Advertentie
juridisch / Nieuws

Advocaat-generaal adviseert Hoge Raad om Didamregels te beperken

Overheden moeten sinds eind 2021 mededingingsruimte bieden bij verkoop van onroerend goed, maar de AG vindt dat uitzondering mogelijk is.

27 mei 2024
Exterieur van de Hoge Raad in Den Haag. Foto: Laurens van Putten (ANP)
Exterieur van de Hoge Raad in Den Haag. Foto: Laurens van Putten (ANP)

De overheid moet de mogelijkheid krijgen om van de Didamregels af te wijken. Dat adviseert advocaat-generaal (AG) Snijders de hoge raad in zijn conclusie in de bodemprocedure van de Didamzaak. In die zaak uit 2021 heeft de Hoge Raad bepaald dat de overheid aan iedereen die belangstelling voor een onroerende zaak heeft een gelijke kans moet krijgen om deze te kopen.

Stakeholdermanager regio Friesland

Alliander
Stakeholdermanager regio Friesland

Communicatieadviseur Fiets

Provincie Utrecht
Communicatieadviseur Fiets

Onzekerheid

Volgens de AG heeft het ‘Didamarrest’ voor grote onzekerheid gezorgd, mede omdat er geen duidelijkheid is over de toepassing van de uitspraak op in het verleden gedane transacties en de gevolgen van het niet volgen van de regels. ‘Daardoor zijn in het verleden door de overheid overgedragen onroerende zaken, waaronder bouwgrond, op dit moment niet verhandelbaar, aangezien de koper niet zeker weet of hij echt de eigendom daarvan krijgt.’

Gelijkheidsbeginsel

Hoewel de Didamuitspraak van het gerechtshof berust op het gelijkheidsbeginsel, meent de AG het opleggen van het openbaar aanbieden van al het onroerend goed daarvoor niet nodig is. Als een redelijke en objectieve rechtvaardiging bestaat voor een verschil in behandeling, is er namelijk geen strijd met het gelijkheidsbeginsel. ‘Als de overheid een goede reden heeft om met een bepaalde gegadigde in zee te gaan, kan dat een redelijke en objectieve rechtvaardiging opleveren voor een verschil in behandeling ten opzichte van andere gegadigden.’

Geen vernietiging overeenkomsten

Ook is Snijders het niet eens met het hof dat het niet-naleven van de Didamregels ervoor zorgt dat een gesloten koopovereenkomst niet meer geldig is. Er kan hoogstens sprake zijn van financiële schade, die de gemeente dan moet vergoeden. De AG adviseert de Hoge Raad in zijn arrest ook om te verduidelijken op welke handelingen en goederen van de overheid de Didamregels nog meer van toepassing zijn en op welke wijzen gelijke kansen kunnen worden geboden bij de toepassing van die regels.

De conclusie van de advocaat-generaal is een onafhankelijk advies aan de Hoge Raad, die vrij is dat advies al dan niet te volgen. De uitspraak van de Hoge Raad is voorlopig bepaald op 25 oktober 2024.

Reacties: 5

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

Nico Bos
Onbegrijpelijk dat men nu de mogelijkheid tot vriendjespolitiek en corruptie weer herintroduceert met deze ondoordachte kwinkslag. De rechtspraak wordt er niet mee geholpen om weer discutabele uitzonderingen op de regels toe te staan die hun grond gaan vinden op basis van subjectieve argumenten, ofwel het "ongelijkheidsprincipe". Heeft de AG nu echt niets beters te doen?
T. Simpelmans
Op het gebied van woningbouw gaan we het nu natuurlijk helemaal meemaken.
- Geert weet niks van woningbouw, laat staan één van zijn roffelende laven.
- Pieter zat er eigenlijk voor de pensioenen, maar kreeg op dat vlak niks voor elkaar. In plaats daarvan mag hij nu een constitutioneel hof gaan "onderzoeken", hetgeen ernstig doet denken aan het ministerie van bestuurlijke vernieuwing waarmee D66 ooit in de zandbak mocht spelen. Fun fact: het ministerie was destijds gehuisvest in een oude omgebouwde SRV wagen op de parkeerplaats achter het Ministerie van
Binnenlandse Zaken. Misschien staat ie er nog en kan Midlife Pieter er zo in.
- LTO Nederland zit erin om de rijkste beroepsgroep van Nederland nog een stukje rijker te maken, te beginnen met een lagere dieselaccijns (alleen voor boeren). Ik las dat het ook makkelijker moest worden om op eigen erf een huis erbij te bouwen. Dat zullen de boerenkindertjes (die straks dankzij een speciale boerenregeling spotgoedkoop het bedrijf erven) waarderen: gratis bouwgrond krijgt niet iedereen in z'n schoenen geschoven!
- En dan houden we over de VVD. U weet wel: die partij die meende dat Nederland "af" was, trots het ministerie van VROM de nek om draaide om vervolgens een miljoen goedkope arbeidswezels naar binnen te halen en het hele land vol pleurde met distributieloodsen.

In het regeerakkoord wordt alvast een voorschotje genomen door klakkeloos de ieder-jaar-100.000-woningen-erbij lulkoek van Hugo de Pannenkoek te kopiëren. Daarvoor wil het kabinet jaarlijks 1,5 miljard uittrekken, waarvan wel 500 miljoen (!) voor infrastructuur. Uiteraard onder de draak van de Omgevingswet én (VVD stokpaardje) met veel minder ambtenaren, want de markt kan immers alles duurder.
R. D.
Mee eens. Vergeet ook niet dat de Omgevingswet ook nog een cadeautje van Rutte I is. Dat verklaard ook waarom die zo slecht in elkaar zit.
Michel Schmidt
Ik las hier een paar dagen geleden nog een artikel over de overheid die niet veel opheeft met WOO (voorheen WOB) en het maar als "lastig en vervelend" ervaart eraan te voldoen. Nu hebben we AG Snijders die de Hogeraad adviseert om een uitzonderingspositie voor diezelfde overheid te creëren zodat zij zich niet langer hoeft te houden aan wet- en regelgeving. Nog meer van "Vertrouw ons nu maar dan komt het goed".

Het probleem zit hem in het feit dat, met de Didam regels, niet helder wordt omschreven wat er wel en niet kan. Dat zorgt voor verwarring. Het frapante hier is dat AG Snijders in het advies aan de Hogeraad zelf met geen woord rept wanneer en hoe de overheid haar eigen wet- en regelgeving aan haar laars kan lappen.

Dan toch liever een overheid die op alle vlakken te controleren is en geen uitzonderingspositie inneemt.
Hielco Wiersma
Oppassen dat dit advies niet (weer) tot grote onduidelijkheid gaat leiden. De insteek behoort te zijn dat de Overheid verkopen van onroerend goed in beginsel altijd via openbare aanbesteding laat plaatsvinden. Afwijkingen daarvan (bijvoorbeeld collectieve verkoop van snippergroen e.a.) behoren altijd in openbare vergaderingen en met duidelijke schriftelijke toegelichting te worden genomen.
Advertentie