'Meer aandacht voor integriteit topfunctionarissen'
De aandacht voor integriteit binnen de overheid lijkt op centraal niveau te zijn afgenomen net als de capaciteit voor integriteitsbevordering. Nederland heeft ook geen duidelijke en samenhangende integriteitsstrategie, concludeert de Raad van Europa in een evaluatierapport. Zij doen zestien aanbevelingen voor verbeteringen.
Nederland heeft geen duidelijke en samenhangende integriteitsstrategie, concludeert de Raad van Europa in een evaluatierapport. De aandacht voor integriteit binnen de overheid lijkt op centraal niveau te zijn afgenomen net als de capaciteit voor integriteitsbevordering. De Raad doet zestien aanbevelingen voor verbetering.
Duidelijke integriteitsstrategie
Nederland zou meer maatregelen moeten nemen om corruptie te voorkomen bij mensen in topfuncties, zoals ministers, staatssecretarissen, politiek adviseurs, maar ook in de top van de Nationale Politie en de Koninklijke Marechaussee. De integriteit bij de overheid is vooral gebaseerd op verantwoording, vertrouwen en consensus. Die benadering kan de overheid het beste aanvullen met een duidelijke, samenhangende integriteitsstrategie die gebaseerd is op een risicoanalyse. Op die manier kunnen belangenverstrengeling en potentiele corruptie beter worden voorkomen, schrijft de groep van lidstaten tegen corruptie van de Raad van Europa (GRECO).
Gedragscode
Nederland zou een gedragscode moeten ontwikkelen voor mensen in topfuncties bij de overheid en tegelijkertijd maatregelen moeten nemen voor de implementatie en versterking daarvan. GRECO benadrukt dat het belangrijk is dat er regels worden gemaakt voor lobbyen en voor het bekleden van functies na bijvoorbeeld een ministerschap. Verder zouden topfunctionarissen ad hoc situaties van belangenverstrengeling moeten melden en verplicht moeten worden om op reguliere basis persoonlijke eigendommen aan te geven om redenen van transparantie en publiek toezicht.
Politiepersoneel doorlichten
GRECO erkent dat de politie veel belang hecht aan integriteit en veel vertrouwen genieten onder de Nederlandse bevolking. Toch is er wel degelijk sprake van integriteitschendingen bij de Nederlandse politie, zoals het lekken van informatie naar en het onderhouden van relaties met criminelen. De bestaande gedragscode bij de politie en de politieacademie zou daarom moeten worden verbeterd. Ook zou de politie meer maatregelen moeten nemen om vertrouwelijke informatie zeker te stellen. Zo zou het personeel op gezette tijden moeten worden doorgelicht en zou er een systeem moeten komen, waarbij vooral personen die vaak te maken hebben met gevoelige informatie, hun financiële belangen moeten opgeven. Verder zouden agenten niet alleen strafbare feiten moeten melden, maar ook misdragingen binnen de politie en vormen van corruptie die daaruit voortvloeien.
In 2020 zal GRECO beoordelen in hoeverre Nederland de zestien aanbevelingen heeft opgevolgd.
Klopt, en niet alleen centraal maar ook decentraal bij de lagere overheden. Het ontbreekt bv. nog steeds aan een instructie voor alle bestuurlijke en ambtelijke organisaties voor hoe zorgvuldig en met waarborgen te handelen bij (vermeende) schendingen. Zo lang manipulatieve praktijken van de zelf belanghebbende opdrachtgevers van onderzoeken door commerciële bureaus nog kunnen plaatsvinden, bij gebrek aan een verplichte gecontroleerde en betrouwbare voorziening bij de overheid, duurt de wild west onverkort voort.
Zo lang dit zgn. grijze gebied in de praktijk van de handhaving van integriteit niet zuiver wordt gemaakt schort het aan zorgvuldigheid en waarborgen. Nu is het zo dat menig bestuurder en ambtenaar die het niet eens is met de uitkomst van een commercieel onderzoek, terecht of niet terecht, gedoemd is te protesteren en zo nodig te procederen tegen een commercieel bedrijf dat uiteraard zelf nooit wil weten van toegeven van fouten of subjectieve praktijken. Ga er maar aan staan als je eenmaal bent afgebrand via zo´n, overigens veel te kostbaar, commercieel rapport.
Dit terwijl beoordeling van de casus en de kans van bezwaar en beroep binnen de overheid wèl de waarborg kan geven van een eerlijke procesgang. En daarmee allicht ook een sterkere preventieve werking van het beleid in de praktijk.
M.i. dus nog steeds foute boel met die commerciële bureaus overheid! Zelfs en juist bij die met de bedrieglijke letters NG in de naam. Wel deftig blijven roepen over integriteitsbeleid maar geen Minister BZK die er eindelijk wat aan doet om de wild west uit te sluiten. We blijven zo nog maar eens 10 jaar langer bezig, goed voor de commercie.