Verkiezingscampagne voeren is mensen ontmoeten

Op social media en met wat zoeken op internet heb ik al veel gelukkige, dankbare en trotse lijsttrekkers zien passeren. Kandidatenlijsten worden vastgesteld. De kandidaten hebben er zin in . Respect heb ik voor de kandidaten. Want zij zullen nu veel tijd en energie in de campagne moeten steken. Niet alleen om gekozen te worden, maar ook omdat in deze periode het fundament voor de komende vier jaar wordt gelegd.

Het vertrekpunt is niet eenvoudig omdat met ons partijselectiesysteem al problemen worden ingebakken. Zo blijft het selectiebeleid van partijen/lokale afdeling steeds weer een vierjaarlijks kunstje, waarbij nauwelijks wordt geleerd. Criteria als vernieuwing, verjonging, verhouding man/vrouw en etniciteit blijven dominant ten opzichte van elementen als in een politiek team kunnen werken, compromisbereidheid bezitten, luistervaardig zijn, incasserings- en uithoudingsvermogen hebben.

Ten tweede is de onderlinge binding van kandidaten op voorhand veel minder vanzelfsprekend. Gedurende een raadsperiode blijkt regelmatig dat de enige binding van de fractieleden is dat zij de afgelopen verkiezingen op dezelfde partij hebben gestemd. Van sommige lijsten spat het toekomstige conflict er bijna af. Wat overigens niet betekent dat er niet op die lijst gestemd wordt. In tegendeel. Zo hoorde ik laatst de uitspraak: ‘Ik ga straks op die partij stemmen want daar staat Robert op de lijst en overal waar hij in het bestuur heeft gezeten ontstaat heibel, dat kunnen ze wel gebruiken in de raad’.

Voorbij de euforie van het op de kandidatenlijst vermeld staan, is tijd steken in de aanloop naar de verkiezingen goud waard voor een kandidaat. Niet alleen is de kans groot dat haar/zijn partij met een goede vertegenwoordiging in de raad komt, maar misschien lukt het wel op eigen kracht in de raad te komen en niet enkel op de ‘bagagedrager van de lijsttrekker’. Het fundament maak je door mensen te ontmoeten en te leren van die ontmoetingen. Dus campagne voeren. Neem de tijd voor canvassen, op markten staan, langs deuren gaan, elke dag op social media actief zijn. Je ervaart dan heel direct ‘de praat van de straat’. Het geeft je de kans je persoonlijke drive te etaleren. Je eigen onderwerpen aan inwoners voor te leggen, te toetsen en bij te slijpen.

Je leert direct wat incasseren is. Mensen zijn niet altijd aardig. Niet alleen ‘de bagger’ op social media maakt dat duidelijk, ook een gesprekje op de markt kan vreselijk zijn. Zeker in een polariserende samenleving. Kijk je daaraan voorbij dan merk je dat het merendeel van de mensen wacht op een betrouwbaar persoon met een eigen verhaal met perspectief. Je leert luisteren en leert gesprekken aan te durven gaan. Je leert omgaan met het gegeven dat ‘Den Haag’ het voor jou kan verpesten. Belangrijker, je zult inwoners ontmoeten die je later ook willen helpen. Je leert ook je medekandidaten beter kennen. En je kunt ‘stadhuis-kennis’ opdoen. Want veel raden bieden via hun griffies al ‘inwerktrajecten’ aan de voorkant aan. Diezelfde griffier kan met enige ruimte van zijn raad, nu al veel meer voor kandidaten betekenen. Eigenlijk ook hier de klassieker ‘aan de voorkant investeren’ verdien je dubbel en dwars terug. En stel dat de meer dan 30.000 kandidaten tot de verkiezingen elk 100 inwoners aanspreken, (= ongeveer 1 per dag) wat zal dat het lokale democratische systeem goed doen. Ik ben benieuwd hoeveel kandidaten u gaat ontmoeten.

Jan Dirk Pruim