Burgemeester in PVV-bolwerk Rucphen

Ze is uitgescholden, met de dood bedreigd en ze zag haar auto in vlammen opgaan, maar burgemeester Marjolein van der Meer Mohr tekende begin dit jaar blijmoedig bij in Rucphen. ‘Ik zou er niet aan moeten denken om burgemeester van een doorsnee gemeente te zijn.’

Een Vlaamse televisieploeg streek vorige week neer in Rucphen. Iedereen was met carnaval op straat, dus dat bood een uitgelezen kans om een onthullende reportage te maken over de grensgemeente met het hoogste percentage PVV-stemmers in Nederland. ‘Maar het leverde niets op; iedereen was bezig met de kinderoptocht’, zegt burgemeester Marjolein van der Meer Mohr (56). ‘Alsof in Rucphen PVV-vlaggen wapperen en op iedere voordeur een Wildersposter hangt. Men stemt op de PVV omdat men tegen ‘Den Haag’ is, maar dat heb ik liever dan dat men helemaal niet stemt, want de opkomst is hier echt te laag.’

‘Sint Wildersdorp’
Van der Meer Mohr is burgemeester in een Brabantse plattelandsgemeente die van oudsher iets heeft met stokebranden. ‘Boer Koekoek, Janmaat, Fortuyn, Wilders – ze hebben hier altijd veel stemmen gekregen’, aldus de VVD-burgemeester. Bij de Statenverkiezingen van 2015 stemde 33,3 procent van de Rucphenaren op de PVV (36 procent van de kiesgerechtigden kwam opdagen, landelijk was het opkomstpercentage 48 procent). Het kerkdorp Sint Willebrord werd na de Kamerverkiezingen in 2010 door een lokale krant zelfs omgedoopt tot Sint Wildersdorp nadat de PVV er meer dan de helft van de stemmen had behaald.

Weinig vertrouwen
Een stem op de PVV komt niet voort uit verbondenheid met het gedachtengoed van Wilders, maar is een proteststem, aldus de burgemeester. ‘Er is hier niet zoveel vertrouwen in de overheid’, vat ze het sentiment in Rucphen samen. Een stem op Wilders is in Rucphen een stem tegen de gevestigde orde, beaamt de burgemeester. ‘Zo van: als we landelijk moeten stemmen, dan laten we zien dat we het er niet mee eens zijn, wat dat ‘het’ ook moge zijn. Lokaal stemmen de Rucphenaren op de mensen die ze kennen. Bij de laatste gemeenteraadsverkiezingen ging 38 procent van de stemmen naar de VVD en 29 procent naar de Rucphense Volkspartij. Er is hier nog
nooit een PVV geweest, en ik heb ook geen berichten dat die er na de verkiezingen gaat komen.’

’Verre’ Den Haag
In Rucphen wordt ieder jaar vijftig keer hennepafval gedumpt. In het recent verschenen boek De achterkant van Nederland beschrijven journalist Jan Tromp en hoogleraar Pieter Tops hoe in Brabant een parallelle samenleving kon ontstaan waarin (drugs)criminaliteit alledaags is en de rechtsstaat het loodje legt. En de politiek? Die was naïef en liet het er heel lang bij zitten. Het ‘verre’ Den Haag snapt het kennelijk nog steeds niet. Zoals de commissaris van de koning en de burgemeesters van Breda, Tilburg, Den Bosch, Helmond en Eindhoven afgelopen januari in een brandbrief schreven: ‘Wat ons verbaast zijn de lauwe reacties op De achterkant van Nederland in politiek Den Haag’. En dat terwijl de ongeorganiseerde overheid het nog steeds aflegt tegen de georganiseerde misdaad. Sinds een paar jaar vecht het Brabantse bestuur terug. En dat ‘is een zaak van de lange adem’, weet Van der Meer Mohr. Ook zij laat zich niet onbetuigd in die strijd. ‘De overheid mag niet wegkijken, maar dat mogen burgers ook niet. Mensen moeten zich afvragen hoe de grote weldoener van de vereniging zo met geld kan smijten’.

Auto in brand
Niet iedereen staat te juichen bij zoveel dadendrang. In de zomer van 2015 stak een onverlaat haar auto in de Dorpsstraat in brand. Een maand eerder was de auto van een handhaver van de gemeente al in de fik gestoken. ‘De aanslag was gericht tegen mijn ambt en niet tegen mijn persoon. In die tijd begon ik met mijn eerste woning- en bedrijvensluitingen. Er is iemand opgepakt en die had daar een link mee. Natuurlijk hakte de autobrand er vreselijk in, maar als ik had toegegeven aan deze bedreiging en mij louter had toegelegd op het knippen van linten en bezoeken van bruidsparen, dan had ik een heleboel moedige mensen in de steek gelaten. Ik dacht: ik ga door. Als je lef toont, dan krijgen de inwoners van Rucphen ook vertrouwen in de toekomst’, zegt ze.

Lees het volledige interview in Binnenlands Bestuur nr. 5 van deze week (inlog)