Ambassadeurskracht in publieke arena

In het artikel De waarde van Ambassadeurskracht in de publieke arena geeft Charlotte Extercatte een persoonlijke reflectie vanuit 12 projecten en 10 jaar ervaring in de publieke arena op de vraag: Wat is de rol van overheidsdienaren in het realiseren van de urgente opgaves van deze tijd? En in het bijzonder: wat kan de overheidsambtenaar in het verdelen van zijn budgetten daarin betekenen? De cliffhanger van dit artikel luidt: je kan meer dan je denkt! Veel meer.

Het artikel is bedoeld voor die mensen die zich bezighouden met het stimuleren van initiatieven waarin de 5 O’s samenwerken, handvatten tot versnellen te bieden. In de presentatie is het onderzoek in te zien waarop het artikel gebaseerd is.

Wat is Ambassadeurskracht? Hoe draagt het bij aan versnelde oplossingen?

In tien+-jaar ambassadeursprojecten is ervaren wat werkt en wat niet werkt in de samenwerking van actoren, in en tussen organisaties rondom transitie opgaves. Dit is inmiddels uitgewerkt in een aanpak van 10 succesfactoren. Daar waar het proces werkte, werd vastgesteld dat er sprake is van Ambassadeurskracht.

Dat staat voor een groeiende beweging naar van intrinsiek gemotiveerde mensen die zich met elkaar verbinden op basis van waarden en ambities en zo samen werken en elkaar weten te inspireren. Zij werken alleen als individu én zijn daarnaast verbonden in slimme netwerken. In die netwerken komt men door specifiek ambassadeursvermogen samen versneld tot concrete oplossingen voor complexe opgaves. In de publieke arena specifiek gaat het dan om het optimaliseren van het samenspel van burger, overheid, ondernemer en het onderwijs en onderzoek ten behoeve van de publieke zaak.

Belangrijk vertrekpunt voor deze ‘ambassadeurskracht’ is dat er meerdere strategische oriëntaties zijn voor organisaties om tot concrete oplossingen voor transitie-opgaves te komen. Van oudsher wordt vanuit een instrumentele benadering vertrokken om nieuw beleid te formuleren en dat beleid leidt in de operatie tot oplossingen – in theorie. Hoewel effectief bedoeld, is er vaak een kloof tussen beleid en praktijk.

De stewardship oriëntatie voorstaat een aanpak waarbij menselijk handelen en transformatie voorop staat. Deze visie wordt overwegend onderbenut maar is juist cruciaal bij transitie opgaven. Deze voorstaat een verandering van collectieve mindset en een omgeving waarin relaties en netwerken dominant zijn in het komen tot oplossingen in plaats van het individu. De oriëntatie voorstaat een fundamenteel andere grondslag van handelen.

Dat betekent voor een overheid dat sturing meer dient te komen uit een samenwerkende en responsieve overheid, in plaats van enkel een rechtmatige of presterende overheid. Zie bijvoorbeeld ook de pagina sturing: 10 tips voor slimme sturing. De oproep voor overheid is dan ook om meer veerkracht te ontwikkelen, door niet alleen het door de vraagstukken zo gewenste outside in perspectief te ontwikkelen vanuit de samenleving, maar gelijk ook het vermogen te versterken om, om te kunnen gaan met steeds snellere en complexere verandering.

Aanvullingen

In de presentatie op sheet 2 staat een verwijzing naar de State the Union van de EU en het is de moeite waard om deze te bekijken.

Commissievoorzitter Ursula von der Leyen hield op 16 september 2020 de jaarlijkse State of the Union voor het Europees Parlement. In de State of the Union geeft de Commissievoorzitter aan hoe het er voor staat in de Europese Unie en welke beleidsplannen de Commissie wil gaan indienen in het komende jaar.