bemiddeling van arbeidsgehandicapte inwoners die wel meteen aan het werk zouden kunnen, verloopt moeizaam, zo stelt de rekenkamer verder. De gemeente benadert werkgevers niet proactief, terwijl dit wel nodig is. De gemeente geeft daarnaast prioriteit aan plaatsing van arbeidsgehandicapten met een hoge loonwaarde, terwijl juist de groep mensen met een lage loonwaarde de meeste ondersteuning nodig heeft. Volgens de rekenkamer is deze prioriteitstelling juridisch niet toegestaan. De gemeente zou er goed aan doen de mogelijkheid te verkennen beschutte werkplekken te realiseren via sociale werkbedrijven. ‘Werkgevers waar de gemeente kandidaten nu wil plaatsen, blijken in de praktijk vaak niet de benodigde begeleiding en

aanpassingen te kunnen bieden die sociale werkbedrijven wel kunnen’, aldus de rekenkamer.

Gezamenlijke verantwoordelijkheid

Het college van Barendrecht is het niet met alle conclusies eens. Het stelt onder meer dat het lastig is om mensen met een arbeidsbeperking (duurzaam) uit te laten stromen. Het bereiken van de doelgroep is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van scholen, UWV, gemeente, werkgevers, cliënten en andere maatschappelijker partners, tekent het college verder aan. De gemeente geeft geen prioriteit meer aan arbeidsgehandicapten met een hoge loonwaarde.