Zelf doen

De waterschappen zijn begonnen. Die claimden als eerste dat door deze bundeling van taken een besparing van 100 miljoen euro mogelijk is. En ze hebben natuurlijk gelijk. Het is inderdaad niet e ciënt dat de ene overheid zorgt voor een buis van de woningen naar de waterzuivering en dat een andere overheid zorgt voor die waterzuivering.

De provincies - die niet zorgen voor de riolering en niet voor de waterzuivering - reageerden snel op de plannen van de water schappen. Ze zeiden dat ook 100 miljoen euro te besparen is door de afvalwater taken van gemeenten en waterschappen samen te voegen onder verantwoordelijkheid van de provincies. En ze hebben evenzeer gelijk als de waterschappen.

Ook de gemeenten reageerden zoals verwacht. Die zeiden dat meer doelmatigheid bij het waterbeheer niet zinvol is als het leidt tot extra kosten voor het opengooien van wegen. Gemeenten stemmen nu namelijk rioolonderhoud en wegonderhoud op elkaar af; bij rioolonderhoud vernieuwen ze tegelijk de weg. Dat is efficiënter. De situatie is dus dat zowel de waterschappen, als de provincies en de gemeenten erkennen dat er geld te besparen is door het samenvoegen van riooltaken en waterzuivering, mits zij zelf alle taken mogen gaan uitvoeren.

Dit soort discussies, over welke overheid wat mag doen, zal de komende maanden niet alleen bij riolering gaan spelen. Allerlei overheden gaan beweren dat er op taken van ándere overheden te bezuinigen is, als zíj maar de bevoegdheid daarvoor krijgen. Kunnen de gemeenten de jeugdzorg efficiënter uitvoeren dan de provincies? Kunnen de gemeenten de Werkloosheidswet efficienter uitvoeren dan het UWV? Kunnen provincies autosnelwegen efficiënter beheren dan Rijkswaterstaat? Je kunt voor al deze discussies aparte werkgroepen en commissies benoemen, maar dat lijkt me niet zinvol.

Je kunt beter één procedure vaststellen, die dan moet bestaan uit het formuleren van een samenhangend taakgebied, het aangeven van de kwaliteitseisen daarbij, en vervolgens het ‘aanbesteden’ van die publieke taak onder geinteresseerde overheden. Daarbij moet wel gegarandeerd zijn dat de winnaar van de aanbesteding de plannen kan waarmaken. Geen woorden, maar daden. De taak moet worden toegewezen aan de overheid die het meeste kan besparen, onder de voorwaarde dat de overheid die de taak krijgt niet méér kosten in rekening mag brengen aan de belastingbetaler, dan in zijn aanbod staat.