Leges te hoog

T. Sahin krijgt in 2000 een machtiging tot voorlopig verblijf en vestigt zich in Rotterdam. In oktober 2001 wordt de vergunning van de Turk met een jaar verlengd. Voordat de vergunning in oktober 2002 afloopt vraagt Sahin verlenging aan. De IND zegt die aanvraag echter nooit te hebben ontvangen. In februari 2003 dient Sahin een tweede aanvraag voor verlenging in. De opnieuw verschuldigde leges van 169 euro betaalt hij niet. Om die reden weigert de IND de aanvraag in behandeling te nemen. Sahin betaalt dan alsnog en tekent bezwaar aan tegen de weigering.

In de procedure hierover gaat het uiteindelijk om de vraag of de leges en de weigering overeenstemmen met de Associatieovereenkomst EEG-Turkije en artikel 13 van het daaruit voortvloeiende Besluit 1/80 van de Associatieraad. Volgens de zogenoemde stand still bepaling van artikel 13 mogen de EEG-lidstaten en Turkije namelijk geen nieuwe maatregelen invoeren die de toegang van legale werknemers en gezinsleden tot elkaars arbeidsmarkt beperken.

Is die regel in dit geval van toepassing? vraagt de Raad van State aan het Europees Hof van Justitie. En is het de IND toegestaan een aanvraag pas in behandeling te nemen als er een bedrag aan leges is betaald dat veel hoger is dan het bedrag dat burgers uit de EU in een vergelijkbare situatie moeten betalen?

Op 17 september komt dat Hof met een antwoord. Het komt erop neer dat de IND wel eisen mag stellen en leges mag heffen, zolang die maar niet onevenredig afwijken van de bedragen die worden geheven bij aanvragen van EU-burgers. Omdat die laatste categorie slechts 41 euro moet betalen voor een Europese identiteitskaart zijn de 169 euro buitensporig. Bovendien heeft de Nederlandse staat de stand still bepaling overtreden door de leges in de loop der jaren te verhogen.

Sahin moet zijn verblijfsvergunning in 2013 verlengen. Het is nog niet duidelijk hoe ver de leges omlaag gaan en vanaf wanneer. Het ministerie van Justitie wacht de uitspraak af die de Raad van State zal doen op basis van deze uitspraak van het Europese Hof.

Die uitspraak staat niet op zichzelf. De Europese Commissie heeft over dezelfde kwestie een procedure aangespannen bij het Europese Hof tegen de Nederlandse staat. Verder hebben migrantenorganisaties aan de civiele rechter gevraagd de legesverhogingen voor gezinshereniging uit 2002 en 2003 onrechtmatig te verklaren.

Als de Hoge Raad dat verzoek inwilligt zullen de organisaties op grote schaal restitutie eisen. Harm van Zuthem van Inspraak Orgaan Turken: ‘Volgens de justitiebegroting gaat een aantal leges – misschien opnieuw onrechtmatig – weer omhoog. Er wordt geen rekening gehouden met de tientallen miljoenen die moeten worden terugbetaald.’

Vindplaats: http://curia.europa.eu/jcms/jcms/j_6/ zaak C-242/06