Ook Noord-Brabant wil een provinciaal warmtebedrijf

De provincie Noord-Brabant gaat samen met netbeheerder Enexis en staatsbedrijf Energie Beheer Nederland (EBN) de oprichting van een provinciaal warmtebedrijf onderzoeken. Binnenkort ondertekenen de drie partijen een intentieverklaring om de financiële en juridische mogelijkheden tegen het licht te houden. Alles hangt wel af van de inwerkingtreding van de Wet collectieve warmte die de Tweede Kamer nog moet behandelen en op z'n vroegst in 2026 van kracht wordt.

De business case

‘Eén van de eerste opdrachten in de samenwerking tussen EBN, Enexis en de provincie is het uitwerken van de operationele en financiële plannen van het warmtebedrijf, oftwel de business case op hoofdlijnen’, laat een woordvoerder van het provinciebestuur weten. ‘Hierin zullen de risico’s die de deelnemende partijen lopen nadrukkelijk aan de orde komen.’ Ook brengt het onderzoek in kaart welke warmtebronnen in aanmerking komen voor welk aantal woningen en op welke locaties. Medio volgend jaar moet de studie op papier staan.

‘De investeringen in een warmtenetwerk zijn kapitaalintensief en overtreffen het investeringsvermogen van gemeenten en de provincies’, laat de woordvoerder weten. Dat maakt de samenwerking noodzakelijk.

Enexis en warmte

Noord-Brabant is overigens met een aandeel van 30 procent grootaandeelhouder van netbeheerder Enexis. Niet toevallig stemden de aandeelhouders recent in met de nieuwe warmtestrategie van het bedrijf. Onder de aandeelhouders bevinden zich ook meerdere gemeenten, evenals de provincies Limburg, Groningen, Flevoland, Overijssel en Drenthe. Enexis is van plan deelnemingen te krijgen in meerdere warmtebedrijven in het eigen verzorgingsgebied. Vanwege het risico van deze investeringen wil de aandeelhouderscommissie wel bij elke deelneming van 50 tot 100 miljoen euro vooraf in gesprek met het bestuur van het bedrijf.

Warmtebedrijf

De provincie neemt nu samen met Enexis en EBN deze stap, omdat de Wet collectieve warmte gaat voorschrijven dat elk groot warmtenet (vanaf 1500 aansluitingen) door een warmtebedrijf moet worden uitgebaat dat voor meer dan de helft in publieke handen is. Volkomen particuliere bedrijven komen niet meer in aanmerking. Die (semi-)publieke warmtebedrijven zullen veelal op provinciale schaal vorm krijgen, omdat losse gemeenten daar niet toe in staat zijn. Een uitzondering in Noord-Brabant is Eindhoven, dat wel van plan is zelf een warmtebedrijf van de grond te tillen. Hetzelfde geldt voor Tilburg, met oog op een warmtenet in het zuiden van de stad.

Aardwarmte

In het West-Brabantse dorp Heijningen is door onderzoeksinstituut TNO en staatsbedrijf EBN al een onderzoeksboring voor geothermie uitgevoerd. Ook de gemeenten Eindhoven, Tilburg, Breda, Den Bosch, Oss, Helmond en Someren werken samen aan aardwarmte. In Noord-Brabant bevinden zich momenteel zeven warmtenetten, waaronder één die gevoed wordt met de restwarmte van de Amercentrale van het Duitse energiebedrijf RWE.

RWE stopt echter vanaf 2027 met de levering, waardoor betrokken warmtebedrijf Ennatuurlijk met een groot probleem zit. Om de tienduizenden aangesloten huishoudens ook over twee jaar van warmte te voorzien, wordt eerst ingezet op restwarmte van het industriecluster in Moerdijk. Maar in het onderzoek dat de provincie met EBN en Enexis laat uitvoeren, komt ook dit dossier aan bod.

Geen meerderheid meer

Bij de inwerkingtreding van de Wet collectieve warmte in mogelijk 2026 krijgen particuliere warmtebedrijven als Ennatuurlijk met een andere marktordening te maken: zij mogen vanaf dan geen meerderheidsbelang meer hebben in warmtenetten vanaf 1500 aansluitingen. Sinds dit in 2022 bekend werd, heeft dit warmtebedrijf zich teruggetrokken uit het Regionaal Warmtenet Twente (RWT) dat 100.000 woningen in Overijssel moet gaan verwarmen. Ook zette het een investering in een aardwarmtenet in Leeuwarden voor een tijd stop.