Normaliseringvoorstel nadert finale

Is de definitieve beslissing over het invoeren van de wet voor de normalisering van de ambtenarenstatus dan eindelijk in zicht? Dinsdagmiddag buigt de Eerste Kamer zich opnieuw over het initiatiefwetsvoorstel. Hierbij zullen de ambtenaren hun speciale status verliezen en ‘gewoon’ onder het arbeidsrecht vallen. Daar zitten niet alleen heel veel juridische haken en ogen aan. Ook de emotionele kant van de zaak speelt een grote rol bij ambtenaren. Hun status staat ook voor een blijk van waardering, vinden sommigen. Een eretitel zelfs.

Minder bureacratie
Meer mogelijkheden bieden aan ambtenaren, dat was de gedachte achter het plan om de aparte rechtspositie van ambtenaren af te schaffen en hen voortaan te laten vallen onder het private arbeidsrecht. Het zou zo voor overheidswerknemers eenvoudiger worden om over te stappen naar de marktsector en vice versa. Ook moest de wet leiden tot minder bureaucratie. De normalisatie zou gaan gelden voor circa 80 procent van de ongeveer één miljoen ambtenaren.

Spannend

Marien Korevaar, advocaat arbeids- en ambtenarenrecht van Capra, gaat de plenaire behandeling dinsdagmiddag proberen live te volgen. ‘Het wordt weer spannend,’ zegt hij. ‘Theoretisch is het mogelijk dat er na afloop zelfs al gestemd gaat worden, al acht ik die kans niet heel groot. Als het debat wordt afgerond zal de stemming naar de volgende vergadering worden verplaatst, in november. Maar misschien zijn de fracties er zelfs dan nog helemaal niet uit,’ speculeert hij, ‘dit voorstel kenmerkt zich in elk geval door de lange duur en de zeer kritische vragen van de 1e kamerfracties. Zelfs van het CDA en D66, de partijen van de initiatiefnemers. Trouwens, ‘voegt hij toe, ‘PvdA en VVD zijn ook erg kritisch. En als de regeringspartijen afhaken is de kans wel erg klein dat het doorgaat.’

Eretitel

Maar de ambtenarenstatus draait niet alleen om de rechtspositie, maar ook en vooral om emotie. De status is een eretitel waar een ambtenaar trots op is. En die neem je 800 duizend overheidsdienaren niet zomaar af. En dat zou zo maar het uitstel, en volgens sommigen zelfs een mogelijk afstel van het initiatiefwetsvoorstel kunnen verklaren. Daarnaast is er ook veel inhoudelijke kritiek op de wet. De uitzonderingen zouden te groot zijn want werknemers bij de politie, defensie en de rechtelijke macht vallen er buiten. Net zoals bestuurders als wethouders en gedeputeerden. Ook lijkt het voorstel wat achterhaald. ‘Het gewone arbeidsrecht is al heel erg op het ambtenarenrecht gaan lijken,’ legt Korevaar uit, 'het argument dat in het arbeidsrecht zaken makkelijker op te lossen zijn geldt niet meer. Kijk bijvoorbeeld naar de vroegere kantonrechtersformule, die is met de Wet Werk en Zekerheid vervangen door de standaard transitievergoeding.’

Lange weg

Mocht de kogel dinsdag al wel door de kerk zijn is er nog een lange weg naar de uiteindelijke normalisering te gaan. ‘Minister Plasterk kondigde aan dat de hele operatie dan zo’n 2,5 à 3 jaar zal duren,’ zegt advocaat Korevaar. ‘Maar een onderdeel van de invoering is ook dat er over de nieuwe cao’s onderhandeld moet gaan worden. En voordat alle partijen het dan met elkaar eens zijn zou wel eens een hele tijd kunnen duren.'