Tweede Kamer wil harde gezondheidseisen aan Tata Steel

De Tweede Kamer eist dat het rijk de gezondheid van omwonenden nog sterker laat meewegen bij het maken van maatafspraken met Tata Steel. Het kabinet wil die afspraken met het staalbedrijf op korte termijn op papier hebben.

Uitgangspunt hiervoor zijn de verduurzamingsplannen die Tata Steel eind vorig jaar heeft ingediend bij het ministerie van Economische Zaken. De peilers van dat plan zijn: de overkapping van grondstofopslagen om verwaaiing van fijnstof en grofstof te voorkomen; de sluiting van één hoogoven en de Kooks- en Gasfabriek 2 in uiterlijk 2029; en een groter percentage recycling van schroot.

Een stellig advies

Tijdens de dinsdagse stemming nam de Tweede Kamer tien moties aan die vorige week waren ingediend tijdens het plenaire debat over het kritische rapport van de Onderzoeksraad voor de Veiligheid (OVV). De OVV concludeerde in dat rapport dat de gezondheidsrisico's voor omwonenden van bedrijven als Chemours in Dordrecht en Tata Steel in de IJmond-regio onvoldoende scherp door de omgevingsdiensten in de gaten werden gehouden.

Een breed gedragen motie van NSC-Kamerlid Olger van Dijk eist dat de maatwerkafspraken gepaard gaan met ‘harde afdwingbare prestatieafspraken (...) over het minimaliseren van gezondheidsschade en emissies’. Geborgd moet worden dat die ‘prestatieafspraken onafhankelijk te verifiëren zijn en dat deze worden verbonden aan continue metingen en periodieke rapportageverplichtingen’.

Een andere breed gedragen motie was van de hand van PvdA-GroenLinks-Kamerlid Geert Gabriëls. Hij wil dat er in het kader van de maatwerkafspraken met Tata Steel een gezondheidseffectrapportage wordt opgesteld. Dit was ook het ‘stellige’ advies van de eerder door het kabinet ingestelde Expertgroep Gezondheid IJmond, die als voorzitter medisch hoogleraar Marcel Levi heeft.

Gezondheidseffectrapportage

Afgelopen februari bracht deze expertgroep een rapportage uit, waarin ze schreef: ‘Om gezondheidseffecten een volwaardige plaats te geven in de afwegingen is het ons stellige advies om in dit Maatwerktraject, parallel aan de Milieu Effect Rapportage (MER), ook een integrale Gezondheid Effect Rapportage (GER) op te stellen. Hierin zal o.a. aandacht moeten worden besteed aan de absolute uitstoot van schadelijke stoffen (waaronder stikstofdioxide, (ultra)fijn stof, PAK’s, dioxines) en factoren zoals geluidsoverlast en hun effecten op de gezondheid.’

De Tweede Kamer wil deze gezondheidseffectrapportage zelfs een structurele voorwaarde maken, blijkt uit een andere aangenomen motie van Gabriëls. Hierin verzoekt hij de regering te onderzoeken of zo'n GER dezelfde status als een MER kan krijgen, als het gaat om vergunningen voor industriële bedrijven.

Ook opvallend is een aangenomen motie van JA21-Kamerlid Joost Eerdmans, die wil dat er net zo'n expertgroep wordt aangesteld voor de gezondheidsperikelen rond chemiebedrijf Chemours in Dordrecht. Het eigene van deze expertgroep is dat die gevraagd én ongevraagd staatssecretaris Heijnen van I en W mag adviseren over gezondheidseffecten van het betreffende industriële bedrijf, zo staat in het instellingsbesluit. Dit geldt twee jaar lang.

Australisch PFAS-platform

Enkele moties van de Partij voor de Dieren werden door een meerderheid van de Kamer van de hand gewezen. Eén betrof een nationaal verbod op PFAS, omdat het Europese verbod waar Nederland voor ijvert waarschijnlijk vertraging opgelopen heeft. Wel zal er, op basis van een motie van de ChristenUnie en naar Australisch voorbeeld, een PFAS-platform komen ‘met actuele en toegankelijke informatie voor bewoners, bedrijven, beleidsmakers en andere actoren’.

Tot slot kreeg een motie van Volt voldoende steun, een motie die eist dat er een interdepartementaal aanspreekpunt komt voor de PFAS-problemen rond Chemours, omdat lokale overheden hiervoor te weinig capaciteit hebben.