Rolmodel helpt maar quotum werkt beter

Vrouwen zijn onvoldoende vertegenwoordigd in de functies waar beslissingen worden gemaakt. Ook in de politiek en het openbaar bestuur schitteren ze door afwezigheid. Met nog een half jaar tot de Tweede Kamerverkiezingen wordt daarom het omstreden vrouwenquotum van stal gehaald. De realiteit is dat onder met name de lokale bestuurders maar weinig vrouwen te vinden zijn. Bijna vier op de vijf burgemeesters is man. Er is slechts één vrouwelijke burgemeester van een 100.000+ gemeente en Nederland telt 1 vrouwelijke commissaris van de Koning.

Inspiratie vrouwen
Madam President. De kans wordt steeds groter dat de nieuwe leider van de vrije wereld op deze manier wordt aangesproken.  Maar wie denkt dat dit het resultaat is van geëmancipeerde politiek en openbaar bestuur heeft het mis. Slechts 19 procent van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden is namelijk van het vrouwelijk geslacht. In dat licht bezien is Hillary’s kandidaatstelling een wonder. Maar volgens deskundigen zal ze alleen al als rolmodel een nieuwe generatie vrouwen inspireren voor een carrière aan de top. Maar dan moeten ze wel de kans krijgen.

 
Vrouwenquotum 

Wieke Paulusma (D66) raadslid te Groningen, maakt zich hard voor de invoering van een vrouwenquotum. Begin volgend jaar dient ze hiervoor op het D66-partijcongres een motie in. ‘Ik wil hiermee politiek een vrouwenquotum afdwingen,’ aldus de Groninger politica. ‘Ik weet dat veel mensen, ook vrouwen, tegen zo’n quotum zijn. Ze zeggen: “Wij hebben hard voor onze positie gewerkt en die excuusvrouwen krijgen het zo in hun schoot geworpen.” Dat gevoel snap ik ook,’ aldus Paulusma.

Calimerohoek
‘We moeten ook niet in de Calimerohoek gaan zitten, maar vrouwen hebben aantoonbaar een achtergestelde positie. Het is een statistisch gegeven dat een vrouw moeilijker aan een baan komt en dan ook nog minder dan een man verdient. Dus om vrouwen op deze manier een inhaalslag te laten maken is alleen maar eerlijk,’ vindt ze. ‘Het is wat mij betreft een noodgreep, een tijdelijke manier om de cirkel te doorbreken. Ik ben ervan overtuigd dat het werkt als een vliegwiel, voorbeeld doet volgen.’

Vrouwendeelname stagneert

Met slechts één vrouwelijke lijsttrekker voor de komende Tweede Kamerverkiezingen is de kans op een vrouwelijke premier in Nederland voorlopig nihil.  Ook al is het hier met 37 procent vrouwelijke parlementariërs weliswaar iets beter gesteld dan in de VS met hun 19 procent. In de gemeentepolitiek ligt het percentage met 28 procent nog een stuk lager volgens cijfers van Atria, het kennisinstituut voor emancipatie en vrouwengeschiedenis. De deelname van vrouwen in de politiek en het openbaar bestuur stagneert. En dat is niet alleen slecht voor vrouwen, maar voor de hele samenleving. Een divers team dat aandacht heeft voor verschillen boekt betere resultaten, blijkt steeds weer uit onderzoeken. In dit tempo is er pas volgende eeuw sprake van een gelijke machtsverdeling, daarom wordt de roep om een vrouwenquotum luider.

Te bescheiden
Irene Janssen traint en coacht vrouwen voor een bestuurlijke carrière en voor de politieke arena.  Ze ziet dagelijks voldoende geschikte vrouwen voor functies in deze sector, al worden ze niet altijd herkend. Maar ze maken zichzelf ook te weinig bekend, erkent ze. ‘Dat komt doordat vrouwen vaak te bescheiden zijn,’ legt ze uit. ‘Het zogenoemde imposter syndrome. Het gevoel dat je elke moment ontmaskerd kunt worden. Meestal onterecht natuurlijk.’ Ze noemt als voorbeeld de vele vrouwelijke professionals in de zorg, die precies weten hoe het in hun vakgebied werkt. ‘Maar ze kennen de politieke context niet en denken dan dat het te hoog voor ze gegrepen is. Op die manier gaat er een hoop talent verloren.'

Mondige fractievoorzitter 

Dat inspiratie op dit gebied belangrijk is blijkt uit het feit dat ze zelf het campagneteam van Hillary Clinton momenteel versterkt in Florida. ‘Hillary is natuurlijk een prachtig voorbeeld van een krachtige vrouw in het openbaar bestuur. Maar je hoeft heus geen Angela Merkel of Hillary Clinton te heten om een rolmodel te zijn. Dat kan ook, of misschien wel juíst, die mondige fractievoorzitter van de lokale partij in je eigen gemeenteraad zijn.’