Referenda: geen vuurwerk, betaald parkeren of groenstructuurplan

Nog niet alle stemmen zijn geteld, maar de uitslagen van de drie lokale referenda die donderdag, gelijktijdig met de verkiezingen voor het Europees Parlement, werden gehouden, zijn inmiddels duidelijk. In Alkmaar stemt de meerderheid van de inwoners vóór de invoering van een vuurwerkverbod, in Katwijk wil men geen uitbreiding van het betaald parkeren en Amsterdammers wijzen de Hoofdgroenstructuur af.

Groenstructuur

Op het moment van publicatie van dit artikel zijn in de hoofdstad 61 procent van de stemmen geteld. Daarvan stemde ruim 59 procent tegen het plan voor de Hoofdgroenstructuur. Bijna 35 procent van de stemmers stemde vóór en de rest blanco. Daarmee worden de plannen, na een stevige campagne door de tegenstanders, afgewezen door een meerderheid van de Amsterdammers. ‘Hoe we nu verder gaan is aan de gemeenteraad’, schrijft wethouder Reinier van Dantzig erover op X.

Raadgevend

Het gaat immers om een raadgevend referendum. De uitslag moet worden gelezen als een advies aan de Amsterdamse gemeenteraad om niet in te stemmen met het voorstel van het college, maar hoe de gemeenteraad daarmee om zal gaan is nog maar de vraag. Ook in Katwijk en Alkmaar krijgen de gemeenteraden duidelijke adviezen mee van hun inwoners. Daar gingen de referenda over respectievelijk de uitbreiding van het betaald parkeren en het instellen van een algeheel vuurwerkverbod.

Katwijk, betaald parkeren

Een meerderheid van de Katwijkers voelt niets voor een uitbreiding van het betaald parkeren, blijkt uit de voorlopige uitslag. Die werd donderdagavond gepubliceerd en toont een grote meerderheid tegenstemmers. Ruim 18.000 personen vulde het hokje ‘tegen’ rood in, ten opzichte van 5.500 keer ‘voor’. De gemeente wil het betaald parkeren uitbreiden om grootschalige woningbouw mogelijk te maken. Daarvoor is een lagere parkeernorm nodig, die het college wil bereiken door de wijken waarin voor de auto betaald moet worden uit te breiden.

Vuurwerkverbod

In Alkmaar leek de vraagstelling bij het lokale referendum helder: vóór of tegen een vuurwerkverbod. Toch kwamen er in de loop van donderdag berichten binnen dat er bij enkele stemmers verwarring was ontstaan. Zo zouden sommige inwoners de vraagstelling hebben begrepen als: vóór vuurwerk, of tegen vuurwerk. Hierop is besloten om mondeling of via bordjes extra uitleg te geven aan bezoekers van stembureaus.

APV

De voorlopige uitslag is inmiddels bekend: ruim 65 procent van de stemmers is vóór een algeheel vuurwerkverbod. Het college komt daarom binnenkort met een voorstel om de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) aan te passen. De gemeenteraad besluit op 15 juli over dat raadsvoorstel. In het coalitieakkoord staat dat de coalitie de uitslag van het raadgevende referendum zal volgen. De opkomst voor het referendum is voorlopig vastgesteld op 47,4 procent.

Opkomst referenda lager

De opkomstcijfers voor het Europees Parlement heeft de Noord-Hollandse plaats nog niet bekendgemaakt, de gemeente was vrijdagochtend niet bereikbaar. In Katwijk viel de opkomst voor het referendum lager uit dan de opkomst voor de Europese verkiezingen. Van de 50.333 stemgerechtigden voor het Europees Parlement gingen er 25.192 (50,05%) naar de stembus. Van de 51.896 stemgerechtigden voor het referendum gingen er 23.955 (46,16%) stemmen. Het aantal stemgerechtigden is hoger bij de referenda, omdat ook inwoners zonder Nederlandse nationaliteit mogen stemmen, als zij tenminste vijf jaar in Nederland wonen.

22,5 procent

In Amsterdam gingen ook minder mensen stemmen voor het referendum. Het verschil is daar nog groter. De opkomst voor de Europese verkiezingen staat voorlopig op 45,8 procent, vrijwel gelijk aan de opkomst in 2019. Voor het referendum gingen echter maar 37,5 procent van de stemgerechtigden naar de stembus. Van alle stemgerechtigden bracht donderdag dus 22,5 procent een stem uit tegen het plan voor de Hoofdgroenstructuur.