Slechte administratie Krimpenerwaard frustreerde onderzoek

De vermeende miljoenenfraude in de gemeente Krimpenerwaard kon niet goed worden onderzocht door de Rijksrecherche, omdat de gemeente Krimpenerwaard haar administratie niet goed op orde had. Dat blijkt uit e-mails die de officier van justitie over de zaak heeft verstuurd, meldt Omroep West die het dossier bij de Rijksrecherche had opgevraagd.

13 miljoen euro

De gemeente Krimpenerwaard deed in december 2021 aangifte bij de Rijksrecherche vanwege integriteitsschendingen van een ingehuurde medewerker van de gemeente. Volgens burgemeester Roel Cazemier 'wordt bewezen geacht dat doelbewust schijnconstructies zijn opgezet om bedrijven waar een gemeentelijke medewerker zakelijke belangen in had, in te huren'. Het ging om projecten in de gemeente Vlist, een van de voorlopers van Krimpenerwaard. De gemeente Vlist besloot in het jaar voor de herindeling om het geld dat de gemeente nog had uit te geven aan diverse projecten in de openbare ruimte. Hiervoor werd ruim 13 miljoen euro uitgegeven.

Valse facturen

Er zouden valse of opgehoogde facturen zijn ingediend en onder meer drie adviesbureaus en minimaal een aannemer zouden zijn bevoordeeld bij aanbestedingen. Veel opdrachten gingen naar een adviesbureau uit Nieuwegein, waarvan een eigenaar ook ambtenaar was bij de gemeente Vlist. Hij kon opdrachten doorsluizen naar zijn bedrijf en facturen van meerwerk goedkeuren. Toen de zaak in de zomer van 2021 aan het licht kwam na een anonieme mail aan de gemeenteraad, wilde de burgemeester al aangifte doen, maar de Rijksrecherche vond dat de gemeente eerst zelf onderzoek moest doen. De conclusie van het onafhankelijke adviesbureau dat daarna werd ingeschakeld was dat de beschuldigingen grotendeels klopten.

Slechte archivering

Uit de documenten blijkt verder dat na dit onderzoek een gesprek plaatsvond tussen het Openbaar Ministerie (OM), de Rijksrecherche en de burgemeester, waaruit bleek dat het OM zou adviseren om de aangifte niet door te zetten, ervan te leren en naar de toekomst te kijken. De Rijksrecherche raadde de aangifte ook af, maar dan wegens het gebrek aan bewijs. ‘Of er schade was voor de gemeente is nooit vast te stellen’, staat er. Belangrijkste redenen: ‘Tijdverloop (feiten 2014/2015) en slechte archivering (geen facturen en geen vastlegging van afspraken en beslissingen) bij de gemeente.' Voor het OM is meteen duidelijk dat een strafrechtelijk onderzoek door de gebrekkige administratie van de gemeente weinig slagingskans heeft.

Stinkend zaakje

De burgemeester doet toch aangifte, maar volgens een OM-medewerker is dat vooral uit politieke overwegingen. ‘Ook als signaalwerking dat dit niet getolereerd wordt.’ Maar alle partijen zijn het erover eens dat de bewijslast te gering is. Er wordt tot een oriënterend onderzoek besloten. ‘Dat zou de uiteindelijke beslissing, als we er verder niks mee doen, ook beter uitlegbaar maken, want het zaakje stinkt natuurlijk behoorlijk', aldus het OM. De bekendmaking van dit onderzoek zorgde ervoor dat een van de verdachten contact opneemt met het OM.

Bruidsschat opmaken

'Hij verklaart dat de toenmalig burgemeester, tevens wethouder openbare ruimte, wilde dat zoals hij het formuleerde de bruidsschat opging. Daarmee doelend op het geld van de gemeente, gelet op de naderende gemeentelijke fusie. Dit geld moest gebruikt worden voor allerlei projecten binnen de gemeente en dat daarbij zoveel mogelijk lokale partijen betrokken moesten worden. Mevrouw de burgemeester (Aaltina Evenhuis-Meppelink, meldt Omroep West) was daarin directief en haar wil was wet. Daarbij kwamen dus privébelangen samen als ondernemer en uitvoerend projectleider', aldus een van de rechercheurs die het verhoor samenvat. De andere verdachte ambtenaar beroept zich op zijn zwijgrecht.

Niets gedaan met signalen

De Rijksrecherche besluit daarop om de aangifte te seponeren. Er is volgens de officier van justitie wel degelijk een redelijk vermoeden dat er een strafbaar feit is gepleegd, maar het bewijs is niet meer te achterhalen ‘door het tijdsverloop’ en ‘ook niet binnen de administratie van de gemeente’. De officier wijst er ook op dat de gemeente Krimpenerwaard in 2015 niets heeft gedaan met signalen van misstanden. Nader onderzoek is volgens de Rijksrecherche ook niet mogelijk, omdat de oud-burgemeester Evenhuis waarschijnlijk niet zal meewerken. Dat deed ze namelijk ook al niet aan het eerdere gemeentelijke onderzoek. Omroep West heeft de gemeente Krimpenerwaard om een reactie gevraagd, maar de vragen zijn niet beantwoord.