Onderzoek naar invloed desinformatie op democratie

Wageningen Universiteit, Universiteit van Amsterdam en Stichting Post-X Society onderzoeken samen in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) de impact van desinformatie op de Nederlandse democratische rechtsstaat. Dat schrijft minister Uitermark van BZK in een brief aan de Tweede Kamer.

Nederlandse context

Het onderzoek werd al aangekondigd in de nieuwe rijksbrede strategie desinformatie uit 2022. Het richt zich specifiek op de Nederlandse context. Het gaat over de gevolgen van desinformatie, interventies die bijdragen aan een inclusieve publieke ruimte en technologische ontwikkelingen die de verspreiding én de bestrijding van desinformatie kunnen beïnvloeden. ‘In het onderzoek wordt gezocht naar een wijze waarop de kwaliteit van het open publieke debat gewaarborgd kan worden,’ schrijft Uitermark.

Weerbare samenleving

In de onderzoeksaanpak schrijven de onderzoekers dat ze zich bewust niet gaan bezighouden met de vraag hoeveel mis- en disinformatie er in de Nederlandse context aanwezig is, maar wel op de vormen waarin het voorkomt en vooral ook op manieren waarop mogelijke negatieve effecten verkleind kunnen worden. Het onderzoek moet daarmee bijdragen aan de weerbaarheid van de samenleving. De onderzoekers zijn specifiek geïnteresseerd in de vraag hoe (generatieve) artificiële intelligentie kan bijdragen aan de verspreiding en bestrijding van mis- en disinformatie.

Het onderzoek is in september 2024 van start gegaan en loopt tot 1 september 2026. Een eerste tussenrapportage verschijnt halverwege 2025. De eindrapportage moet eind 2026 klaar zijn.