Geweld tegen hulpverleners ‘onacceptabel’

Politiemensen en andere hulpverleners zijn tijdens de jaarwisseling belaagd in onder meer Zaandam, Breda, Vianen en Nieuwe Pekela. In Zaandam pakte de politie drie personen op voor het gooien van zwaar vuurwerk naar de politie en brandweer in de Oudejaarsnacht. Korpschef Erik Akerboom noemt het geweld tegen hulpverleners ‘onacceptabel’ en pleit voor ‘een ander soort Oud en Nieuw’.

Bekogeld met zwaar vuurwerk

Toen de brandweer en de politie vannacht poolshoogte kwamen nemen na een melding van een autobrand in Zaandam, werden zij met zwaar vuurwerk bekogeld. Een agent raakte lichtgewond aan zijn arm. In de wijk Vijfheerenlanden in Vianen gooide een grote groep jongeren zwaar vuurwerk naar burgers en de politie. Ook hinderden ze de brandweer bij het blussen van diverse autobranden. De ME greep in om de openbare orde te herstellen. Een 15-jarige jongen werd aangehouden omdat hij geen legitimatie bij zich had. ‘Volstrekt onacceptabel, dus tolereren we ook niet’, aldus burgemeester Sjors Fröhlich op Twitter.

Agressie en geweld

Bij drie incidenten, in de gemeenten in Soest, Vijfheerenlanden en Zeist was sprake van agressie of geweld tegen brandweermensen of piketfunctionarissen van de Veiligheidsregio Utrecht. Omdat de veiligheidsregio een nieuwe methode gebruikt, is een vergelijking van de cijfers met voorgaande jaren lastig. In het Groningse Nieuwe Pekela gooiden omstanders een vuurwerkbom onder de bluswagen van de brandweer die op straat een brandje aan het blussen was. Een agente, die vlak bij de bluswagen stond, raakte lichtgewond aan haar gezicht. En in Muntendam in dezelfde provincie werden vier politieagenten, die bezig waren met de hulpverlening bij een woningbrand, beschoten met een lawinepijl. Zij bleven ongedeerd.

Sfeer richting hulpverleners ‘grimmig’
In Rotterdam waren in de Oudejaarsnacht zeven incidenten waarbij de politie werd belaagd en aanhoudingen werden verricht. Verder werden in Rotterdam verkeersregelaars belaagd en kregen ME'ers zwaar vuurwerk naar het hoofd gegooid. Van een politievoertuig werd een raam ingeslagen.

Ook in Amsterdam was de sfeer richting hulpverleners geregeld grimmig, meldt de gemeente. Drie agenten raakten gewond. Hoe het met ze gaat, kan een politiewoordvoerder niet zeggen. De gemeente spreekt van substantieel meer incidenten met geweld tegen hulpverleners dan vorig jaar. Een aantal keer moesten hulpverleners zich zelfs terugtrekken. In de meeste gevallen ging het om het bekogelen van agenten met vuurwerk en verzet tijdens aanhoudingen. Een aantal verdachten is aangehouden. Zij worden strafrechtelijk vervolgd.

Remkes: geweld onacceptabel

Waarnemend burgemeester Johan Remkes van de gemeente Den Haag betreurt de forse inzet van de hulpdiensten in zijn gemeente. 'We kunnen de ogen niet sluiten voor het feit dat er ook dit jaar weer een ongekend beslag gelegd is op de totale capaciteit van zowel de politie en brandweer als ook schoonmaakdiensten in onze regio om wat toch een feestje is in goede banen te leiden. Dat daarbij in een aantal gevallen ook nog sprake is geweest van geweld en bedreiging richting hulpverleners en vertegenwoordigers van de media, is onacceptabel.'

Brandweer bestookt
Ook was er dit jaar weer sprake van geweld tegen brandweerlieden. Volgens Brandweer Nederland hebben in een derde van de regio’s brandweerlieden hiermee te maken gehad. Ze zijn meerdere malen bestookt met vuurwerk. In een aantal gevallen heeft de brandweer moeten besluiten zich terug te trekken. Wevers: ‘Onze brandweermensen moeten ongehinderd hun werk kunnen uitvoeren. Het kan toch niet zo zijn dat we worden belemmerd tijdens het blussen van brand en tijdens het verlenen van hulp aan mensen in nood? Geweld en agressie tegen medewerkers, in welke vorm dan ook, is onacceptabel.’

‘Dit mag nooit normaal worden’
Volgens korpschef Erik Akerboom is tijdens de jaarwisseling tegen politieagenten opnieuw meer geweld gebruikt. Tijdens de vorige jaarwisseling bedroeg het aantal incidenten tegen politiemensen 59. Akerboom heeft nog geen exacte cijfers. De politie gebruikt een nieuwe, mobiele registratie van geweld tegen agenten. Daarom zijn er nu nog geen aantallen bekend. Akerboom noemt het geweld tegen agenten onacceptabel. ‘Brandweermensen zijn tijdens bluswerkzaamheden belaagd met vuurwerk en stenen en moeten beschermd worden door de ME. Dit mag nooit normaal worden. Dat is te gek voor woorden.’

Ander soort Oud en Nieuw

De jaarwisseling omschrijft hij als ‘onrustig met veel incidenten, met ook veel aanvallen op politiecollega's’. Wel zegt hij verheugd te zijn dat al te grote incidenten in Den Haag en met name in Duindorp zijn uitgebleven. ‘De situatie was daar beheersbaar dankzij de inzet van vele diensten. En we hebben de raddraaiers eruit kunnen halen.’ De korpschef pleit voor het vieren van een ander soort Oud en Nieuw. ‘We moeten alleen nog maar veilig siervuurwerk gaan verkopen waar niet meer mee gegooid kan worden. Daarnaast moeten we alleen nog grote gezamenlijke evenementen gaan houden waar vuurwerk wordt afgestoken, en harder straffen om deze trend doorbreken.’

Langzame kentering

Volgens Akerboom is er al geruime tijd een opgaande lijn van geweld tegen politiemensen en hulpverleners zichtbaar, die tot steeds meer ontwrichting en tot weerstand in de samenleving leidt. Daarnaast ziet hij echter ook een verdere toename van de vuurwerkverkopen tot een recordhoogte van 77 miljoen euro. Hij bespeurt desondanks een langzame kentering, ook in de politiek, waarbij de bereidheid ontstaat om de jaarwisseling anders en ordelijk te laten verlopen.

GroenLinks doet mee met vuurwerkverbod
De Partij voor de Dieren (PvdD) presenteerde maandag al een plan voor een initiatiefwet om consumentenvuurwerk te verbieden. GroenLinks laat vandaag weten de handen ineen te slaan met de PvdD en hierin samen op te trekken. ‘Het is vreselijk dat de jaarwisseling keer op keer uit de hand loopt’, zegt GroenLinks-leider Jesse Klaver. ‘Het is onacceptabel dat hulpverleners bedreigd worden, bekogeld worden met vuurwerk en daardoor hun werk niet kunnen doen.’

Kindervuurwerk en georganiseerde shows

Het kabinet is nog niet voor een algemeen verbod. De linkse partijen willen daarom dat het vanuit de Tweede Kamer wordt geregeld. Daarbij moet 'kindervuurwerk', zoals sterretjes, wel toegestaan blijven. Ook georganiseerde vuurwerkshows, bijvoorbeeld door gemeenten, worden dan niet verboden. Minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid zei voor de jaarwisseling tegen De Telegraaf niet uit te sluiten alsnog een totaalverbod voor te stellen, als Oud en Nieuw onrustig zou verlopen. In de zomer besloot het kabinet al tot een verbod op het zwaarste consumentenvuurwerk, zoals honderdduizendklappers en Chinese rollen. De politie en de burgemeesters van de grote steden vinden dat deze maatregel niet ver genoeg gaat. (ANP/redactie)