CPB: groei overheidsbanen remt economie

De huidige en toekomstige groei van het aantal banen in de publieke sector dreigt op termijn ten koste te gaan van de economie. Op die manier blijven er volgens het CPB te weinig mensen over voor de marktsector.

Openbaar bestuur

Dat stelt het Centraal Planbureau in de vandaag gepresenteerde macro-economische verkenning 2024, met daarin een doorkijkje naar 2028. Volgens de Haagse rekenmeesters neemt de groei van de werkgelegenheid de komende jaren wel iets af, maar de krapte op de arbeidsmarkt blijft. Zorgen zijn er vooral over de lagere groei van het arbeidsaanbod in combinatie met de publieke werkgelegenheidsgroei. Zo bleek uit CBS-cijfers dat het openbaar bestuur het tweede kwartaal van dit jaar van alle sectoren – procentueel gezien – de sterkste banengroei kende, op de voet gevolgd door de sectoren zorg en onderwijs.

Economische onzekerheid

Met name voorziet het CPB tot en met 2028 een toename van de werkgelegenheid in de zorgsector. Die neemt in die periode zelfs harder toe dan de groei van het arbeidsaanbod. Het gevolg daarvan is dat er op de middellange termijn minder mensen beschikbaar zijn om in de marktsector te werken, waardoor de bijdrage van de marktsector aan het bruto binnenlands product (bbp) dan ook zal afnemen. In die sector wordt immers het geld verdient en winst gemaakt, waarover – als het goed is –  vervolgens netjes belasting wordt betaald. De krapte op de arbeidsmarkt zorgt volgens het onderzoeksinstituut, naast de internationale ontwikkelingen, op de middellange termijn ‘voor grote economische onzekerheid.’

Productiviteit

Een andere verwachting van het CPB is dat de combinatie van een krappe arbeidsmarkt en hoge inflatie zal leiden tot hogere loonstijgingen. Dit en volgend jaar gaat het om respectievelijk 5,9 en 5,4 procent in de marktsector. Een mogelijk gevolg is dat bedrijven met een lagere productiviteit wellicht meer personeel moeten laten gaan en in sommige gevallen zullen bedrijven ook moeten stoppen. ‘Hiermee zou de bedrijvendynamiek, die tijdens de coronajaren grotendeels tot stilstand kwam, weer worden aangezwengeld. Op deze manier zouden loonstijgingen dus kunnen bijdragen aan reallocatie die de productiviteitsgroei verhoogt’, aldus het CPB.