Impuls voor regio's, maar geen echte breuk met vorig beleid

Het kabinet Schoof geeft op verschillende manieren een impuls aan de regio’s aan de randen van Nederland, maar stapt niet radicaal af van het beleid dat de afgelopen twintig jaar is gevoerd. Dat concludeert kennisorganisatie Platform31 na het bestuderen van het regeerprogramma. Het kabinetsbeleid van de vorige twee decennia, waarbij vooral geïnvesteerd is in meer verstedelijkte regio’s, kreeg de afgelopen jaren veel kritiek.

Investeringslogica

De kritiek ging vooral over de investeringslogica. Maatschappelijke kosten-baten analysen gebruikt voor beleidskeuzes over bijvoorbeeld grootschalige ruimtelijke projecten waren te veel gefocust op economische belangen. Investeringen van het rijk landen daardoor vooral in economisch sterke- en dichtbevolkte regio’s. De regering maakte daarmee vooral ‘sterker wat al sterk is’, typeerde toenmalig minister Hanke Bruins Slot medio 2023.

Regiokabinet

In navolging op het rapport ‘Elke regio telt!’ wilde het vorige kabinet daarom gaan investeren in langjarige programma’s voor regionaal economische ontwikkeling en brede welvaart. De nieuwe coalitie, met als grote trekker van het dossier Nieuw Sociaal Contract van Pieter Omtzigt, profileerde zich in woord en gebaar al helemaal als kabinet met een groot hart voor de ‘vergeten’ regio’s. Nu het stof is gedaald concludeert Platform31 dat van een hele grote koerswijziging geen sprake is.

Impuls

Heel platgeslagen: het kabinet Schoof wil inderdaad een aantal investeringen doen in de gebieden die te maken hebben met vergrijzing, krimp en verschraling van het voorzieningenaanbod. Er komt een speciale agenda voor regio’s zoals Zeeuws-Vlaanderen, de Kop van Noord-Holland, Parkstad Limburg, Twente en de Veenkoloniën. Maar tegelijkertijd gaat ook dit kabinet verder met het ‘sterker maken wat al sterk is’, de investeringen in dichtbevolkte gebieden gaan onverminderd door.

Verschil niet kleiner

Van een echte geografische verschuiving van middelen is dus vooralsnog geen sprake, aldus Platform31. Daarvan is eigenlijk maar één voorbeeld te vinden: het wegnemen van financiële middelen in de noord- en zuidvleugel van de randstad en deze vrijmaken voor regionaal openbaar vervoer. Een impuls is er dus wel, en dat kan zeker kansen opleveren voor grensregio’s, maar een breuk met het beleid van haar voorgangers zet het kabinet Schoof nog niet in. De verschillen tussen het centrum en periferie blijven gelijk.