Burn-out wijten aan werk straks lastiger voor ambtenaar

Te veel werk verzet? Beetje overspannen geraakt of zelfs een burn-out opgelopen? Na 2020, als de Wnra is ingevoerd, zullen ambtenaren op een andere manier moeten bewijzen dat dergelijke psychische klachten zijn veroorzaakt door de werkomstandigheden. Dat kán voor hen lastiger worden.

Als een ambtenaar (of iedere andere werknemer) in zijn werk een burn-out oploopt of op een andere manier arbeidsongeschikt raakt, kan hij zijn werkgever aansprakelijk stellen voor de schade die hij hierdoor lijdt. Die werkgever heeft immers een zorgplicht: hij moet voorkomen dat medewerkers schade ondervinden in de uitoefening van hun werkzaamheden, dus ook voorkomen dat werkomstandigheden voor hen psychisch ziekmakend zijn. Dat geldt ook na 2020, als de Wet normalisering rechtspositie ambtenaren (Wnra) in werking is getreden en de publieke sector te maken krijgt met het civiele arbeidsrecht.

Pesten
Op dit moment moet de ambtenaar die te kampen heeft met een burn-out aannemelijk maken dat hij tijdens zijn werkzaamheden te maken heeft gehad met ‘buitensporige omstandigheden’. Is de rechter het daarmee eens, dan vermoedt hij dat de burn-out is veroorzaakt door die werkomstandigheden.

‘Neem pesten op de werkvloer’, zegt Tessa Jaspers, juridisch adviseur bij Vijverberg Advocaten & Adviseurs. ‘Als een ambtenaar stelselmatig wordt gepest kan dit leiden tot buitensporige werkomstandigheden. Als hij dit meldt bij zijn leidinggevende, dan zal de werkgever actie moeten ondernemen tegen het pesten. Doet de werkgever niets, dan kan de rechter oordelen dat hij zijn zorgplicht schendt en kan de werkgever aansprakelijk worden gehouden voor de schade die de ambtenaar lijdt.’

Doorbetalen
Dat houdt onder andere in dat hij tijdens de ziekte het loon moet doorbetalen – tenzij deze aantoont dat de psychische klachten ook hadden kunnen optreden als hij zijn zorgplicht wél was nagekomen. ‘Een zeer lastige bewijsopdracht’, vindt Jaspers. ‘Alleen aangeven dat privéomstandigheden mogelijk hebben bijgedragen aan de burn-out is onvoldoende. De werkgever zal echt moeten aantonen dat iets heel anders de psychische klachten heeft veroorzaakt.’

Hoge werkdruk
Dat alles gaat na 2020 veranderen. Dan moet de ambtenaar zelf het causale verband aantonen tussen zijn psychische klachten, zoals een burn-out, en de (buitensporige) werkomstandigheden. Dat kan lastiger zijn, denkt Jaspers. ‘De ambtenaar kan aanvoeren dat sprake was van een excessief hoge werkdruk of dat hij te veel overuren moest maken. Als de rechter dit causale verband aanneemt, gaat deze er in beginsel vanuit dat de overheidswerkgever zijn zorgplicht heeft geschonden. Het is dan weer aan de overheidswerkgever om aan te tonen dat hij die zorgplicht wél is nagekomen, wil hij aan aansprakelijkheid voorkomen. Dit kan bijvoorbeeld door aan te tonen welke specifieke maatregelen hij tegen het pesten heeft getroffen.’