Start hervorming financiële sector in Amsterdam

Een nieuwe kans voor het hervormen van de financiële sector en economie dient zich aan in Amsterdam met het grote aanbod van Airbnb, deelfietsen en steeds minder ruimte voor gewone mensen. Amsterdam wordt daarnaast steeds meer een serieuze post-Brexitlocatie waar financiële bedrijven een nieuwe plek zoeken voor hun Europese hoofdkantoor.

Eerder werd duidelijk dat de grootste bank van Japan, MUFG plannen heeft om zijn Europese investeringen van Londen naar Amsterdam te verhuizen. Maar ook RBS kiest voor de hoofdstad van Nederland. Duidelijk wordt dat Amsterdam de financiële hub van Europa kan gaan worden. Demissionair president Rutte had 100 procent gelijk toen hij meteen na afloop van het referendum van maart 2017 sprak dat Groot-Brittannië instort. 

Natuurlijk kiezen zij voor Amsterdam door de goede infrastructuur en het hoogopgeleide personeel. Maar onze hoofdstad is ook in trek door de aantrekkelijke wet- en regelgeving en belastingcondities. Hoe gaan deze handelsbedrijven hun weg vinden in het ecosysteem van Amsterdam? Lukt het om Amsterdam een lieve stad te houden, de nadrukkelijke wens van burgemeester Van der Laan? 

We danken echte innovatie aan de overheid, zoals eerder de vooraanstaande econoom Mariana Mazzucato stelde, in haar boek ‘The Entrepreneurial State’. Mogelijk lukt het goede bestuurders en slimme ambtenaren om te bouwen aan een betrouwbare en veilige financiële sector. Op een haar na heeft de financiële wereld in 2008 ons leven namelijk al onvoorstelbaar ontwricht. De diepere oorzaken hiervan zijn niet weggenomen, hoewel alle insiders weten wat ze zijn. Joris Luyendijk schreef hierover het boek ‘Dit kan niet waar zijn’ en maakte samen met VPRO Tegenlicht een aflevering over Bankgeheimen uit  de City.

Deze tijd vraagt om een hernieuwde kennismaking met een van de machtsfactoren in onze samenleving: geld. Sinds de crisis krioelt het van de initiatieven om de sector te hervormen. Het burgerinitiatief ‘Ons Geld’, bekend geworden van de toneelvoorstellingen ‘Door de Bank Genomen’, organiseerde afgelopen juni een symposium in De La Mar Amsterdam over de nut en noodzaak van geldhervorming met ruim 600 geïnteresseerden.

Amsterdam kan starten met zogenaamde ‘good finance’. De noodzakelijke transitie van de financiële sector naar een beter, toekomstbestendig geldsysteem en financieel sector kan alleen slagen als de dominante cultuur, structuur en werkwijze worden doorbroken. In de huidige vorm kan de financiële sector de transitie naar een duurzame samenleving en economie namelijk niet faciliteren. 

Zonder de investeringen en risico’s die de overheid hierin neemt zou innovatie stukken minder zijn. In de praktijk zijn private banken lang niet altijd dienstbaar aan de reële economie, maar vooral op zoek naar eigen winstkansen. Men zegt dat het monetaire stelsel radicaal anders moet, want de huidige structuur van wereldwijd bankieren genereert een onrechtmatige verdeling van risico’s waarbij verliezen worden doorgeschoven naar de samenleving en belastingbetalers opdraaien voor reddingsoperaties – terwijl winsten particulier zijn. Amsterdam kan starten om dit anders te gaan doen, en gaan bouwen aan een lieve en leuke financiële sector.

Nynke Schaaf

Lees hier de eerdere columns van Nynke Schaaf