Gemeenten willen voordeel halen uit stedenband

Nederlandse gemeenten kijken bij het aangaan en onderhouden van stedenbanden steeds scherper naar de meerwaarde die dat hen zelf oplevert. Bijvoorbeeld in de vorm van Europese subsidies. Dat blijkt uit een enquête van de VNG.

Vierhonderd stedenbanden
Circa zeventig procent van de Nederlandse gemeenten is internationaal actief. Samen met hun inwoners onderhouden ze ruim vierhonderd banden met buitenlandse steden, vooral binnen de Europese Unie.

Sociaal-cultureel
Uit de online-enquête blijkt dat de stedenbandactiviteiten in de meeste gevallen bestaan uit sociaal-culturele projecten, bijvoorbeeld uitwisselingen tussen muziek- en/of sportverenigingen of scholen. Steeds vaker wordt ook kennisuitwisseling genoemd.

Herenigd Europa
Het fenomeen stedenband ontstond aan het einde van de Tweede Wereldoorlog en kreeg een nieuwe impuls rond de val van de muur in 1989. Het gevoel van een herenigd Europa leidde tot een veelheid aan lokale initiatieven, variërend van het brengen van hulpgoederen en culturele uitwisselingen tot het ondersteunen van het democratiseringsproces.

Meerwaarde
Maar idealistische motieven van stedenbanden verdwijnen langzamerhand naar de achtergrond, aldus de VNG. Bestuurders en ambtenaren kijken steeds scherper naar de meerwaarde voor de eigen gemeente en proberen de stedenband in te zetten voor het verwezenlijken van de gemeentelijke prioriteiten. Bijvoorbeeld door het delen van kennis en ervaring op bepaalde beleidsterreinen, waarmee ze Europese subsidies kunnen aanvragen.

Samenwerking op projectbasis
Mede als gevolg van Europese subsidiemogelijkheden ontstaan ook andere samenwerkingsvormen tussen lokale Europese overheden. In plaats van een langdurige officiële band aan te gaan, kiest men voor een tijdelijke projectmatige samenwerking op een specifiek thema, aldus de VNG.

Bezuinigingen
Bijna de helft van de respondenten gaf aan dat de bezuinigingen bij gemeenten ertoe leiden dat activiteiten op een lager pitje gaan en bijna geen nieuwe stedenbanden worden aangegaan. Slechts in een klein aantal gevallen leidt het tot een beëindiging van de relatie.