Niet rekenkamers maar colleges zijn hardleers

In zijn column in BB09 doet Jan Verhagen onderzoek naar aanbevelingen door lokale rekenkamers.

Die aanbevelingen kwamen allemaal ongeveer op hetzelfde neer, namelijk dat er voor beleid heldere doelstellingen moeten komen die in meetbare indicatoren kunnen worden vertaald. Omdat alle rekenkamers hetzelfde advies gaven, kon dat advies volgens Verhagen niet anders zijn dan een mantra die rekenkamers kennelijk uitspreken zonder er verder bij na te denken.

Dus snapt Verhagen dat er 27 gemeenten zijn die geen rekenkamer willen. Aanbevelingen van lokale rekenkamers kunnen heel divers zijn, maar laten we met Verhagen aannemen dat rekenkamers allemaal met hetzelfde soort aanbevelingen komen. Is dat het bewijs dat lokale rekenkamers falen, zoals hij kennelijk meent? Integendeel! Ik zou zeggen dat het bewijst dat gemeentelijke bestuurders goede adviezen steeds weer in de wind slaan.

Na meer dan 13 jaar ervaring als onafhankelijk onderzoeker bij rekenkamers in Brabant weet ik dat er één conclusie was die wij vrijwel altijd moesten trekken, namelijk: de informatie die de gemeenteraad van het college van B&W ontving was niet volledig, en/of niet tijdig en/of niet juist en/of gekleurd. De logische aanbeveling was dan dat de informatievoorziening verbeterd moest worden. Die aanbeveling werd vervolgens zelden in de volle omvang nageleefd door college en ambtenaren. Daar kunnen meerdere redenen voor zijn, die er nu even niet toe doen. Wat er wel toe doet is dat als colleges van B&W structureel weigeren, of niet in staat zijn, hun gemeenteraad van adequate informatie te voorzien, dit afbreuk doet aan de democratische functie van de raad.

De raad controleert of het college van B&W het beleid uitvoert in lijn met de besluiten van de raad. Het probleem is dat dit voor raadsleden vaak moeilijk valt waar te nemen. Daarvoor is namelijk, zie hiervoor, de informatie niet goed genoeg. Gelukkig is er de lokale rekenkamer de gebreken van de informatievoorziening door het college boven water haalt. En dan vaak niet anders kan dan maar weer hetzelfde te adviseren: college, geef uw raad betere informatie.

Harrie Verbon, lid rekenkamercommissie in Midden-Brabant