Mystery Burger: Voorleesdemocratie

Het is vanavond een zeer bijzondere vergadering.’ Normaal gesproken wakkert zo’n zin het enthousiasme wel aan maar de Edense raadsvoorzitter Arnold Versteeg klinkt alsof hij een doktersrecept dicteert. Wat er wellicht mee te maken heeft is dat hij de teksten opleest uit de grijs gemarmerde ordner voor hem. 

Afgewogen samengesteld en in een groot lettertype uitgeprint door waarschijnlijk de griffie — hier is duidelijk over nagedacht. Versteeg is vanavond niet de enige in Ede die de raadsvergadering met futloze teksten in is gegaan.

Voor de vergadering hebben enkele genodigden op de publieke tribune plaatsgenomen. Ze worden vanavond voorgesteld aan de politieke procedures. 'Ik wil de gasten van de raad hartelijk welkom heten; we hebben een boeiende vergadering', leest Versteeg op. Hij vervangt vanavond burgemeester Cees van der Knaap die, aldus de plaatsvervangend voorzitter, met zijn vrouw op vakantie is. ‘Zij laten zich groeten',  zegt Versteeg op computertoon. 

Hij bladert naar het volgende licht oranje tabblad in de ordner, waar enkele nieuwe vellen uitgetypte tekst zitten. Vierentwintig punts, helvetica bold met een prettige regelafstand, dus goed leesbaar voor een toespraak. 

Voor Versteeg is het een beetje pech dat hij vanavond veel aan het woord is. Hij leest de procedures voor maar liefst zes benoemingen én die voor de vertrouwenscommissie keurig voor uit de klapper. Zo netjes, dat elke lettergreep te horen is én met genoeg tijd om het goed op je in te laten werken. 'Tijdens de schorsing… onderzoekt de commissie… de geloofsbrieven. Onderzoek… heeft uitgewezen… dat… dit het meest efficiënt is.' In de raadsbankjes wordt wat gebladerd op iPads. De publieke tribune aanschouwt het stilleven gebiologeerd.

Na een uur vergaderen zijn de benoemingen voorbij. Versteeg is zo goed als de enige die aan het woord is geweest. Toch staan er nog tien besluitpunten op de agenda.'De vastgoednota is van belang voor strategische sturing van de gemeentelijke vastgoedportefeuille', dreunt Versteeg op.

Ondanks dat er in commissieverband al uitgebreid is gesproken over de nota, willen vier raadsleden het woord. Voor een stemverklaring. 

‘De duurzaamheid komt er bekaaid af in deze nota', murmelt Gerrit Flier (SGP) vanaf zijn tablet. ‘Maar het is belangrijk dat we duurzaamheid doen.' Achter Flier doet iemand langzaam z’n bril af en wrijft zijn de ogen. ‘Een mooi stuk om er voor te zorgen dat er geen verkapte subsidies plaatsvinden', prevelt Stephan Nijenhuis (D66) met zijn vinger bij de tekst. ‘Een basis om adequaat te managen', leest Rasit Görgülü (PvdA) zonder ironie. 'Dit is nu de basis voor het gemeentelijk vastgoedbedrijf', opendeurt VVD’er Evert van Milligen. Wat de leden bedoelen met dit rondje steunbetuigingen is niet helemaal helder, maar op de publieke tribune zitten de gasten eerder te knikkebollen dan dat zij juichen.

Ook bij de Kadernota Gemeenschappelijke Regelingen, de aanpak huiselijk geweld en het Ontwerp Participatiebedrijf zijn er steeds drie tot vier van deze stemverklaringen. Iets anders dan uitgekauwde opinies kunnen het toch niet zijn, de posities van de fracties zijn hopelijk tijdens de politieke debatten in de commissie al duidelijk geworden. 

Dik een uur later is deze mengeling van een leesclub en een trage Scandinavische kunstfilm eindelijk voorbij. Veel zin heeft het politiek inerte voorleeswerk niet gehad. De tien unaniem aangenomen besluiten hadden prima zónder de slechts schriftelijk voorbereide betogen gekund. Met een voorzitter die daar een beetje op let én in een eigen tempo, verloopt de democratie niet alleen correct, maar ook nog eens efficiënt. Sterker nog, het zou zelfs leuk kunnen worden.

John Bijl
Klik hier voor het dossier met alle Mystery Burgers