Net als thuis...
Er zijn regels, afspraken, procedures. Iedereen kent ze. De regels zijn an sich ook niet betwist, maar het gaat zoals het gaat. Er komt wat tussen, de bel gaat, er valt wat om.
Niemand thuis bij de MIVD. Had wel gemoeten. De Tweede Kamer stond op scherp. Hoe kon dit? Ik kom er steeds meer achter dat het op het werk net zo gaat als thuis, zeker in wat grotere gezinnen.
Er zijn regels, afspraken, procedures. Iedereen kent ze. De regels zijn an sich ook niet betwist, maar het gaat zoals het gaat. Er komt wat tussen, de bel gaat, er valt wat om. Het is altijd schipperen tussen tijd, wat moet, wat kan en wat er gebeurt. In werksituaties is het vaak niet anders. Daar gaat ook van alles anders dan is afgesproken, komt er ook voortdurend wat tussen en is het ook schipperen tussen wat moet, kan en wat er gebeurt. Zo kabbelen we voort. Het rare aan al die werkende mensen is dat ze in hun werkende bestaan meer dan kritisch zijn en thuis en in hun vriendenkring vergoelijkend oordelen over hetzelfde gedrag.
Moeten we dan niet meer kritisch zijn in ons professionele bestaan als afspraken niet worden nagekomen? Nee, maar we moeten ons wel realiseren dat we zoveel procedures in en rondom organisaties hebben gemaakt, dat het bijna niet anders kan dan deze niet uitgevoerd kunnen worden. In de systeemwereld zijn er geen files, hebben alle printers altijd papier, ligt T-mobile er nooit uit, rijden alle treinen op tijd, neemt iedereen zijn telefoon op en wat dies meer zij.
Mocht er in de echte leefwereld onverhoopt geleefd worden, ja, dat kan ook, dan moet de portier beslissen of je zonder identiteitsbewijs toch een overheidsgebouw binnen mag. En dat mag de portier niet. En dat doet de portier ook niet. Ondanks alle procedures zijn er twee keer zo veel TBS’ers ontsnapt als het jaar hiervoor, verdwijnen er op politiebureaus in beslag genomen goederen, staat er in veel kinderdagverblijven 1 persoon op een groep terwijl het er twee moeten zijn.
De schuld geven aan professionals die zich niet aan procedures houden, is dagelijkse kost. Als de afloop vreselijk is, staat het land op zijn kop. Het vertrouwen dat we als maatschappij hebben in regels an sich en het naleven hiervan is te groot. Het op papier geregeld hebben, zegt niets. Het is een geruststelling in de systeemwereld. In de echte, steeds complexer wordende wereld, lopen mensen rond, die voortdurend schipperen tussen wat moet, kan en gebeurt en daar boven op ook nog eens mensenfouten maken omdat mensen mensen zijn. Er lopen ook mensen rond die niet betrouwbaar zijn. Daar is geen procedure tegen opgewassen.
Moeten we dan niet meer kritisch zijn in ons professionele bestaan als afspraken niet worden nagekomen? Nee, maar we moeten ons wel realiseren dat we zoveel procedures in en rondom organisaties hebben gemaakt, dat het bijna niet anders kan dan deze niet uitgevoerd kunnen worden. In de systeemwereld zijn er geen files, hebben alle printers altijd papier, ligt T-mobile er nooit uit, rijden alle treinen op tijd, neemt iedereen zijn telefoon op en wat dies meer zij.
Mocht er in de echte leefwereld onverhoopt geleefd worden, ja, dat kan ook, dan moet de portier beslissen of je zonder identiteitsbewijs toch een overheidsgebouw binnen mag. En dat mag de portier niet. En dat doet de portier ook niet. Ondanks alle procedures zijn er twee keer zo veel TBS’ers ontsnapt als het jaar hiervoor, verdwijnen er op politiebureaus in beslag genomen goederen, staat er in veel kinderdagverblijven 1 persoon op een groep terwijl het er twee moeten zijn.
De schuld geven aan professionals die zich niet aan procedures houden, is dagelijkse kost. Als de afloop vreselijk is, staat het land op zijn kop. Het vertrouwen dat we als maatschappij hebben in regels an sich en het naleven hiervan is te groot. Het op papier geregeld hebben, zegt niets. Het is een geruststelling in de systeemwereld. In de echte, steeds complexer wordende wereld, lopen mensen rond, die voortdurend schipperen tussen wat moet, kan en gebeurt en daar boven op ook nog eens mensenfouten maken omdat mensen mensen zijn. Er lopen ook mensen rond die niet betrouwbaar zijn. Daar is geen procedure tegen opgewassen.
Anders wordt het als er afspraken opduiken waarvan iemand niet op de hoogte was, bijvoorbeeld omdat ze door een voorganger of een hogergeplaatste zijn gemaakt zonder dat hij/zij op de hoogte was. Dan moet je er op het moment dat je je bewust wordt van die afspraak, er kritisch naar kijken en zo nodig actie ondernemen om te laten weten dat je je er misschien niet aan zult houden.
In de praktijk gaat het natuurlijk heel anders. Daar moddert men door tot het schip strand, en dan neemt niemand verantwoordelijkheid. Sterker nog, iemand die wel pro-actief verantwoordelijkheid neemt, zou in onze bedrijfscultuur worden weggekeken en niet ver komen.
Vandaar dat ik niet zo'n vertrouwen heb in de veiligheid van kerncentrales, of in beloften van de overheid omtrent het respecteren van privacy, of in de effectiviteit van een stabiliteitspact voor de euro. De meeste mensen lullen maar wat, omdat ze erbij willen horen. Alleen het belang van het moment telt.