Harry de Vries wordt waarnemer in Montferland

De Gelderse commissaris van de koning John Berends heeft Harry de Vries, oud-burgemeester van Lingewaard en oud-waarnemend burgemeester van Scherpenzeel, benoemd tot waarnemend burgemeester van de gemeente Montferland. Hij vervangt vanaf 1 oktober 2021 burgemeester Peter de Baat die al enige tijd ziek thuis zit en niet terugkeert. De Vries blijft minimaal een jaar waarnemer.

Re-integreren elders
De huidig kroonbenoemde burgemeester Peter de Baat meldde zich op 23 augustus ziek en gaat zich, in samenspraak met de commissaris van de Koning, richten op ‘re-integreren elders’. Cdk Berends heeft daarom ‘in goed overleg’ met een delegatie van de gemeenteraad van Montferland besloten om Harry de Vries per 1 oktober 2021 te benoemen als waarnemend burgemeester voor minimaal een jaar.

Verleden
De keuze voor De Vries (65), die hiervoor ook waarnemend burgemeester van de gemeente Neerijnen en fractievoorzitter van het CDA in de Provinciale Staten van Gelderland was, is opvallend gezien zijn gedwongen vertrek als burgemeester van Lingewaard in 2012 wegens gesjoemel met declaraties.  Eind vorig jaar nam hij ontslag als waarnemend burgemeester van de gemeente Scherpenzeel, nadat hij zich eerder al ziek had gemeld, toen de wethouders het vertrouwen in hem hadden opgezegd. Hij zou achter de rug van de wethouders om met de commissaris van de koning en de burgemeester van Barneveld over herindeling tussen Scherpenzeel en Barneveld hebben gesproken. De Vries ervoer dit als ‘buitengewoon oneerlijk en onrechtvaardig’. De actie had volgens hem maar één doel: ‘Barbertje moest hangen.’

Ervaren bestuurder
De gemeente Montferland en cdk Berends laten donderdag weten in Harry de Vries de kandidaat te zien die de gemeente op dit moment nodig heeft: een ervaren bestuurder die thuis is in politiek-bestuurlijke processen, goed bekend is met de regio en kennis en ervaring heeft in de opgaven waar de gemeente Montferland voor staat. De Vries richt zich in het bijzonder op het verbeteren van het functioneren en samenwerking in en tussen de raad en het college en op de begeleiding van het proces rondom de koersbepaling voor de toekomst van de gemeente Montferland.

Roerige tijd
De afgelopen tijd was immers een roerige tijd in de geschiedenis van de gemeente, waarbij niet alleen burgemeester De Baat zich ziek meldde, maar ook een wethouder zich terug moest trekken, de gemeentesecretaris en de griffier de organisatie verlieten en in de raad verschuivingen waren. Het aantal fracties ging van zes naar zeven, er kwamen drie nieuwe fractievoorzitters en er zit een fractievoorzitter ziek thuis. D66-fractievoorzitter Freddy van Dijken somt het allemaal op de website van zijn partij. Dat de toch niet onbesproken De Vries nu waarnemer wordt, was een keuze van de cdk, stipt hij aan. ‘Maar we hebben een goed gesprek met De Vries gehad en op basis daarvan zien wij het als raad zitten met deze ervaren bestuurder. We gaan het avontuur aan, los van de historie.’

Avontuur aangaan
Die ervarenheid was een wens van de raad en ook op andere punten voldoet De Vries aan de eisen die de raad op papier had gezet. Van Dijken noemt de manier waarop De Vries zich had ingelezen. ‘We hebben zeker ook naar de gebeurtenissen in Scherpenzeel gevraagd en daar is een open gesprek over geweest. Alles bij elkaar maakt dat wij uitspreken dat wij samen het avontuur aangaan.’ Dat avontuur duurt een jaar, een termijn die door de cdk is bepaald. Van Dijken vindt dat ook een goede keuze, gezien de aanstaande gemeenteraadsverkiezingen. ‘De waarnemer zal ook volwaardig meedraaien als burgemeester.’

Jammer
Daarmee is ook het pleit beslecht voor burgemeester Peter de Baat die derhalve niet terugkeert in Montferland. ‘Wij hebben dat gisteren gehoord’, vertelt Van Dijken, die dat opnieuw een goede keuze vindt. ‘Het past bij de wens van de raad.’ Hij vindt het ‘jammer’ dat de raad de burgemeester niet meer kan bevragen over zijn rol in de verstoorde bestuurlijke verhoudingen in Montferland. Van Dijken was daar behoorlijk kritisch op. Vorige week sprak de raad nog over het NSOB-rapport, wat niet bepaald de goedkeuring van Van Dijken kon wegdragen, omdat de rol van de burgemeester buiten beschouwing werd gelaten, terwijl dat wel in de opdracht van de cdk stond.

Niet onafhankelijk
‘Het rapport was geen juiste weergave van de werkelijkheid en ook het college stond er niet achter’, zegt Van Dijken. De commissaris had eveneens ‘gezien dat presentatie niet goed is gevallen in de gemeenteraad’. Pijnpunt was de onafhankelijkheid van het onderzoek. Tijdens het debat bleek dat De Baat dingen heeft kunnen wijzigen in het rapport. ‘Daar waren de onderzoekers niet transparant over geweest. Wij hebben ernaar gevraagd en vonden dat een rare ontwikkeling.'

Raad start verbeterproces
Hoofdonderzoeker Paul Frissen gaf in dat rapport aan geen aanleiding te zien om vervolgonderzoek te doen naar de politiek-bestuurlijke problemen in Montferland, maar ook dat alle partijen vinden dat er iets aan de hand is. In een unaniem aangenomen motie, ingediend door alle fractievoorzitters, belooft de raad zelf met het oog op de verkiezingen van 2022 een proces te starten ‘om zichzelf te verbeteren en te leren om beter en respectvoller met elkaar om te gaan’, schrijft Van Dijken. ‘Zodat we uiteindelijk het inhoudelijke debat kunnen voeren, waar onze inwoners recht op hebben.’

Blauwdruk
De raad heeft zelf de verantwoordelijkheid om iets te doen aan de bestuurscultuur en gaat daarom binnenkort ‘de hei op’. Daar moet een blauwdruk uitkomen waar de volgende gemeenteraad mee verder kan. ‘Waardoor ging het mis, waardoor is de sfeer verhardt? We willen dat verdiepen en begin januari een rapport uitbrengen met resultaten en afspraken om tot een verbeterde samenwerking te komen in de raad', vertelt Van Dijken. 'De nieuwe raad moet geen last hebben van wat er heeft gespeeld. De waarnemer moet in de gaten houden of ook daadwerkelijk gebeurd wat we hebben beloofd.’