Onderzoek naar corruptie bij gemeente Rotterdam

De gemeente Rotterdam laat onderzoek doen naar mogelijke fraude en corruptie bij de renovatie van museum Boijmans Van Beuningen en concertgebouw De Doelen. Vooruitlopend op dat onderzoek is al een ervaren ambtenaar, projectleider asbestsanering bij de dienst Stadsontwikkeling, geschorst.

Onjuiste facturen

Dat blijkt uit berichtgeving in NRC. Uit interne e-mails, notulen, vertrouwelijke rapporten en gesprekken met een tiental betrokkenen blijkt dat een groepje ambtenaren jarenlang opdrachten verleende aan vaak dezelfde bedrijven, schrijft de krant. ‘Daarbij was volgens een interne memo sprake van vage betalingen, onjuiste facturen, opdrachten die werden betaald maar niet uitgevoerd en offertes die pas werden ingediend als het werk al was gedaan.’ Een van de ambtenaren verstrekte opdrachten aan een bedrijf waarvan hij ook geld ontving. De bevindingen zijn voor de gemeente Rotterdam reden om onderzoek te laten doen door een extern forensisch accountantskantoor.

'Zaak laten rusten'

Stadsontwikkeling is één van zes gemeentelijke diensten, die verantwoordelijk is voor het gemeentelijk vastgoed. De geschorste ambtenaar zou 26 opdrachten hebben gegeven aan een installatiebedrijf en daarnaast een kwart miljoen hebben overgemaakt aan twee van zijn bedrijven die hij runde naast zijn baan bij de gemeente. Het management van Vastgoed, een onderdeel van Stadsontwikkeling, trok eind 2020 aan de bel over de mogelijke fraude, maar de directie weigerde toen een integriteitsonderzoek te laten doen. De ambtenaren moesten de zaak maar laten rusten. Bronnen rond de gemeente lieten aan NRC weten dat de Rijksrecherche ook al ruim een jaar naar de mogelijke misstanden kijkt. De geschorste ambtenaar zegt tegen de krant dat hij zijn zakelijke nevenactiviteiten en gemeentewerk ‘altijd voor honderd procent gescheiden' heeft gehouden.

Verbouwing is hoofdpijndossier

De verbouwing van museum Boijmans van Beuningen is al lange tijd een hoofdpijndossier voor de gemeente Rotterdam. De kosten zijn van 171 miljoen euro opgelopen naar 223 miljoen. De deuren van het museum zijn tot zeker 2029 gesloten. De zaak geeft de gemeente een slechte naam, want het is niet bepaald de eerste corruptiezaak bij de gemeente. Het AD zette op een rij welke zaken er al hebben gespeeld. Zo werden afgelopen zomer twee (ex-)ambtenaren van Stadsbeheer veroordeeld tot gevangenisstraffen, omdat zij zich voor tonnen hadden laten omkopen door aannemers in straatwerk. Ze bekenden (deels) schuld, maar zeiden ook dat het hoorde ‘binnen een bepaalde cultuur’.

Waterfront en bouwfraude

En dan was er de zaak rond gemeentelijk poppodium Waterfront waarvan de uitbaters tussen 2010 en 2015 met valse facturen miljoenen euro’s wisten binnen te halen. Moedwillige corruptie is niet vastgesteld, maar wel zijn twee direct betrokken ambtenaren op staande voet ontslagen en negen ambtenaren intern gestraft, omdat ze het lieten gebeuren. Ook stapte wethouder Ronald Schneider van Leefbaar Rotterdam op. De krant noemt nog een vierde grote oplichtingszaak in ruim tien jaar: grootschalige bouwfraude bij scholenkoepel BOOR die in 2011 aan het licht kwam. Medewerkers werden verdacht van het aannemen van steekpenningen, van een vakantiehuisje in Turkije tot ‘een baan zonder te hoeven werken’, van een groepje bouwbedrijven in ruil voor lucratieve klussen.

Klokkenluider

Het roept de vraag op of er nog meer corruptiegevallen zijn binnen de gemeente Rotterdam. In oktober vorig jaar werd oud-ambtenaar Öner Catalpinar, nadat hij alle interne officiële wegen had bewandeld om misstanden in de ambtelijke organisatie van Rotterdam op de agenda te krijgen, erkend als klokkenluider door het Huis voor Klokkenluiders. Bij bijstandstrajecten zouden niet cliënten, maar degenen die de trajecten runnen, voornamelijk oud-medewerkers of mensen met deelfuncties van Sociale Zaken, er financieel beter van worden. In een memo aan het Huis voor Klokkenluiders schreef de gemeente Rotterdam in augustus 2022 echter dat uit zowel intern als extern onderzoek was gebleken ‘dat er geen malversaties hebben plaatsgevonden’.