Toename ongewenste omgangsvormen bij Binnenlandse Zaken

Bij het ministerie van Binnenlandse Zaken zijn in 2021 drie medewerkers ontslagen wegens integriteitsschendingen. Wat opvalt in de jaarrapportage van de Centrale Integriteitscoördinator is een toename van het aantal meldingen van ongewenste omgangsvormen.

Ondermelding

In 2021 zijn er blijkens dat jaarrapport 36 meldingen gedaan van (vermoedens van) integriteitsschendingen. Dat zijn iets minder meldingen ten opzichte van 2020 en 2019, toen er respectievelijk 38 en 40 meldingen waren. Net als vorig jaar is er waarschijnlijk wel sprake van zogeheten ondermelding. ‘Het aantal meldingen ten opzichte van het aantal medewerkers is namelijk zeer laag’, zo meldt de integriteitscoördinator.

Thuiswerken

Vermoedelijk zijn er meerdere factoren die een rol spelen. Een mogelijke oorzaak is de onbekendheid van het meldlandschap doordat medewerkers niet goed weten waar zij terechtkunnen. Goed mogelijk is ook dat leidinggevenden, wegens diezelfde onbekendheid, integriteitskwesties informeel afhandelen en niet op het bureau van de Centrale Integriteitscoördinator terechtkomen. Niet uit te sluiten valt verder dat de ondermelding een gevolg is van het thuiswerken door de  coronamaatregelen.

Bedreigen collega’s

Vergeleken met voorgaande jaren valt op dat er een toename is van het aantal meldingen ten aanzien van ongewenste omgangsvormen – 23 meldingen, waarvan 18 aangetoond; drie keer zoveel dan in 2020 – en ongepaste communicatie en een afname van het aantal meldingen met betrekking tot misbruik bedrijfsmiddelen en overtredingen van de interne regels. Maar gezien het beperkte aantal meldingen vindt de integriteitscoördinator het lastig die verschillen te duiden. Ze zouden ook door toevallige fluctuaties kunnen zijn veroorzaakt.

Voorbeelden van niet-integer gedrag zijn het opzettelijk indienen van foute declaraties, het doen van ongepaste uitingen op social media, het maken van seksueel getinte opmerkingen, ernstige bedreigingen van collega’s, roddelen over en buitensluiten van collega’s en het plegen van geweld in de privésfeer.

Corrigerend gesprek

Behalve de drie ontslagen, kregen drie ambtenaren van Binnenlandse Zaken een berisping en een medewerker werd overgeplaatst. Naast deze disciplinaire afdoeningen is er ook een aantal niet-disciplinaire afdoeningen geweest in de vorm van bijvoorbeeld een corrigerend gesprek, een waarschuwing, training of coaching.