Niet zuiver

Spraakmaker: Joost Taverne

Wat zit u dwars?
Dwars is een groot woord. Waar het om gaat is dat het goed zou zijn om de adviserende taak en de rechtsprekende taak van de Raad van State definitief te scheiden. Er zijn nog geen ongelukken gebeurd, maar je moet zelfs maar de schijn van vooringenomenheid wegnemen. De Raad adviseert over wetten waarover ze later als bestuursrechter in individuele gevallen een uitspraak moet doen.

Wat is daar mis mee?
Het is onzuiver. Uit oogpunt van doorzichtigheid van de overheid en transparantie van instituten in de rechtsstaat is het beter om ervoor te zorgen dat de bestuursrechtspraak op zichzelf komt te staan. Dat maakt het voor de burger duidelijk en draagt bij aan de uniformiteit van de bestuursrechtspraak. Het sluit ook aan bij het proces van de herziening van de rechterlijke organisatie. Daarin waren drie fases voorzien, waarvan er twee zijn afgerond. Bij de derde, die juist ging over het bestuursecht, is het jaren geleden blijven steken. De Raad van State is sinds vorig jaar intern zo georganiseerd dat de twee afdelingen los van elkaar staan, dus dat vergemakkelijkt de stap om het bestuursrecht elders onder te brengen. Het lijkt mij logisch om dat te doen bij de Hoge Raad, maar er zijn meer bestuursrechters.

En dat vraagt u uitgerekend minister Donner.
Tja, ik weet ook dat Donner wordt genoemd als nieuwe vice-president van de Raad van State. Mijn voorstel staat daar volstrekt los van. De toekomst en het eventuele belang van Donner had net zo goed een reden kunnen zijn om nu níet met dit voorstel te komen. Het is geen afweging geweest. De VVD heeft altijd gepleit voor het weghalen van de rechtspraak bij de Raad van State en wij zijn ook altijd kritisch geweest over de dubbelbenoemingen waarbij staatsraden in beide afdelingen van de Raad van State worden benoemd. Mede op ons initiatief zijn die tot maximaal tien beperkt.

Maakt u een kans?
Bestuursrechterlijk Nederland is het er grosso modo wel over eens dat er geen goede reden is om de bestuursrechtspraak bij de Raad van State te houden. Ook in de Kamer bespeur ik steun. Ik heb met een aantal collega’s gesproken en die staan open voor dit voorstel.