Verstoorde balans

Dat het werk de afgelopen decennia steeds verder ons privédomein is binnengeslopen, daar hebben we inmiddels allemaal wel onze ervaringen mee. Sterker nog, mijn werk als stress- en burnoutcoach gaat voor een flink deel over het begeleiden van organisaties en hun medewerkers bij het vinden van een betere balans tussen werk en privé. Maar hét harde bewijs dat ons werkende leven definitief is veranderd, ligt sinds kort handzaam en (redelijk) leesbaar op tafel.

De vernieuwde ‘richtlijn werk-privébalans’ is recent gelanceerd. Een nieuwe professionele standaard opgesteld door maar liefst vier arbodeskundigen-organisaties. Verplichte kost voor eenieder die aan het werk is met de fysieke en mentale gezondheid van werknemers. Een richtlijn- én een achtergronddocument dat ons het verouderde ‘kennisdossier werk- en rusttijden’ snel moet doen vergeten.

Want tja, over werk- en rusttijden álleen gaat het allang niet meer. Natuurlijk zijn deze nog altijd relevant bij bijvoorbeeld chauffeurswerk en voor het werken in ploegendienst (bovendien is voldoende rust en herstel voor ieder van ons een aanrader!). Maar inmiddels zijn er állerlei manieren waarop er interactie tussen ons werk- en ons privédomein plaatsvindt. Daarbij kunnen de verschillende rollen die we hebben te vervullen, stevig conflicteren. Fijn natuurlijk dat digitale technologie ons thuiswerk zo veel gemakkelijker heeft gemaakt. Maar, het heeft het werk ook vele malen grenzelozer gemaakt. De rollen die je thuis te vervullen hebt kunnen er soms danig door worden verstoord (vice versa geldt dat overigens ook, maar daarop heeft een werkgever minimale invloed). Dat zo’n verstoorde balans kan leiden tot klachten, ziekte en verzuim wordt via deze richtlijn ook nog eens duidelijk onderschreven.

Best prettig hoor, dat onze ‘gevoelde’ werkelijkheid nu ook ‘zo wetenschappelijk mogelijk’ wordt onderbouwd. De inhoud van de documenten wordt namelijk stevig gestut door een grote hoeveelheid wetenschappelijke onderzoeken en artikelen die daarover zijn gepubliceerd. Tegelijk komt die heftige zoektocht naar ‘evidence based’ de leesbaarheid – en zelfs de waarachtigheid van de documenten – niet helemaal ten goede. Als de kwaliteit van het bewijs steeds opnieuw wordt aangemerkt als ‘laag’ – ondanks dat in het document zo’n beetje is uitgelegd dat dit ‘best goed’ is – kruipt dit toch onder de huid van de lezer. Tegelijk zijn de gedane aanbevelingen en adviezen weer zo herkenbaar en toepasbaar, dat ook deze enigszins verstoorde leesbalans al snel wordt recht getrokken.

Een greep uit die aanbevelingen en adviezen levert op dat organisaties toch echt werk moeten blijven maken van flexibel en resultaatgericht werken. Kort door de bocht: laat medewerkers zo veel mogelijk zelf bepalen hoe, waar en wanneer zij hun werk doen. En reken ze vooral af op de resultaten die ze boeken (en niet op hun urenregistratie). Praat daarnaast wel regelmatig met ze over hun werk-privébalans en of die een beetje goed zit. Zit die niet goed? Bied dan bijvoorbeeld wat extra mentale begeleiding aan (met focus op de hulp- en krachtbronnen die iemand ter beschikking heeft) en weet dat mindfulness zich ook zeker heeft bewezen als heilzame methode bij overprikkeling. Zelfs dat wordt in deze richtlijn bekrachtigd.