‘Fraude toeslagen eerder in beeld’

Gemeenten kunnen fraude met huur- en zorgtoeslag beter handhaven door de oprichting van de Europese Arbeidsautoriteit. Dat zegt de CDA’er Jeroen Lenaers die de oprichting ervan door het Europees Parlement heeft geloodst.

Bulgaren
Vijf jaar geleden schreven Bulgaren zich in Rotterdam in, kregen daardoor ook een BSN-nummer en wisten zo als spookinwoner 6000 tot 8000 euro per persoon te vangen. Met de Europese Arbeidsautoriteit kunnen ook gemeenten straks veel sneller informatie krijgen uit een ander EU-land over grensoverschrijdende arbeidsgerelateerde vragen. Lenaers: ‘Als gemeenten een vraag hebben over arbeidsgerelateerde vragen kunnen ze dat veel sneller via de Europese Arbeidsautoriteit doen.’

Sneller informatie

En dat is nodig, meent Lenaers omdat het toezicht op de arbeidsmarkt in ieder land anders is georganiseerd. Daardoor weten andere overheden in andere lidstaten niet altijd waar ze moeten zijn. In Nederland is bijvoorbeeld de Inspectie Sociale Zaken verantwoordelijk voor het toezicht op het minimumloon, in Duitsland is dat de Zoll. Met het nieuwe agentschap dat toezicht houdt op EU-wetgeving kunnen ook decentrale overheden sneller informatie uitwisselen. ‘Net als bij Europol zitten mensen uit iedere lidstaat straks bij elkaar op de gang en dan is het makkelijker te informeren wie waarover gaat. Zeker als er meerdere lidstaten bij zijn betrokken, betekent dat een belangrijke vereenvoudiging.’

Uitbuiting  werknemers

Lenaers verwijst daarbij naar de uitbuiting van Portugese werknemers die een jaar of drie geleden aan het licht kwam bij de bouw van de A2-tunnel bij Maastricht en in dienst waren van een Iers bedrijf. Dat bedrijf hield tegen de regels in, bijna 1000 euro per maand in op het salaris van de werknemers voor huisvesting, eten en vervoer. Agnes Jongerius (PvdA/S&D) die ook voor stemde: ‘Bij dergelijke grote aanbestedingen speelt de gemeente een rol als opdrachtgever.’

Over de grens

Straks kunnen nationale arbeidsinspecties ook over de grens heen werken in samenwerking met andere arbeidsinspecties om misstanden aan te pakken. Lenaers: ‘Nationale arbeidsinspecties gaan ook Europees. Het agentschap zelf zal overigens geen inspecties uitvoeren.  ‘De arbeidsautoriteit gaat de samenwerking op het gebied van arbeidsinspectie en de controle van grensoverschrijdende werknemers makkelijker maken en speelt straks een rol bij bemiddelingsprocedures tussen lidstaten. Met dit voorstel maken we het moeilijker voor lidstaten om zonder gegronde redenen niet deel te nemen aan dit soort inspecties.’

Sociale partners

De PvdA vindt het voorstel niet ver genoeg gaan. ‘Het is het een gemiste kans dat sociale partners niet een grotere rol krijgen in het dagelijks bestuur van de autoriteit. Die zitten iedere dag met hun neus bovenop het vuur’,  stelt Jongerius. Lenaers zegt echter dat de rol van sociale partners beperkter is gehouden om het agentschap beter bestuurbaar te houden. ‘Anders praat je met 84 partijen over de koers. Dat is te veel. Nu zijn het tien partijen geworden.’

Na het akkoord van het Europees Parlement gaan de onderhandelingen over de oprichting van de Europese Arbeidsautoriteit tot vreugde van Lenaers nu verder in de onderhandelingen tussen de Europese Raad en het Europees Parlement, waar een definitieve beslissing valt over hoe de nieuwe inspectie vorm krijgt.