Kamer: Geen extra geld of belastingen voor gemeenten

In de Tweede Kamer is geen meerderheid gevonden voor het compenseren van gemeenten voor inflatie, en ook niet voor de uitbreiding van het lokale belastinggebied. SGP, SP en D66 dienden moties in met die strekking, maar de coalitie voelt er niks voor.

Inflatie

Zo merkte SGP’er André Flach op, zoals eerder bleek uit onderzoek door Binnenlands Bestuur-columnist Jan Verhagen, dat de ramingen van de inflatie door het CPB in de afgelopen jaren steevast te laag bleken en dat gemeenten hierdoor jaarlijks honderden miljoenen te weinig ontvingen. In een motie riep Flach op tot een inzet van het kabinet om samen met de VNG een correctiemechanisme te ontwikkelen zodat de ontwikkeling van het gemeentefonds beter past bij de werkelijke inflatie.

Ramingen

Toen hij hierover eerder Kamervragen stelde kreeg hij van minister Uitermark nul op het rekest. Het kabinet wil de ramingen niet aanpassen en zei dat er nu eenmaal schommelingen plaatsvinden, vooral als de inflatie volatiel en lastig te voorspellen is. Ook in de Kamer is er, ondanks steun van de voltallige oppositie, geen meerderheid om daar iets aan te doen: de coalitie stemde tegen.

Geen compensatie

Een andere motie uit zijn pen, met de opdracht om de normeringssystematiek voor de ontwikkeling van het gemeentefonds beter te laten aansluiten bij de noodzakelijke kosten van gemeenten, werd via dezelfde verhouding voor- en tegenstanders weggestemd. SP’er Michiel van Nispen diende een motie in om gemeenten volledig te compenseren voor inflatie, maar ook die haalde geen meerderheid.

Onderzoeken

Steun was er wel voor een aantal andere moties die enkel opriepen tot het inzichtelijk maken van de gevolgen van de nieuwe begrotingssystematiek, en een eventuele disbalans tussen de taken en middelen. Vooralsnog wil de Kamer dus alleen onderzoeken laten uitvoeren en is er geen meerderheid te vinden voor extra financiële ondersteuning aan gemeenten.

Belastingen

Gemeenten krijgen voorlopig ook geen handvatten om zelf extra financiële middelen op te halen. D66’ers Ilana Rooderkerk en Joost Sneller verzochten het kabinet om tot concrete voorstellen te komen voor de uitbreiding van het lokaal belastinggebied, met als reden dat lokale overheden nu grote financiële verantwoordelijkheid dragen, maar slechts beperkt hun eigen inkomsten kunnen beïnvloeden.

Geen motivatie

Minister Uitermark ontraadde die motie, maar gaf hiervoor geen duidelijke motivatie. Ze zei slechts dat het kabinet niet voornemens is om het gemeentelijk belastinggebied uit te breiden. Haar NSC-partijgenoot Natscha Wingelaar wees de minister er nog op dat het vorige kabinet bij de invoering van nieuwe begrotingssystematiek aangaf ook te kijken naar de uitbreiding van het belastinggebied, maar NSC stemde vervolgens zelf tegen. Net als de rest van de coalitie, plus JA21, SP, CDA en Denk.