Van het kerstverhaal naar de gemeenteraad

Het beste nieuws van vorige week kwam wat mij betreft van de 8-jarige Dillon Helbig uit Idaho, VS. Afgelopen kerst schreef en tekende hij zijn eigen kerstverhaal over hoe hij een exploderende ster toch bovenop de kerstboom kreeg.

Bij zijn eerstvolgende bezoek aan de lokale bibliotheek liet hij zijn boek - of eigenlijk, graphic novel - op de bibliotheekplank achter. Een van de medewerkers vond het en las het boek met plezier voor aan zijn eigen kind. Vanaf daar begon het te rollen. Het boek werd officieel opgenomen in de collectie van de bibliotheek. Het lokale nieuws pikte het op. En wat blijkt? Er is inmiddels al een flink wachtlijst om dit unieke boek te lenen.

Het is niet eens zo’n grote stap van Dillon naar de gemeenteraad, als u me toestaat. Binnenlands Bestuur rapporteerde deze week namelijk over de zware ondervertegenwoordiging van jongeren in de politiek. Die zijn weliswaar iets ouder dan Dillon, maar toch. In aantallen zijn jongeren wellicht de meest ondervertegenwoordigde groep in de Nederlandse politiek: er zijn bijna vijf miljoen jongeren onder de 25 jaar, 28 procent van de bevolking, toch maken ze slechts 7 procent uit van de gemeenteraad. Deels is dat niet vreemd, gegeven dat jongeren pas vanaf hun 18e mogen stemmen. Maar ook hierover is steeds meer discussie, zoals die over het verlagen van de stemleeftijd wat, onder andere volgens de Raad voor het Openbaar Bestuur, de betrokkenheid van jongeren kan verhogen. Jongeren zouden zeker unieke bijdragen kunnen leveren aan de raad, en hebben, zo wil het adagium, de toekomst.

De 8-jarige Zahra zou trouwens met een vleugje jaloezie naar Dillon uit Idaho hebben gekeken. Als kind wilde ik ook schrijver worden, toen dichter, toen politicus. En nu? De ambitie om politicus te worden heb ik met de tijd laten varen. Maar als wetenschapper houd ik me nog steeds met de politiek bezig, en dan vooral met vrouwen in de politiek. Vrouwen roepen, net als jongeren, steeds luider om adequate vertegenwoordiging. Een dag voor het bericht over de ondervertegenwoordiging van jongeren werd het Eindhovens offensief ‘Raad zoekt vrouw’ voor het voetlicht gebracht. We weten allang dat de meeste gemeenteraden overwegend man, wit, en 60+ zijn. Met de gemeenteraadsverkiezingen in aantocht moeten we aandacht hebben voor wie politiek actief is, en wie niet, of nog niet. Vrouwen en jongeren springen er uit, ook in media aandacht, maar de lijst ondervertegenwoordigden is natuurlijk veel langer.

Voor dit soort politieke ongelijkheden is steeds meer interesse, en gelukkig ook meer (toegepast) onderzoek. Zo las ik deze week het nieuwe rapport van UN Women. Hun uitgangspunt: niemand achterlaten (‘leave no one behind’). En ja, de Nederlandse politiek laat allerlei mensen achter. Vrouwen en jongeren zijn daar slechts twee voorbeelden van. Diversiteit en inclusie zijn onderwerpen waar ik de komende tijd voor Binnenlands Bestuur maandelijks over zal schrijven. Misschien moet ik in de tussentijd ook stiekem kopieën van deze column hier en daar achterlaten?