Vertrouwen in herstelaanpak Groningen blijft dalen

Het vertrouwen van Groningers in de aanpak van de gaswinningsproblematiek is opnieuw gedaald. Dit blijkt uit de tiende editie van de Peilstok Groningen van Vereniging Eigen Huis (VEH), waaraan dit jaar meer dan 800 Groningse leden deelnamen. De resultaten tonen dat de bevolking blijft worstelen met onzekerheden en spanningen, terwijl de belofte van de overheid om de 'Groningse ereschuld' in te lossen onder druk staat.

Uit het onderzoek blijkt dat 55 procent van de respondenten nog steeds negatief tot zeer negatief is over de toekomst van Groningen en de aanpak van de problemen. Hoewel na het sluiten van de gaskraan in 2023 sprake was van een lichte stijging in positief sentiment, daalde dat dit jaar opnieuw van 14 procent naar 13 procent. 'Het vertrouwen stagneert en het kabinet moet nu laten zien dat het de beloften nakomt,' stelt Cindy Kremer, directeur van VEH.

Dorpsgemeenschappen onder druk

De verschillen in woningversterkingsregelingen zorgen voor spanningen binnen dorpsgemeenschappen. Respondenten wijzen op de scheve verhoudingen tussen buren: sommige woningen zijn volledig hersteld of zelfs vervangen, terwijl andere bewoners nog steeds wachten op een oplossing. Dit heeft volgens VEH een negatieve invloed op de sociale cohesie. Uit de peiling blijkt dat 89 procent van de respondenten ervaart dat deze ongelijkheid tot conflicten en spanningen leidt.

'Je krijgt jaloezie en negatieve emoties in de buurt,' zegt een gedupeerde bewoner. 'Buren praten soms niet meer met elkaar. Stop met nieuwe regels en behandel mensen gelijkwaardig.' VEH roept daarom op tot een herstelagenda, gericht op zowel sociale als economische verbetering, met duidelijke afspraken over schadeherstel en versterking.

Groningers eisen veilige woningen

Bijna een derde van de Groningse bewoners voelt zich nog steeds onveilig in hun eigen woning. Daarnaast geeft 75 procent aan dat de onzekerheid over schadeherstel en versterking een constante mentale belasting is. Volgens VEH is het cruciaal dat het kabinet actie blijft ondernemen.

'Voor Groningers is de gaskraan misschien dicht, maar de problemen zijn nog lang niet voorbij,' benadrukt Kremer. 'Het kabinet moet de inwoners het gevoel teruggeven dat hun woning een veilige haven is.' VEH roept de Haagse politiek op om daadkrachtig en eerlijk te blijven handelen en de uitvoering van herstelmaatregelen te versnellen. Alleen zo kan het vertrouwen van de Groningers in de toekomst worden hersteld.

NAM stopt met meebetalen

Het besluit van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) om niet langer mee te betalen aan de verbetering van de leefbaarheid en het economisch perspectief in Groningen, staat daar echter haaks op. Het bedrijf heeft laten weten dat het zich niet langer gehouden acht aan afspraken die daarover in 2018 zijn gemaakt, omdat de gaswinning in de provincie jaren eerder is gestopt dan destijds het plan was.

Dat bevestigt een woordvoerder van staatssecretaris Eddie van Marum (Herstel Groningen) na een bericht van de Volkskrant. De bewindsman vindt de opstelling van de NAM 'uiterst teleurstellend' en vindt dat het bedrijf voorbijgaat aan de grote problemen die de gaswinning uit het Groningenveld nog altijd veroorzaakt. De NAM blijft overigens wel juridisch aansprakelijk voor directe mijnbouwschade.

Veel woede

Over eventuele vervolgstappen tegen de NAM en zijn aandeelhouders, de oliemaatschappijen Shell en ExxonMobil, kan de woordvoerder van Van Marum nog weinig zeggen. Maar: 'het houdt hier niet op'. Er loopt al een arbitragezaak over onder meer de afhandeling van aardbevingsschade en de nadeelcompensatie die de NAM wil voor het dichtdraaien van de gaskraan. Daar zal dit onderwerp bij betrokken worden.

De opstelling van de NAM wekt ook in de Tweede Kamer opnieuw veel woede. 'Eerst jarenlang winst maken, nu weglopen voor de gevolgen en Groningen laten zakken', zegt ChristenUnie-leider Mirjam Bikker. 'Je moet maar durven. Wat een schandalig besluit.' SP'er Sandra Beckerman reageert op X nog minder diplomatiek: 'de schoften!'