RvS: Geen algemeen lachgasverbod

Een algemeen verbod op lachgas is niet alleen moeilijk te handhaven, het is ook ingewikkeld, omdat lachgas veel legale toepassingen heeft en er dus een hele lijst met uitzonderingen op gesteld zou moeten worden. Dit stelt de Raad van State in een advies.

Opiumwet

Het kabinet wil distikstofmonoxide (lachgas) op lijst II van de Opiumwet plaatsen. Dat zou betekenen dat bezit, handel, productie en invoer en uitvoer ervan strafbaar zouden zijn, net als hennep. Maar het betekent ook dat gebruik van deze middelen niet tot vervolging leidt.

Legale toepassingen

De Raad van State voorziet dat dat tot problemen  zal leiden, zowel bij het opstellen van het verbod als bij de handhaving daarvan. Voornaamste reden is dat lachgas veel legale toepassingen kent. Een van de bekendste is het gebruik ervan als drijfgas in slagroomspuiten. Maar daarnaast wordt distikstofmonoxide ook gebruikt als narcodemiddel bij medische behandelingen, in de diergeneeskunde en voor toepassingen in de voedingsindustrie. Al die sectoren zouden ontheffingen moeten krijgen wanneer er een algemeen verbod komt.

Andere maatregelen

Het spul kan bij frequent en veelvuldig gebruik leiden tot schade aan het zenuwstelsel en zelfs voor verlamming. Maar bij kortdurend recreatief gebruik heeft lachgas volgens het Trimbos-instituut weinig bijwerkingen. De Raad van State vraagt zich dan ook af waarom de regering naar zo’n zwaar middel als een algemeen verbod wil grijpen. Volgens de Raad kunnen er nog veel andere maartregelen worden getroffen die minder ingrijpend en ingewikkeld zijn, bijvoorbeeld op het gebeid van preventie, voorlichting en monitoring. Daarom vraagt de Raad de regering om te motiveren waarom een algemeen verbod het beste middel is. Als het kabinet dat niet beter motiveert, dan vindt de Raad dat het verbod er niet moet komen.

Personeel

Naast het feit dat een verbod lastig is vanwege de legale toepassingen, vreest de Raad dat ook de handhaving van een verbod moeilijk zal zijn. Gezien de krapte op de arbeidsmarkt heeft de RvS twijfels of de politie en het Openbaar Ministerie genoeg personeel in kunnen zetten voor handhaving van een algemeen verbod op lachgas.

Gemeentelijk verbod

Het vorige kabinet stuurde al aan op een verbod op lachgas. Vanwege de kosten die een verbod met zich mee zou brengen, ging de invoering in 2021 niet door. Het zou nu op z’n vroegst per januari 2023 ingaan. In de tussentijd hebben meer dan 200 gemeenten al een lokaal verbod op lachgas ingesteld.