Jongeren willen ook stem in cao-onderhandelingen
Jonge ambtenaren zijn niet meer lid van de vakbond. Ze herkennen zich niet in de vakbeweging en zien hun wensen dus ook niet terug in de CAO's. Een groep jonge rijksambtenaren hebben een tool ontwikkeld om toch de stem van de jonge ambtenaar te laten horen.
95 procent van de jonge ambtenaren is geen lid van een vakbond. Hierdoor wordt hun stem niet gehoord bij de cao-onderhandelingen en komen ze er uiteindelijk bekaaid vanaf. Een groep jonge rijksambtenaren kon dit verschijnsel niet langer aanzien en ondernam actie. Ze hebben met steun van de bonden en jongerenorganisaties een tool ontwikkeld om te horen wat niet-vakbondsleden graag in hun cao zouden willen zien.
Andere interesses
Pensioenzaken, salarispercentages en ouderenregelingen. Het zijn zaken die een grote rol spelen in de onderhandelingen over de collectieve arbeidsovereenkomst van ambtenaren. Logisch ook; het ambtenarenapparaat is flink verouderd. Zo is de gemiddelde leeftijd van de Nederlandse gemeenteambtenaar 48 jaar en gaat ruim één op de zes gemeenteambtenaren de komende vijf jaar met pensioen. Maar de jongere professionals hebben behoefte aan andere zaken. ‘Mobiliteit, ambtelijk vakmanschap en ontwikkelmogelijkheden zijn thema’s die ik zo om me heen hoor,’ vertelt Arjen Gerretsen (27), trainee bij het Rijk. Hij is een van de initiatiefnemers van de tool ‘Jouw Digitale Stem’ waarmee ze de wensen van alle niet-vakbondsleden bij het Rijk willen verzamelen en aan de onderhandelaars willen meegeven.
Niet van deze tijd
Jonge-ambtenarenorganisatie Futur onderzocht vorig jaar in hoeverre jongeren zich vertegenwoordigd voelen door de vakbonden. Onder alle ondervraagde ambtenaren 59 procent zich niet vertegenwoordigd, onder jonge ambtenaren was dit zelfs bijna 70%. Het feit dat slechts 5 procent van de ambtenaren onder de 35 jaar vakbondslid is, zegt genoeg. ‘We gingen er wel vanuit dat de belangstelling voor vakbonden onder jonge mensen wat lager zou zijn, maar deze cijfers zijn zorgwekkend. De manier waarop arbeidsvoorwaarden op dit moment tot stand komen, past kennelijk niet meer bij deze tijd. Het is misschien wel tijd om alternatieven te overwegen,’ was de reactie van de voorzitter van Futur, Florus van der Linden. ‘In de onderhandelingen staan loonontwikkeling en ontslagbescherming vaak centraal, terwijl jonge mensen willen dat er meer nadruk ligt op doorstroming binnen organisaties, flexibiliteit en de ruimte om hun eigen kennis en vaardigheden verder te ontwikkelen.’ Jonge mensen zitten helemaal niet zo te wachten op een vast contract, constateert Van der Linden.
Niet staken
‘Om precies te weten wat jongere ambtenaren willen, doen we dit onderzoek,’ vertelt de initiatiefnemer van ‘Jouw Digitale Stem’, Arjen Gerretsen. ‘Maar wat ik zelf om me heen zie is dat de nieuwe generatie ambtenaren zich niet meer zo herkent in tegenstellingen. Zoals tussen bonden en werkgevers, jong en oud. Het middel van staken bijvoorbeeld, is iets waar ook ik niet zoveel mee heb. Ik wil liever meedenken, dat is iets wat ik en mijn jongere collega’s belangrijk vinden’ Ook de vertegenwoordiging in het vakbondssysteem is niet zo aan deze jonge ambtenaar besteed. ‘Ik merk dat mijn generatie liever vanuit zichzelf spreekt, dat kan tegenwoordig ook heel goed met digitale inspraak.’
Ideeën
Op www.caoRijk2017.nl kunnen voorlopig alleen nog rijksambtenaren aangeven welke onderwerpen ze belangrijk vinden. Zo is een van de eerste vragen: ‘Als je echt moet kiezen, wat geeft dan de doorslag bij het accepteren van een functie?’ De twee antwoorden waarop gestemd kan worden: Salaris en Pensioen of Voldoende (nieuwe) uitdaging. Er kan ook worden aangegeven hoe tevreden men is over de salarisontwikkeling of de baanzekerheid. In het onderzoek worden ook ideeën gepresenteerd waarbij de deelnemer kan aangeven of hij deze steunt of niet. Voorbeelden zijn: ‘Geef werknemers een individueel keuzebudget, waarmee zij hun eigen arbeidsvoorwaarden kunnen kiezen,’ en ‘Verbind een termijn aan functies, om meer doorstroom te krijgen.’ Arjen Gerretsen vind het zogenoemde Welkom-terug-regeling een heel goed idee. ‘Dan zou je als ambtenaar er even uit kunnen, een baan nemen in de maatschappij. Er hoeft echt geen baangarantie worden afgegeven, maar bijvoorbeeld toegang geven tot interne vacatures is dan al genoeg.’
Reacties: 15
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Als jongeren (en overige ”klagende” ambtenaren) willen meepraten dan moeten ze gewoon lid worden van een vakbond (en zich desnoods verenigen en een nieuwe vakbond als ze zich niet vertegenwoordigd voelen door de huidige vakbonden).
Je kan de vakbond zien als een soort verzekering (als je huis afbrand en je bent onverzekerd dan hoef je ook niet aan te kloppen bij de ASR / NN / Reaal enz.), wil je meepraten en dus invloed uitoefenen op onderhandelingen of desnoods bijstand willen inroepen bij een geschil met de werkgever dan zal men lid moeten zijn.
Als men tegenwoordig ziet hoe er op de vakbonden wordt gereageerd dan schijnen veel mensen vergeten te zijn wat we aan de vakbonden te danken hebben, zonder vakbonden hadden we nog steeds een 6 daagse werkweek met per jaar slechts 10 dagen verlof verder was er weinig tot geen vooruitzicht op welk terrein dan ook en in plaats van een salaris kreeg je een “vergoeding” waarmee men amper kon rondkomen.
Doorstroming, flexibiliteit en ontwikkeling werden volgens hem hoog aangeslagen door jongere werknemers. Nu zeg ik dat dit alles natuurlijk prima kan en werkt vanuit een vaste betrekking (geen vaste functie, maar vaste aanstelling).
Dat je tegenwoordig bijna geen vaste betrekking meer kunt krijgen (en je dus als jongere andere prioriteiten gaat stellen / of noemt) vergeet de heer Van der Linden even.
In plaats van zelf een conclusie te trekken uit indirecte antwoorden, had hij ze beter direct de vraag kunnen stellen.
Ik ben zelf een jongere ambtenaar (gelukkig met vaste betrekking) en geloof namelijk geen zak van wat de heer Van der Linden hier noemt!!
Helemaal mee eens. Gewoon lid worden.
Ik ben zelf jongere ambtenaar en ben al jaren lid, vanuit de 'verzekeringsgedachte' + dat je dan een stem hebt binnen de bond.
Ga bij een vakbond of richt er eentje op! (kost wél contributie)
Misschien is het goed om het "ouderwetse" begrip solidariteit weer eens in herinnering te roepen. Het is een misverstand om te denken dat je als individu wel je arbeidsvoorwaarden kunt regelen.
Droom lekker verder, voor een zéér klein groepje universitair geschoolden gaat jouw verhaal misschien op maar voor de absolute meerderheid (LBO t/m HBO) van de medewerkers is een goede CAO en vakbond bittere noodzaak, de afgelopen jaren hebben wel bewezen dat ZZP ers tegen elkaar worden uitgespeeld waarbij de uur tarieven van deze mensen aanzienlijk zijn gedaald.
Overigens is de kwestie van de vaste of flexibele (uitzend of ZZP) baan iets ingewikkelder dan hier geschetst. Het gaat immers om de mogelijkheden die je krijgt in verhouding tot andere collega's. Als alle oudere collega's heel relaxed van een vast contract met allerlei extra's zoals opleidingsbudget genieten terwijl je zelf elke 3 maanden weer moet afwachten of je contract verlengd wordt ook al presteer je goed, dan is de verhouding uit balans. Als iedereen bij een bedrijf flexibeler werkt, dezelfde arbeidsvoorwaarden heeft en meer op prestaties wordt beoordeeld is dit wellicht aantrekkelijker voor jonge arbeidskrachten. Maar die gelijke verhoudingen zie ik niet zo snel tot stand komen. Zolang ZZP-ers en uitzendkrachten als 'voor spek en bonen' worden behandeld zal elke jonge amnbtenaar toch verlangen naar een vast contract.
Maar... niet betalen en toch bepalen? Vakbonden zijn er primair voor de (betalende) leden. Als de trend zich doorzet zijn er straks geen leden meer. En dus geen vakbond. Makkelijk onderhandelen met een website als tegenspeler...
Dat jongeren willen jobhoppen en flexen: prima. Tot een bepaalde leeftijd. In Het Financieele Dagblad stond recent al een artikel met de gevolgen. Jongeren kregen bijvoorbeeld geen hypotheek meer.
De oplossing blijkt dan een vast contract te zijn. Bij een organisatie waar intern 'gehopt' kan worden (voldoende carrièrekansen).
Ethisch dilemma: de generatiepacten die gesloten worden (door vakbonden). Moeten de vrijkomende uren van ouderen uitsluitend open gesteld worden aan externe jongeren (< 30 jaar)? Of krijgen interne jongeren ook nog een kans..? Zegt u het maar... als vakbondslid... ;-)
Overigens is lid worden wel aan te bevelen. Ondanks dat de invloed nihil is. Centrale afspraken zullen grosso modo leiden tot een betere uitkomst voor het geheel. Individueel waarschijnlijk niet het gewenste resultaat, maar denk in een groter geheel.
En en lijkt mij dus een betere oplossing. Hiernaast kan ook de invloed op de arbeidsvoorwaarden en verhoudingen op een andere manier worden aangewend. Bijvoorbeeld via de OR, organisatieontwikkelingstrajecten en via HR.
Het initiatief van de jongeren is in mijn ogen prima, echter invloed via de vakbond zal voor jongeren ook toegevoegde waarde kunnen hebben. Zeker gezien de komende discussie over de toekomst van het pensioenstelsel. Spreid je kansen/mogelijkheden, voor de contributie hoef je het niet te laten.
Zonder vaste baan heeft lid worden van een vakbond geen zin.
Met een vaste baan weet je dat je na een jaar toch bent wegbezuinigd om bedrijfseconomische omstandigheden, omdat je de enige bent in je leeftijdsklasse.
Begrijpelijk dat de vakbond deze jongeren - die blijkbaar heel goed weten waar ze moeten zijn om hun stem te laten horen - binnen wil halen maar als deze trend zich voortzet, meld ik me af als vakbondslid!