Overheid wil betere dienstverlening en minder formulieren

Aan concrete plannen en ideeën om de dienstverlening van de overheid te verbeteren, ontbreekt het niet. Gemeenten, provincies, uitvoeringsorganisaties en departementen hebben instrumenten ontwikkeld om de dienstverlening te verbeteren en de regeldruk voor burgers en bedrijven te verminderen. Daarbij gaat het onder meer om het vereenvoudigen van de aanvraag van de bijstand, het begrijpelijker maken van formulieren en de mogelijkheid om mediationvaardigheden in te zetten.

Punt is echter, zo schrijft staatssecretaris van Binnenlandse Zaken Ank Bijleveld, dat ‘deze maatregelen niet vanzelf door alle overheidsorganisaties worden overgenomen’. De staatssecretaris verbindt daaraan geen harde consequenties noch dreigementen. Zij hoopt dat het komend jaar de instrumenten bij de betreffende overheidsorganisaties worden ingevoerd, zodat de dienstverlening een 7 kan scoren.

Dat het nog niet goed is gesteld met de dienstverlening blijkt uit het deze week gepresenteerde rapport van de Nationale Ombudsman. De tijdige behandeling van bezwaarschriften is bij alle ministeries nog een groot knelpunt. ‘De behandeling van bezwaarschriften kan oplopen tot meer dan een jaar, terwijl wettelijk een termijn geldt van zes of tien weken’, aldus het persbericht van ombudsman Alex Brenninkmeijer. Hij constateert ‘met teleurstelling dat de behandeling van burgerbrieven bij de rijksoverheid nog niet op peil is en dat het kabinet zijn ambities niet heeft waargemaakt.’

Volgens Bijleveld is het kabinet op de goede weg om de dienstverlening te verbeteren. Voor vitale ouderen is per 1 januari 2009 sprake van vijftig procent administratieve lastenvermindering ten opzichte van 1 januari 2007 en voor uitkeringsgerechtigden zo’n dertig procent. Het betekent dat ouderen jaarlijks twintig uur en vijftien euro minder kwijt zijn aan de overheid; voor uitkeringsgerechtigden is dat 24 uur en 15 euro minder. Chronisch zieken en gehandicapten hebben sinds 2002 vijftien procent vermindering van administratieve lastendruk. Dat had beter gekund als de uitvoering van de wet maatschappelijk ondersteuning minder bureaucratisch zou zijn, het verminderen van herindicaties bijvoorbeeld in verband met de afgifte van een gehandicaptenparkeerkaart minder omslachtig zou zijn en de aanvraag van een ovbegeleiderpast eenvoudiger zou zijn. Betere communicatie van de overheid moet zorgen dat dit in de toekomst wel gebeurt, vindt Bijleveld.

Overlast ministeries gemaximeerd

De bureaucratische overlast die departementen door eigen regelgeving veroorzaken bij burgers is gemaximeerd. Het ministerie van Financiën, met de Belastingdienst, heeft het hoogste administratieve lastenplafond: de regelgeving van dit departement bezorgt burgers bijna 15 miljoen uur werk. Als ministeries nieuwe regels maken, mogen ze deze plafonds niet overschrijden - ze moeten dan andere administratieve lastendruk veroorzakende regels schrappen.

De administratieve lastenplafonds uitgedrukt in uren:

1. Financiën 14.990.000

    

2. Binnenlandse Zaken 14.400.000

    

3. Volksgezondheid, Welzijn en Sport 12.670.000

    

4. Verkeer en Waterstaat 12.290.000

    

5. Sociale Zaken en Werkgelegenheid 10.100.000

    

6. Justitie 5.080.000

    

7. Onderwijs 2.910.000

    

8. Vrom 1.730.000

    

Het kabinet wil de lastendruk in uren door rijksregelgeving met een kwart verminderen ten opzichte van 2002. Op 1 januari 2009 denkt het kabinet een reductie van 22 procent te hebben gerealiseerd en in 2011 van 29 procent - vooral door het voorinvullen van de aangifte inkomstenbelasting.