Nieuw arbeidscontract soms nadelig voor wijkteamleden

Medewerkers van sociale wijkteams die onder een nieuwe, zelfstandige rechtspersoon vallen, zien hun arbeidsvoorwaarden verslechteren. 

In Amersfoort bijvoorbeeld, waar de meeste wijkteamleden afkomstig zijn van zorgaanbieders en welzijnsinstellingen. Met de overgang naar een privaatrechtelijke organisatie moest een deel van deze professionals afstand doen van verworven rechten, zoals dienstjaren, oude vakantierechten, toeslagen en aanloopperiodieken, zegt Wilma Berentsen, regiobestuurder van FNV Zorg en Welzijn. ‘Die mensen waren in de meeste gevallen al twee jaar actief in de teams, gedetacheerd vanuit de moederorganisaties’.

Opvolgend werkgeverschap
Volgens de Utrechtse FNV-bestuurder is sprake van een duidelijk geval van ‘opvolgend werkgeverschap’. Dat juridische criterium is van toepassing als de baan bij de nieuwe baas dezelfde vaardigheden en verantwoordelijkheden vraagt als bij de vorige, en als tussen de nieuwe en de vorige werkgever zodanige banden bestaan, dat voldoende inzicht is in de geschiktheid van de medewerker bij de nieuwe werkgever.

Precies die criteria zijn door het Amersfoortse college van B en W van tafel geveegd, in de schriftelijke beantwoording van raadsvragen (november 2016). Van hetzelfde werk of een vergelijkbare organisatie is geen sprake, luidt de redenering. Er is voor de professionals, die door een nieuwe partij worden aangestuurd, een profiel opgesteld, “op basis van de opgedane ervaring met het generalistisch werken in de afgelopen twee jaar”.

Generalisten
Van de Amersfoortse professionals met specifieke expertise (bijvoorbeeld jeugdhulpverlening) wordt volgens de gemeente een andere handelswijze en competenties geëist. Wijkteamleden moeten voortaan generalisten zijn, die de weg weten in het brede veld van zorg en welzijn, cliëntondersteuning en schuldhulpverlening. Gezien de nieuwe werkinhoud is er volgens de gemeente niks mis is met gehanteerde arbeidsvoorwaarden. De salarissen zijn mede gebaseerd op opleiding en ervaring en voldoen aan de normen van de voor (voor sommige medewerkers nieuwe) CAO Welzijn en Maatschappelijke Dienstverlening.

Werk niet veranderd
In Arnhem zijn bij de start van de zelfstandige Stichting Sociale Wijkteams Arnhem op 1 januari 2017 de rechten en plichten van wijkteamleden van andere moederorganisaties een op een overgenomen, vertelt gemeentelijk projectleider Ien van der Coelen. ‘Het werk van de wijkcoaches is feitelijk niet veranderd ten opzichte van dat in het tijdelijke samenwerkingsverband, waarmee we de decentralisaties zijn ingegaan. En over het functioneren van de kandidaten is voldoende bekend’.

Systeemverantwoordelijkheid
Formeel hebben gemeenten geen rol in de discussie over arbeidsvoorwaarden van werknemers in organisaties ‘op afstand’. Het werkgeverschap ligt bij de nieuwgevormde organisaties. CNV Zorg en Welzijn is van mening dat dit niet zou mogen uitmaken. De bond verwijst naar de systeemverantwoordelijkheid van gemeenten, op grond waarvan die zich in haar opvatting moeten gedragen ‘als goed werkgever’.

De overgang naar nieuwe dienstverbanden levert volgens FNV schrijnende gevallen op. Berentsen zegt een specifiek geval te kennen van een wijkteamlid, dat in december 2016 €600,- meer verdiende dan vanaf januari 2017 op de salarisstrook zal staan. Als het aan haar ligt, ‘is de koers nog niet gelopen’. ‘We onderzoeken hoe we in een individuele gevallen kunnen afdwingen dat mensen hun rechten behouden’.

Het hele artikel is vanaf vrijdag te lezen in Binnenlands Bestuur (inlog)