Afzien van wachtgeld is soms beste oplossing
Ook al staan bestuurders juridisch in hun recht, soms is het voor de integriteit beter om geen aanspraak te maken op bijvoorbeeld wachtgeld.
Publieke beloningen liggen onder een vergrootglas en zorgen in toenemende mate voor ophef. Daarom is het in sommige gevallen niet onverstandig om bijvoorbeeld als bestuurder geen wachtgeld te claimen. Dat zeggen onderzoekers die integriteitskwesties in het openbaar bestuur door de jaren heen bestudeerden. ‘Ook al heb je daar als ex-politicus recht op, misschien is het verstandig om er snel afstand van te doen, voordat er schande over wordt gesproken’, aldus onderzoeker Patrick Overeem van de Vrije Universiteit Amsterdam.
Volledig legitiem
De onderzoekers lichtten tientallen integriteitskwestie vanaf de Tweede Wereldoorlog door. Hieruit blijkt dat veel zaken in het openbaar bestuur niet eenvoudig liggen. Ook al zijn sommige kwesties vanuit juridisch oogpunt volledig legitiem toch kunnen ze als niet-integer worden ervaren. ‘Onze perceptie van integriteit verandert constant,’ verklaren de onderzoekers. ‘Een van de hete hangijzers van deze tijd is zoals genoemd hoge salarissen van bestuurders. Als je ziet hoe de publieke opinie daarover aan het veranderen is, dan is de kans groot dat daar schandalen over ontstaan’, aldus Overeem.
Salarissen boven de norm
Minister Plasterk maakte deze week nog bekend dat er nog steeds honderden topambtenaren en hoge semi-ambtenaren zijn die meer dan het ministerssalaris (178 duizend euro) verdienen. Volgens minister Plasterk van Binnenlandse Zaken zit 14 procent van de leidinggevende topfunctionarissen boven de norm. Dat percentage is even hoog als in 2014. Het gaat om 1224 leidinggevende topfunctionarissen en 109 toezichthoudende topfunctionarissen die nog in een overgangssituatie zitten. Toch waren er 17 gevallen waarbij er een daadwerkelijke overtreding is geconstateerd. Maar bij vrijwel allemaal is het salaris van boven de 178 duizend vooralsnog dus geoorloofd.
Maatschappelijke onderstroom
Ook al staat men officieel in hun recht, het is volgens de onderzoekers dus niet de goede manier om gevoelens uit de samenleving te negeren. Ze raden bestuurders aan om altijd op de maatschappelijke onderstroom te letten. Die bepaalt de normen van de toekomst, benadrukken de wetenschappers. ‘Veel bestuurders verkijken zich daar op’, aldus Overeem. ‘Ze kijken naar de huidige regels en negeren de gevoelens die heersen in de maatschappij. Kijk bijvoorbeeld naar alle ophef over declaraties of over hoge bonussen. Ook al houd je je aan de geldende regels, dan nog kan er veel discussie ontstaan.’
Reacties: 9
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
dat de regelingen grotendeels gelijkgetrokken zijn, is niet waar.
Zo heeft een werknemer, die ontslagen wordt wegens diefstal, fraude, leugens in cv en porno kijken in werktijd geen recht op WW. Immers ontslag door eigen schuld. Hoe anders voor politieke ambtsdragers, die gewoon hun wachtgeld incasseren alsof er niets aan de hand is. Juist dit soort voorbeelden tast het wantrouwen in de wachtgeldregeling aan.
wie het weet mag het zeggen
Het is gemakkelijk te stellen dat politieke ambtsdragers na hun ontslag af moeten zien van hun ontslaguitkering. Het is al jaren geen wachtgeld meer, omdat er ook een sollicitatieplicht aan is gekoppeld inclusief begeleiding naar nieuw werk. De meeste politieke ambtsdragers ontvangen de ontslaguitkering door niet terugkeren na de verkiezingen omdat zij hoog genoeg op de lijst zijn geplaatst, door de gewijzigde samenstelling van het college of het kabinet of door gebrek aan vertrouwen van de volksvertegenwoordiging. In de laatste groep zitten ook degenen die het opzeggen van het vertrouwen in hoge mate aan zichzelf te danken hebben. En dat zijn ook degenen waarop de schijnwerper wordt gericht als zij een ontslaguitkering ontvangen.
Jammer dat in de weergave van het onderzoek van de VU het accent in dit opzicht wordt gelegd op een advies van nota bene een onderzoeker. Onderzoekers moeten zich, als hun daarom niet is gevraagd, onthouden van adviezen en zich beperken tot de resultaten van hun waarnemingen. Op deze manier roept deze onderzoeker zelf op dat de publieke opinie zich zonder kennis te nemen van de regels weer een mening verkondigd die de het overgrote deel van de politieke ambtsdragers in een negatief daglicht plaatst als het om hun inkomen gaat. De salarissen worden centraal bepaald door de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en volgen de salarisontwikkeling van de rijksambtenaren die het resultaat zijn van onderhandelingen tussen de minister en vakcentrales voor overheidspersoneel.