Rotterdamse raad vergadert over vermeende fraude

Aanstaande donderdag vergadert de Rotterdamse gemeenteraad over de vermeende fraude en corruptie onder ambtenaren die betrokken zijn bij de renovatie van het museum Boijmans Van Beuningen en concertgebouw De Doelen. Zes oppositiepartijen willen hierover uitleg van het college.

Mogelijke fraude

Afgelopen week bleek uit berichtgeving van NRC dat de gemeente onderzoek laat doen naar de mogelijke fraude en er in aanloop naar het onderzoek al een betrokken ambtenaar van de dienst Stadsontwikkeling is geschorst. Op basis van gesprekken met betrokkenen en het inzien van interne documenten berichtte de krant over mogelijke onregelmatigheden, waaruit zou blijken dat ambtenaren jarenlang opdrachten verleenden aan vaak dezelfde bedrijven. Het zou gaan om vage betalingen, onjuiste facturen, opdrachten die werden betaald, maar niet zijn uitgevoerd en offertes die pas werden ingediend nadat het werk was gedaan. Eén ambtenaar zou opdrachten hebben toegekend aan een bedrijf waar hij geld van ontving.

Erg geschrokken

Nu slaan de PvdA, GroenLinks, Partij voor de Dieren, Volt, 50Plus, en de SP aan op de constatering dat de eerste signalen al uit 2020 stammen, meldt het ANP. Het management van Vastgoed, wat weer onderdeel is van Stadsontwikkeling, trok eind 2020 namelijk aan de bel over de mogelijke fraude, maar de directie weigerde toen een integriteitsonderzoek te laten doen. De ambtenaren moesten de zaak maar laten rusten. ‘Wij zijn van mening dat het essentieel is dat de gemeenteraad tijdig geïnformeerd wordt’, vinden de fracties. Ook zijn de raadsleden ‘erg geschrokken’ dat zij berichtgeving over mogelijke fraude en corruptie (weer) via de media moeten vernemen, schrijven ze in hun debatverzoek.

Ambtenaren nemen 'obligatielening'

Vandaag bracht NRC het verhaal over twee ambtenaren van Stadsontwikkeling die kritiek hebben op de manier van werken binnen de afdeling en hun baan verloren. De krant las tientallen e-mails en interne notities en sprak met een tiental betrokkenen. Een van de ‘struikeldossiers’ is de verkoop van een voormalig schoolgebouw dat in bezit is van de gemeente voor 1,8 miljoen euro aan Stichting Het Wijkpaleis die het al huurt van de gemeente. Het pand is een ontmoetingsplek voor buurtbewoners en biedt eenpitters een werkplek. Het dossier is meteen politiek, want verschillende ambtenaren kopen een stukje van het pand via een ‘obligatielening’.

Integriteitsrisico

Hetzelfde doen toenmalig D66-raadslid Chantal Zeegers en oud-staatssecretaris Roel in ’t Veld (PvdA), schrijft NRC. Burgemeester Ahmed Aboutaleb zou ambtenaren impliciet hebben aangespoord om de laatste niet zo grondig te onderzoeken via de Bibob-regeling, waar hij verantwoordelijk voor is, door een mail van In 't Veld naar hen door te sturen vergezeld van zijn notitie '????'. Een van de later ontslagen ambtenaren schrijft dan in een advies dat het feit dat ambtenaren en raadsleden zich met deze verkoop bemoeien een ‘integriteitsrisico’ is. Maar de stichting mag het pand halverwege vorig jaar voor een lager bedrag kopen en er volgt een ‘Bibob-light’: van slechts 25 van de 254 particuliere obligatiehouders wordt achtergrondinformatie opgevraagd.

Dubbelrol

Als de twee ambtenaren een Bibob-onderzoek willen doen van de verkoop van een pand van een stichting aan Dura Vermeer, waar toestemming van de gemeente voor nodig is, zien zij de naam van hun eigen manager opduiken, schrijft NRC verder. De manager is stichtingsbestuurder, terwijl hij zich als ambtenaar ook met de zaak bemoeit. Een dubbelrol en opnieuw een integriteitsrisico, signaleren de ambtenaren. Opnieuw worden ze teruggefloten door hun directeur die Dura Vermeer ‘een zeer betrouwbare partner van deze stad’ noemt en een Bibob-onderzoek zou zelfs ‘een schoffering’ zijn, noteert NRC.

Belastingontwijking

In een debat over filantropie en belastingontwijking van de familie Van der Vorm op 2 november 2023 wijst burgemeester Aboutaleb de gemeenteraad erop dat het geen plicht is om Bibob-onderzoek te doen. Die zou er vooral zijn ‘om de onderwereld te bestrijden’. ‘En dat is een hele andere wereld dan waar wij het hier met elkaar over hebben.’ Niettemin worden de stichtingen van deze familie voortaan wel aan een Bibob-toets onderworpen als zij vastgoed van de gemeente kopen, ‘al is het alleen maar om de schijn weg te werken’.