OM richt pijlen op De Mos, maar hij hoeft niet de cel in

Het woord was vandaag aan het OM, in de strafzaak tegen de Haagse oud-wethouder Richard de Mos en zijn medeverdachten. ‘Crimefighter’ en advocaat-generaal Koos Plooij richt zich in het hoger beroep vooral op De Mos.

Dat bleek na een langdurig betoog van Plooij en zijn collega in het Haagse Paleis van Justitie. Sommige van de eerdere aanklachten tegen oud-wethouder en partijgenoot van De Mos Rachid Guernaoui en tegen een aantal Haagse ondernemers, zoals het ronselen van stemmen of het ter beschikking stellen van een feestlocatie bij wijze van ‘donatie’, vervallen of zijn afgezwakt.

Prijskaartje

‘Politieke invloed met een prijskaartje’, dat is waar de zaak volgens de advocaat-generaal om draait. De ‘vriendjespolitiek’ is volgens hem door De Mos en andere verdachten ‘aan alle kanten gebagatelliseerd’. Maar het dossier laat iets anders zien, vindt het OM: ondernemers die een politicus ‘omhoogstuwen’ richting de macht, waarbij stukje bij beetje invloed wordt gekocht.

De bewoordingen van Plooij zijn stevig. ‘Het dossier laat zien hoe machtsbederf in de lokale politiek werkt’. En de volledige vrijspraak door de Rotterdamse rechtbank? Die is het gevolg van een ‘onzorgvuldige benadering’. Dat het strafrecht zich niet zou lenen voor een oordeel over dat wat De Mos ‘ombudspolitiek’ noemt, heeft de rechtbank volgens het OM verkeerd gezien.

Grens over

Na deze vlammende inleiding volgt een uitgebreid overzicht van de feiten uit het dossier. E-mail na e-mail, appje na appje leest de advocaat-generaal in een urenlang betoog op. Sommige trouwe aanhangers van De Mos, te herkennen aan hun groen-gele sjaaltjes, houden maar met moeite de ogen open. Af en toe veren ze op, als het OM fel van leer trekt tegen hun partijleider.

Want die is volgens het OM, samen met zijn toenmalig medewethouder Rachid Guernaoui, ‘met open ogen de grens van corruptie overgegaan’. De boottochtjes en aansluitende luxe etentjes met vastgoedondernemers ziet het OM niet als gezellige netwerkmomenten, maar als giften in de zin van de corruptiewetgeving. Hetzelfde geldt voor de donaties die verschillende ondernemers aan de partij deden.

Cliëntelisme

‘Wat zijn normaliter de bedoelingen van een vastgoedondernemer in een grote stad als hij een politicus pleziert met een donatie aan zijn partij?’, vraagt Plooij zich af. Het retorische antwoord vindt volgens hem steun in de appjes van de ondernemers rondom De Mos. Die hebben het onderling over ‘dicht bij het vuur zitten zonder zichtbaar te zijn’. In een andere e-mail kwalificeert een ondernemer zijn relatie met toenmalig financiënwethouder Guernaoui zelf als ‘cliëntelisme’.

In ruil voor de giften van de ondernemers, heeft met name De Mos volgens het OM kastanjes uit het vuur gehaald. Bijvoorbeeld bij het regelen van een nachtvergunning voor het zalencentrum van een van de ondernemers. ‘Wil jij tot vijf of tot zes uur’, appt De Mos begin 2019. ‘Zes’, is de reactie. ‘Oké, gaan we regelen!’, appt de toenmalige wethouder terug.

Dezelfde dienstbaarheid toont hij volgens de advocaat-generaal tegenover de vastgoedmannen die zijn partij geld doneerden. ‘Binnenkort even zitten om jouw punten te bespreken? Erfpachtsuppletie heb ik erdoor gedrukt, splitsingsverbod gaat van tafel’, mailt De Mos een van hen over de Haagse coalitieonderhandelingen. Bij het ter wille zijn van de ondernemers hebben De Mos en Guernaoui op een gegeven moment volgens het OM ook hun geheimhoudingsplicht geschonden, door hen een concept-collegebesluit met daarop de tekst ‘geheim’ toe te sturen.

Strafeis

Volgens het OM kan omkoping van De Mos en Guernaoui door de ondernemers bewezen worden, net als het schenden van de geheimhoudingsplicht. De strafeis die het daaraan hangt is minder fors dan het eerder bij de rechtbank eiste. Zo hoeft wat het OM betreft geen van de verdachten daadwerkelijk de gevangenis in.

Tegen De Mos eist het OM een voorwaardelijke celstraf van 6 maanden en een werkstraf van 240 uur. Wel blijft het bij de eis van een beroepsverbod voor de duur van vier jaar. Guernaoui moet wat het OM betreft een voorwaardelijke celstraf van vier maanden, een werkstraf van 160 uur en een drie jaar durend beroepsverbod krijgen. Tegen de ondernemers eist het OM voorwaardelijke celstraffen tot zes maanden, tot 240 uur aan werkstraffen en boetes tot 10.000 euro. De strafzaak gaat woensdag verder, dan is het woord aan de advocaten van de verdachten.