Waterschapsambtenaren komen er het beste af

Nederland telt momenteel aardig wat ontevreden ambtenaren. Zo zitten de rijksambtenaren al vier jaar zonder nieuwe cao. Ambtenaren van de Belastingdienst hebben daarom al actie gevoerd en die van het ministerie van SZW doen dat deze week. Ook de cao van de waterschappen is verlopen, sinds april vorig jaar. Maar die hebben het in vergelijking met de andere overheidsdienaren toch het beste voor elkaar.

Rijk laagste loonontwikkeling
Dat stelt bijzonder hoogleraar Jaap Uijlenbroek vast. Hij bekleedt de Albeda-leerstoel op de Universiteit Leiden. Deze leerstoel heeft betrekking op arbeidsvoorwaardenvorming in de publieke sector.  Uijlenbroek keek naar de ontwikkeling van arbeidsvoorwaarden bij de verschillende overheidssectoren. Hij concludeert dat ambtenaren in dienst van een waterschap er het beste vanaf komen: ‘De waterschappen hebben sinds 1993 de hoogste loonontwikkeling doorgemaakt, de sector Rijk de laagste,’ legt Uijlenbroek uit. ‘Het verschil tussen die sectoren is 7,1 procent sinds 1993.’

Povere loontontwikkelingen

Hoewel normaal gesproken geldt: hoe dichter bij het vuur des te meer voordeel, geldt dat volgens de bijzonder hoogleraar zeker niet voor het afsluiten van de ambtenarencao’s. ‘De sectoren die op de grootste afstand staan van het kabinet, zijn in staat geweest om cao’s af te sluiten die boven die nullijn liggen. Kijk maar naar de rijksambtenaren en defensie, die hebben nog steeds geen cao terwijl de gemeenten en provincies al wel afspraken hebben kunnen maken. Daarbij moet ik wel zeggen dat dit hele povere loonontwikkelingen betrof in 2010. De recent afgesloten cao’s bij gemeenten en provincies zijn ruimer.’

Overheid loopt achter
Recente cijfers van het CBS en berekeningen van het Financieele Dagblad geven aan dat het verschil in loonontwikkeling met de private markt nog steeds erg groot is. Terwijl Het cao-loon in het bedrijfsleven in 2014 met gemiddeld 1,1 procent steeg, was dat voor ambtenaren slechts 0,5 procent. Als je de percentages van de afgelopen vier jaar bij elkaar optelt worden de verschillen nog duidelijker. De ambtenarenlonen stegen met 1,9 procent terwijl dat voor het bedrijfsleven gemiddeld maar liefst 5,4 procent was. Het verschil is bijna een procent per jaar.

Trekt bij

De achterstand van lonen in vergelijking met het bedrijfsleven baart Jaap Uijlenbroek vooralsnog geen grote zorgen. ‘Het trekt altijd wel weer bij, zij het met horten en stoten, dat is ook de conclusie van het CPB. (…) Overigens speelt de kwestie met de nullijn op de hele arbeidsmarkt, daar is ook een periode geweest dat een heleboel private sectoren ook cao-loos waren.’