Het belang van aandacht voor vrouwen in de overgang op de werkvloer

Hoe ondersteun je als HR-professional vrouwen in de overgang op de werkvloer? En hoe maak je dit bespreekbaar? In deze blog deelt Claudia Bouwman, consultant inkomen en zekerheid bij Loyalis, haar inzichten en 4 waardevolle tips. Beluister ook de aflevering van de podcast: Maar eerst koffie. Hierin bespreekt Claudia in een halfuurtje deze onderwerpen. Ideaal voor tijdens een (lunch)wandeling of in de auto!

Wat houdt de overgang bij vrouwen in eigenlijk?

Claudia: ‘’Veel mensen denken dat de overgang een korte fase is rondom het stoppen van de menstruatie, maar de realiteit is veel complexer. De overgang kan een periode van wel 10 of zelfs 20 jaar zijn, waarin vrouwen verschillende hormonale veranderingen doormaken. Dit proces bestaat uit twee fases: de peri-menopauze, waarin de menstruatie nog onregelmatig is, en de post-menopauze, waarin de menstruatie volledig is gestopt. Beide fases kunnen klachten veroorzaken, variërend van opvliegers tot stemmingswisselingen en concentratieproblemen. Maar liefst 80% van de vrouwen heeft last van deze overgangsklachten. Wat mij betreft is dit dan ook wel een onderwerp waar vanuit een werkgever een beleid voor gemaakt moet worden.’’

Klachten bij overgang op de werkvloer: een onderschat probleem

Veel vrouwen realiseren zich niet dat hun klachten zoals vermoeidheid, prikkelbaarheid en zelfs burn-out, gerelateerd kunnen zijn aan de overgang. ‘’Onderzoek toont aan dat 30-35% van de burn-out klachten bij vrouwen tussen de 40 en 65 jaar te maken heeft met de overgang. Dit benadrukt het belang van vroegtijdig ingrijpen om verzuim te voorkomen. Toch wordt de overgang vaak over het hoofd gezien, zelfs door bedrijfsartsen. Dit komt deels door onwetendheid, maar ook door het feit dat overgangsklachten vaak aspecifiek zijn, waardoor ze moeilijk te herkennen zijn.’’

Tips voor HR-professionals om vrouwen in de overgang te ondersteunen

Hoe pak je dit aan binnen je organisatie? Claudia geeft 4 waardevolle tips.

1. Analyseer het personeelsbestand

Je kunt als HR-professionals beginnen met het analyseren van het ziekteverzuim onder vrouwen tussen de 40 en 65 jaar. ‘’Kijk niet alleen naar langdurig verzuim, maar ook naar kort frequent verzuim, dat vaak voortkomt door klachten zoals slapeloosheid en vermoeidheid. Als je meerdere slapeloze nachten hebt gehad, wordt het op een gegeven moment moeilijk om het werk vol te houden. Heb je in je werk veel flexibiliteit, dan kun je dit nog enigszins compenseren. Maar voor bijvoorbeeld een leerkracht of verpleegkundige, zal dit uiteindelijk onvermijdelijk invloed hebben op je functioneren.’’

2. Betrek de bedrijfsarts

Ga het gesprek aan met de bedrijfsarts over klachten bij overgang. ‘’Zorg dat de bedrijfsarts op de hoogte is van de laatste inzichten en trainingen op dit gebied. Zodat zij andere mogelijke interventies kunnen voorstellen zoals hormoontherapie in plaats van bijvoorbeeld langdurige re-integratietrajecten. Wanneer iemand depressieve klachten of burn-outverschijnselen heeft, wordt vaak een gespecialiseerde dienstverlener ingeschakeld om de medewerker te ondersteunen in haar functioneren. In sommige gevallen zou een simpele hormoonbehandeling al verlichting kunnen bieden. Een uitgebreide interventie of traject is dan misschien niet nodig, of kan in lichtere vorm worden aangeboden. Veel vrouwen realiseren zich niet dat hun klachten weleens met de overgang te maken kunnen hebben. Maar ook als HR-adviseur zou je het met de arts moeten bespreken. Data-analyse kan hierbij een hulpmiddel zijn zoals ik al eerder heb benoemd bij mijn vorige tip.’’

3. Een ondersteunende werkomgeving

Om vrouwen in de overgang optimaal te ondersteunen, is het essentieel dat HR-professionals kennis over de overgang delen met leidinggevenden. ‘’Zorg ervoor dat leidinggevenden capabel genoeg zijn om het gesprek over de overgang en werk te voeren en te ondersteunen. Dit kan variëren van praktische oplossingen, zoals het plaatsen van een ventilator op kantoor, tot het aanpassen van werktijden. Het belangrijkste is dat overgangsklachten serieus worden genomen en dat er samen naar oplossingen wordt gezocht. Als werkgever is het belangrijk om vrouwen in de overgang serieus te nemen en hen te ondersteunen met praktische oplossingen op de werkvloer. Dit kan leiden tot een lager ziekteverzuim en een betere inzetbaarheid van medewerkers. Voor vrouwen zelf is het daarnaast belangrijk om in beweging te blijven en gezond te eten om de klachten van de overgang te verminderen. Samen kunnen werkgevers en medewerkers zorgen voor een positieve werkomgeving waarin vrouwen zich gesteund en veilig voelen.’’

4. Creëer een integrale aanpak

‘’Ontwikkel een integrale aanpak waarbij zowel HR-professionals als leidinggevenden getraind worden in het herkennen van overgangsklachten. Faciliteer open gesprekken op de werkvloer waarin vrouwen zich comfortabel voelen om hun klachten te bespreken. Dit kan ook door middel van workshops of lunchbijeenkomsten waarin kennis wordt gedeeld en vrouwen onderling ervaringen en tips kunnen uitwisselen.’’

Praktijkvoorbeeld: Succes in de zorgsector

Claudia: ‘’Een zorginstelling in Zuid-Nederland organiseerde groepsconsulten voor vrouwelijke medewerkers tussen de 40 en 65 jaar. Tijdens lunchbijeenkomsten, begeleid door een arts, kregen vrouwen de ruimte om over hun klachten te praten en tips uit te wisselen. Deze bijeenkomsten hadden een positieve invloed op de werkvloer. Na acht maanden bleek het ziekteverzuim in deze groep vrouwen met maar liefst 3% te zijn gedaald. Dit laat zien hoe belangrijk het is om overgang bespreekbaar te maken en vrouwen de juiste ondersteuning te bieden.’’

Persoonlijke tips voor vrouwen in de overgang

Naast ondersteuning op de werkvloer, is het voor vrouwen zelf ook belangrijk om aandacht te besteden aan hun leefstijl. ‘’Regelmatig bewegen, zoals dagelijks 20 minuten wandelen en een of twee keer per week krachttraining, kan helpen om klachten te verminderen. Ook een gezond en gebalanceerd dieet met onbewerkte voedingsmiddelen speelt een rol in het verminderen van overgangsklachten. Door deze gewoontes aan te nemen, kunnen vrouwen hun gezondheid versterken en beter omgaan met de uitdagingen van de overgang.’’

Nog meer weten over overgang en werk?

Wil je aan de slag met een duurzaam inzetbaar van je (vrouwelijke) medewerkers te bevorderen? Neem contact met op met de gidsen van Loyalis. Zij denken graag met je mee! Op zoek naar nog meer inspiratie? Lees dan ook het artikel de overgang en werk.